مخاطب ۲۴_- مهرداد صداقت - فصل تدوین لایحه بودجه رسیده است که در این ایام اکثر تحلیلگران اقتصادی با توجه به دیدگاه دولت و عملکردی که در زمینه اقتصادی دارند می‌توانند تحلیل کنند که بودجه امسال نیز با کسری بسته خواهد شد. بستن کسری بودجه کاملا طبیعی است و حتی در خیلی ها از کشورها دیده می شود ولی اینکه چطوری کسری را جبران کنند احتیاح به بررسی میدانی دارد.
«سیاوش غیبی پور» تحلیلگر اقتصادی در گفت‌وگو با «مخاطب ۲۴»، در پاسخ به این پرسش، دولت سیزدهم برای جبران کسری بودجه باید چه اقدامی را انجام بدهد گفت:«به نظر من، با توجه به شرایطی که حاکم است و پیشنهاداتی که از سوی دولتمردان بر روی بودجه 1401 ارائه میدهند می توان حدس زد بودجه با اشکالات ساختاری بسته خواهد شد.»
وی ادامه داد:«اصطلاح پیش‌خور کردن منابع تقریبا در این دولت مصداق پیدا می کند. یعنی هزینه ها افزایش داده شده مثل حقوق و مستمری بازنشستگان کشوری و لشگری و...، دولت جدید با یک سبد هزینه ای ثابت مواجه است که این سبد باید کامل شود. حالا وقتی به بخش درآمدها می رسیم رشد هزینه های 1400 و 1401 باید متناسب با رشد هزینه ها باشد.»
این تحلیلگر تصریح کرد:«در اقتصادهای پیشرفته اصلی ترین راه تامین بودجه، تامین مالیاتی یا تامین پایدار است. در کشور ما هم این ظرفیت در حال اتفاق افتادن است ولی باید انتظارمان سالانه و یک ساله نباشد. باید چند تغییر جدید مالیاتی ایجاد شود تا بتوانیم بخشی از انتظارات هزینه ای سال 1401 را جبران کنیم. این نکته را نیز اشاره کنم که تغییرات مالیاتی باید اساسی باشد هرچند که زمانبر هست ولی اگر قصد ساماندهی مالیات را دارند باید اساسی و اصولی اجرایی شود.»
غیبی پور براین باور است:«باتوجه به شرایط بازار و اقتصادی که داریم دولت باید دو مقصد را پیگیری کند. مقصد اول، کاهش هزینه ها و کاهش دستگاه های تکراری و موازی که در همین راستا پست های تکراری نیز شامل می شود. مقصد دوم، بخش درآمدهای مالیاتی را جدی تر دنبال کند که بتواند کار این نظام آمدتر به چشم بیاید. اگر دولت بتواند مالیات را رشد بدهد می تواند درآمدهای مالیاتی بیشتر را ترخیص کند ولی برای رسیدن به این دو مطلب هم وقت و هم هزینه می خواهد البته افراد کار بلد و باتجربه نیز باید در این زمینه بکار گرفته شود.»
او در پاسخ به این پرسش، با توجه به وضعیت اقتصادی که داریم ، دولت برای اینکه پایه پولی را ارتقاء بدهد باید چه اقدامی انجام دهد؟ گفت:«افزایش ذخایر ارزی است که البته ما بخشی از ذخایرمان در دسترس نیست حالا این افزایش ذخایر می تواند از طریق تدابیر سیاسی تدابیر اقتصادی تدابیر بین المللی شکل بگیرد.»
بیشتر بخوانید: بانک‌ها شریک جرم مشکلات اقتصادی کشور هستند
غیبی پور در خصوص تقویت پایه پولی، اظهار کرد:«برای تقویت پایه پولی باید حجم چاپ پول کاهش پیدا کند چون وقتی یک پولی چاپ می شود و دست مشتری قرار گیرد عملا بانک مرکزی بدهکار آن میزان است که چاپ می شود. به دلیل اینکه باید معادلش بانک مرکزی اعتبار داشته باشد. یکی از راه های کنترل نقدینگی به خاطر پایه پولی باید نظم و انضباط برقرار شود. یکی از راه های دیگر، بدهکاری دولت به بانک ها است حالا چه بانک مرکزی چه بانک های شخصی و دولتی که باید روند تسویه بدهی بگیرد که این اگر انجام شود عملا پایه پولی تقویت شده و منابع خارجی افزایش پیدا کرده است. در همین راستا نیز منابع داخلی پولی زیادتر خواهد شد. برای اینکه به این اهداف برسیم باید هماهنگی منظمی بین نهادهای ذیربط باشد. ولی در حال حاضر راه هایی که خیلی از دولت ها می کنند هدف گذاری تورم است.سیاوش غیبی پور تحلیلگر اقتصادی در گفتگو با مخاطب ۲۴، در پاسخ به این پرسش، دولت سیزدهم برای جبران کسری بودجه باید چه اقدامی را انجام بدهد گفت: به نظر من، با توجه به شرایطی که حاکم است و پیشنهاداتی که از سوی دولتمردان بر روی بودجه ۱۴۰۱ ارائه میدهند می‌توان حدس زد بودجه با اشکالات ساختاری بسته خواهد شد.»
وی ادامه داد:«اصطلاح پیش‌خور کردن منابع تقریبا در این دولت مصداق پیدا می‌کند. یعنی هزینه‌ها افزایش داده شده مثل حقوق و مستمری بازنشستگان کشوری و لشگری و...، دولت جدید با یک سبد هزینه‌ای ثابت مواجه است که این سبد باید کامل شود. حالا وقتی به بخش درآمدها می‌رسیم رشد هزینه‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ باید متناسب با رشد هزینه‌ها باشد.
این تحلیلگر تصریح کرد: در اقتصادهای پیشرفته اصلی‌ترین راه تامین بودجه، تامین مالیاتی یا تامین پایدار است. در کشور ما هم این ظرفیت در حال اتفاق افتادن است، ولی باید انتظارمان سالانه و یک ساله نباشد. باید چند تغییر جدید مالیاتی ایجاد شود تا بتوانیم بخشی از انتظارات هزینه‌ای سال ۱۴۰۱ را جبران کنیم. این نکته را نیز اشاره کنم که تغییرات مالیاتی باید اساسی باشد هرچند که زمانبر هست، ولی اگر قصد ساماندهی مالیات را دارند باید اساسی و اصولی اجرایی شود.
غیبی پور براین باور است: باتوجه به شرایط بازار و اقتصادی که داریم دولت باید دو مقصد را پیگیری کند. مقصد اول، کاهش هزینه‌ها و کاهش دستگاه‌های تکراری و موازی که در همین راستا پست‌های تکراری نیز شامل می‌شود. مقصد دوم، بخش درآمدهای مالیاتی را جدی‌تر دنبال کند که بتواند کار این نظام آمدتر به چشم بیاید. اگر دولت بتواند مالیات را رشد بدهد می‌تواند درآمدهای مالیاتی بیشتر را ترخیص کند، ولی برای رسیدن به این دو مطلب هم وقت و هم هزینه می‌خواهد البته افراد کار بلد و باتجربه نیز باید در این زمینه بکار گرفته شود. »
بیشتر بخوانید: توصیه مهم رئیس سازمان بورس به سهامداران
او در پاسخ به این پرسش، با توجه به وضعیت اقتصادی که داریم، دولت برای اینکه پایه پولی را ارتقاء بدهد باید چه اقدامی انجام دهد؟ گفت:«افزایش ذخایر ارزی است که البته ما بخشی از ذخایرمان در دسترس نیست حالا این افزایش ذخایر می‌تواند از طریق تدابیر سیاسی تدابیر اقتصادی تدابیر بین المللی شکل بگیرد.»
غیبی پور در خصوص تقویت پایه پولی، اظهار کرد:«برای تقویت پایه پولی باید حجم چاپ پول کاهش پیدا کند، چون وقتی یک پولی چاپ می‌شود و دست مشتری قرار گیرد عملا بانک مرکزی بدهکار آن میزان است که چاپ می‌شود. به دلیل اینکه باید معادلش بانک مرکزی اعتبار داشته باشد. یکی از راه‌های کنترل نقدینگی به خاطر پایه پولی باید نظم و انضباط برقرار شود. یکی از راه‌های دیگر، بدهکاری دولت به بانک‌ها است حالا چه بانک مرکزی چه بانک‌های شخصی و دولتی که باید روند تسویه بدهی بگیرد که این اگر انجام شود عملا پایه پولی تقویت شده و منابع خارجی افزایش پیدا کرده است. در همین راستا نیز منابع داخلی پولی زیادتر خواهد شد. برای اینکه به این اهداف برسیم باید هماهنگی منظمی بین نهادهای ذیربط باشد. ولی در حال حاضر راه‌هایی که خیلی از دولت‌ها می‌کنند هدف گذاری تورم است.»
