تابناک/ Black Friday یا جمعه سیاه اصطلاحا به روزی گفته می‌شود که مردم آمریکا بعد از روز شکرگذاری یا Thanksgiving که آخرین پنجشنبه ماه نوامبر است، نامگذاری کرده اند. این روز سرآغاز خرید‌های کریسمس بوده و روز تعطیلی نیست، اما با توجه به سنت‌هایی که کشور‌های آمریکای شمالی از قبل داشته اند، کارمندان ادارات این اجازه را پیدا می‌کنند که در این روز به خرید‌های خود بپردازند. بسیاری از افراد از ساعات اولیه صبح منتظر در جلوی فروشگاه‌ها می‌مانند تا به محض آغاز این روز خرید‌های خود را انجام داده و تا قبل از پایان شب تمامی وسایل لازم را خریداری کنند.
اما تفاوت این آخرین جمعه ماه نوامبر با سایر روز‌ها چیست؟ در Black Friday اجناس فروشگاه‌ها تخفیف‌های عمده‌ای می‌خورند. برای مثال شما می‌توانید یک سینمای خانگی را با نصف قیمت روز قبل خریداری کنید. این تخفیف هم شامل وسایل الکترونیکی و هم غیر الکترونیکی است. از نظر روانشناسی و علم بازاریابی تکنیک‌هایی که فروشنده‌ها در این روز به کار می‌برند باعث می‌شود آن‌ها فروش فوق العاده‌ای داشته باشند.
فروشنده‌ها با فروش بسته‌های کالا یا Bundle، خریداران را به خرید کالا‌هایی غیرجذاب نیز تشویق می‌کنند. برای مثال در یک بسته شامل ۵ کالا، سه کالا مورد نظر خریدار بوده و با توجه به اینکه این بسته شامل تخفیف ۵۰ درصدی می‌شود، خریدار ترجیح می‌دهد آن را تهیه کرده و در نتیجه دو کالایی که ممکن است فروش کمتری داشته باشد در این وضعیت به فروش می‌رسد.
به واسطه فروش فوری که در این روز ایجاد می‌شود به خریداران این حس القا می‌گردد که باید به سرعت خرید خود را انجام داده و اگر این کار را نکنند چیزی را از دست می‌دهند. این سبک از بازاریابی را شاید در بسیاری از شعار‌های تبلیغاتی دیده اید که به شما می‌گویند تنها ۵ روز برای شرکت در مسابقه فرصت دارید یا تنها تعداد محدودی از این جنس باقی مانده و شما فرصت کمی برای خرید آن دارید. این سبک از بازاریابی باعث ایجاد یک نوع هیجان در خریدار شده و وی را ترغیب به خرید محصول می‌کند. این خاصیت در Black Friday به خوبی دیده می‌شود، چون خریدار تنها از صبح تا قبل از شب فرصت خرید داشته و این فرصت محدود به وی القا می‌کند که حتما باید خریدی را انجام داده در غیر اینصورت ضرر می‌کند. شاید اگر به جای Black Friday یک هفته این اتفاق می‌افتاد صف‌های فروشگاه‌ها و خرید افراد اینقدر زیاد نمی‌شد.
جمعه سیاه چیست و چه روزی است؟
اما با توجه به اینکه بسیاری از فروشگاه‌ها در این روز با تخفیف بسیار محصولات خود را عرضه می‌کنند، رقابت نقش مهمی را ایفا می‌کند. در اینجا بحث احترام به مشتری مطرح می‌شود. مشتری ترجیح می‌دهد از فروشگاهی خرید خود را انجام دهد که ارزش افزوده‌ای حتی کوچک در اختیار وی قرار گیرد. دادن اشانتیون رایگان محصولات یا حتی دادن یک لیوان قهوه به مشتری می‌تواند به وی حس خوبی القا کرده و سبب شود از همان فروشگاه خرید‌های خود را انجام دهد. در فروشگاه‌های اینترنتی نیز سعی می‌کنند با دادن گیفت کارت‌های جانبی در کنار خرید‌های با تخفیف، مزیت رقابتی نسبت به فروشگاه‌های مشابه ایجاد کنند.
جذابیت جمعه سیاه برای مشتریان
به واسطه فروش فوری که در این روز ایجاد می‌شود به خریداران این حس القا می‌گردد که باید به سرعت خرید خود را انجام داده و اگر این کار را نکنند چیزی را از دست می‌دهند. این سبک از بازاریابی را شاید در بسیاری از شعار‌های تبلیغاتی دیده اید که به شما می‌گویند تنها ۵ روز برای شرکت در مسابقه فرصت دارید یا تنها تعداد محدودی از این جنس باقی مانده و شما فرصت کمی برای خرید آن دارید. این سبک از بازاریابی باعث ایجاد یک نوع هیجان در خریدار شده و وی را ترغیب به خرید محصول می‌کند. این خاصیت در Black Friday به خوبی دیده می‌شود، چون خریدار تنها از صبح تا قبل از شب فرصت خرید داشته و این فرصت محدود به وی القا می‌کند که حتما باید خریدی را انجام داده در غیر اینصورت ضرر می‌کند. شاید اگر به جای Black Friday یک هفته این اتفاق می‌افتاد صف‌های فروشگاه‌ها و خرید افراد اینقدر زیاد نمی‌شد.
اما با توجه به اینکه بسیاری از فروشگاه‌ها در این روز با تخفیف بسیار محصولات خود را عرضه می‌کنند، رقابت نقش مهمی را ایفا می‌کند. در اینجا بحث احترام به مشتری مطرح می‌شود. مشتری ترجیح می‌دهد از فروشگاهی خرید خود را انجام دهد که ارزش افزوده‌ای حتی کوچک در اختیار وی قرار گیرد. دادن اشانتیون رایگان محصولات یا حتی دادن یک لیوان قهوه به مشتری می‌تواند به وی حس خوبی القا کرده و سبب شود از همان فروشگاه خرید‌های خود را انجام دهد. در فروشگاه‌های اینترنتی نیز سعی می‌کنند با دادن گیفت کارت‌های جانبی در کنار خرید‌های با تخفیف، مزیت رقابتی نسبت به فروشگاه‌های مشابه ایجاد کنند.
