واکنش به پیشنهاد تاسیس «فرهنگستان زبان تُرکی»
مخاطب24:در پی پیشنهاد علی‌اصغر شعردوست، پژوهشگر و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در نشست هیات امنای بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان مبنی بر "ایجاد فرهنگستان زبان ترکی با محوریت ایرانی - اسلامی"، منوچهر جوکار، دانش‌آموخته دکترای زبان و ادبیّات فارسی و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در نوشتاری با عنوان "فرهنگستان زبان ترکی؟ " در پایگاه خبری شهر کتاب نوشته است: "بی‌هیچ گمان و گزافه‌ای آذربایجان در گستره تاریخی و فرهنگی و انسانی‌اش و با مردمانِ فرهنگ‌مدار و ادیبان و شاعران و هنرمندان و علما و دانشمندان و سردارانِ بزرگش از تأثیرگذارترین بخش‌های ایرانِ بزرگ در طول تاریخِ حیاتِ این سرزمین بوده و هست؛ همان‌طور که سهمِ هر یک از دیگر مناطقِ این سرزمین دیرسال: گیلان، مازندران، خراستان، سیستان‌وبلوچستان، خوزستان، کُردستان، لرستان، بوشهر، هرمزگان، فارس، کرمان و بختیاری، سمنان و ... در استحکام و اعتلای ایرانِ عزیز محفوظ و محترم و مغتنم است و هر یک پاره تن و قوام‌بخشِ این کشور بوده و هستند.
این نکته را پیشاپیش یادآوری کردم تا بیماردلانِ ایران‌گریز (اگر نگوییم ایران‌ستیز) بدانند همه اقوام و نقطه‌نقطه این سرزمین و خُرده‌فرهنگ‌ها (Subculture) و زبان‌ها و گویش‌هایِ درونِ این سرزمین برای هرکس که دل در گروِ ایران داشته و دارد و با صدای بلند، خود را ایرانی اعلام می‌کند، عزیز و محترم و ارجمند است.
در خبری آمده که هیأت امنای [بنیاد]فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان در شهر تبریز برای تشکیل «فرهنگستان زبان تُرکی با محوریّتِ ایرانی - اسلامی» رایزنی کرده‌اند. طبق اطّلاع، مدیرانِ کل محترمِ فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان‌شرقی و [آذربایجان]غربی و اردبیل و زنجان هم در این جلسه حضور داشته‌اند! چشم‌مان روشن! در حضورِ این حضراتِ مسئول، دارند بی‌سر وصدا ایران را تقسیمِ قومی و زبانی می‌کنند! کسی نیست از این عزیزان بپرسد: مگر در هر کشور چند زبانِ ملّی وجود دارد که به تعداد آنها فرهنگستان یا آکادمی هم تأسیس شود؟ ایران از دورانِ کهن مجموعه‌ای از اقوامِ مختلف بوده که در گذرِ زمان با انتخابِ یک زبان به عنوان زبانِ مشترکِ رسمی و ملّی، ذیلِ نام کشوری واحد و یکپارچه، موجودیّت یافته و ادامه حیات می‌دهد؛ حال اگر یکی از این اقوام یا بخشی از این سرزمین به دنبال ایجاد فرهنگستانِ مستقل برای زبانِ خود باشد، آیا دیگر بخش‌ها و اقوام نیز چنین حقّی را برای خود محفوظ نمی‌دانند؟ و اگر چنین شود و مثلاً ما شاهد ایجادِ فرهنگستانِ کُردی، طبری، بلوچی، لری و... باشیم، دیگر کشوری به نام ایران با زبانِ مشخصِ ملّی- زبانِ فارسی - (= زبانِ مشترک و گرامیِ همه اقوام ایرانی) با هویت تاریخی معلوم وجود خواهد داشت؟
دوستانی که برای «فرهنگستانِ زبانِ تُرکی» تشکیل جلسه داده‌اند، احتمالاً برای راضی کردن مدیران و مسئولانِ بالادستی، عبارتِ «با محوریّتِ ایرانی - اسلامی» را هم بدان پیوست کرده‌اند تا از اعتراضِ احتمالی جلوگیری کرده باشند و خیالِ دین‌داران را نیز از اقدامِ خود آسوده کرده باشند! شوربختانه دیده‌ایم برخی ایران‌ستیزان و هویّت‌طلبان، هرجا خواسته‌اند «ایران» را نادیده بگیرند، کار خود را با قیدِ «اسلامی» مطرح کرده و به پیش برده‌اند! گویی میانِ این دو گزاره عزیز، اختلاف و جدایی هست! یا برای دفاع از یکی، باید دیگری را فدا کرد و نادیده گرفت!
اصلاً «فرهنگستانِ زبانِ تُرکی با محوریّتِ ایرانی - اسلامی» یعنی چه؟ تُرکیِ ایرانی؟ تُرکیِ اسلامی؟ یعنی چه واقعاً؟ حقیقتاً اگر نیّتِ بدی در کار نباشد، در خوشبینانه‌ترین حالت، آیا چنین کاری جز انشقاق و شکاف در وحدتِ ملّی ایرانیان، نتیجه‌ای به دنبال خواهد داشت؟ مگر زبانِ فارسی متعلّق به قومی خاص یا بخشِ خاصّی از ایران است که سایر اقوام و بخش‌ها نیز به دنبالِ طرح قوم و زبانِ خود و ایجاد «فرهنگستان» باشند؟ آیا بزرگان و نام‌آورانی همچون استاد دکتر محمدعلی موحد که خود آذربایجانی و از مفاخر فرهنگی و ادبی ایرانِ معاصر است و استاد دکتر ژاله آموزگار و استاد دکتر حسن احمدی گیوی و استاد دکتر سجاد آیدنلو و استاد دکتر باقر صدری‌نیا و ده‌ها نام ارجمندِ دیگرِ برآمده از خطّه آذربایجان در حوزه زبان و ادبیات فارسی، چنین تصمیمی را لازم می‌دانند و آن را تأیید می‌کنند؟
عجالتاً منتظرِ هشدار و پیگیری فرهنگستانِ زبان و ادب فارسی به عنوان دستگاه علمی و رسمی و متولّی دفاع و صیانت از زبانِ فارسی هستیم و از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (برای پرسشِ مسئولانه از مدیرانِ خود در این موضوع) و وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری (به عنوانِ یکی از متولّیانِ پاسداشتِ زبانِ رسمی کشور در کار‌های علمی و پژوهشی) می‌خواهیم پیگیری‌های لازم و برخورد‌های مقتضی را در این موضوع انجام دهند تا بیش از این شاهدِ کار‌هایی که موجبِ تضعیفِ زبانِ فارسی و تخریبِ هویّتِ ملّی ایرانیان می‌شود، نباشیم. "
