۷ آبان روز جهانی بزرگترین پادشاه در تاریخ ایران

مخاطب ۲۴- نام کوروش بزرگ یا کوروش کبیر بزرگترین پادشاه هخامنشی چنان در تاریخ ایران درخشان است که پس از گذشت هزاران سال از در گذشتش هنوز هم ردپایی از آن در گوشه‌ی اندیشه‌های بسیاری از ایرانیان دیده می‌شود. این نام آن چنان در خاک این سرزمین ریشه دوانده که روزی را برای بزرگداشت وی در نظر گرفته اند؛ روزی که هیچ جایی در تقویم ندارد و تنها در یاد و ذهن ساکنان این سرزمین ثبت شده است.

امروز ۷ آبان سالروز بزرگداشت بنیان گذار و نخستین شاه شاهنشاهی هخامنشی کوروش بزرگ یا کوروش کبیر است که به مدت سی سال در سال‌های ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر نواحی گسترده‌ای از آسیا بر قدرت تکیه زده بود.

هر کسی که در این خاک زندگی می‌کند به خوبی با نام کوروش هخامنشی آشناست؛ گرچه خیلی‌ها فقط اسمش را شنیده اند و کمتر چیزی از راه و روش زندگی و منش کشورداری وی می‌دانند. به بهانه این روز می‌خواهیم نگاهی به زندگی این پادشاه داشته باشیم.

هفتم آبان سال ١١٩٩ ایرانی برابر با ٥٣٩ پیش از میلاد در چنین روزی، کوروش بزرگ وارد بابل شد. مردم بابل گمان میکردند با حکومت کورش بزرگ با چپاول، کشتار و دست درازی به جان و دارایی و زنانشان روبرو خواهند شد و سپس فرمانروایی زورگو و ستم گر بر آنان حکومت خواهد کرد ولی کورش بزرگ و سربازانش نه تنها چنین نکردند بلکه او فرمان آزادی و برابری داد.

۷ تا از بزرگترین و باشکوه‌ترین شهر‌های باستانی در تمام تاریخ

۱۰ مورد از بزرگترین تمدن‌ هایی که جهان به خود دیده و مکان پایتخت آنها در دنیای امروز

زندگی نامه کوروش کبیر

بنا به گفتهٔ هرودوت، آستیاگ پدربزرگ کوروش شبی در خواب دید که از دخترش آنقدر آب خارج شد که کشور ماد و تمام آسیا را غرق کرد. مغ‌ها خواب وی را چنین تعبیر کردند که فرزند دخترش روزی بر تمام آسیا چیره خواهد شد. از این روی، وی دخترش ماندانا را به یکی از بزرگان پارس به زناشویی داد. پس از تولد نوه‌اش، وی خواب دیگری دید که تاکی از بدن ماندانا روییده و تمام آسیا را فراگرفته‌است پس او فرزند دخترش را به یکی از بستگانش به نام هارپاگ سپرد و دستور داد که کودک را نابود کند.

هارپاگ، کوروش را به یکی از چوپان‌های شاه به نام میترادات (مهرداد) داد و از او خواست که وی را به دستور شاه به کوهی در میان جنگل رها کند تا طعمهٔ درندگان گردد. چوپان کودک را به خانه برد. وقتی همسر چوپان به نام سِپاکو از موضوع باخبر شد، با ناله و زاری به شوهرش اصرار ورزید که از کشتن کودک خودداری کند و بجای او، فرزند خود را که تازه زاییده و مرده بدنیا آمده بود، در جنگل رها سازد. چوپان نظر همسرش را پذیرفت و جسد مردهٔ فرزندش را به مأموران هارپاگ سپرد و خود سرپرستی کوروش را به گردن گرفت. هارپاگ هم جسد پسر چوپان را با اسمی دیگر در مقبرهٔ شاهی دفن کرد.

سال‌ها بعد هنگامی که کوروش ده ساله شده بود و با کودکان بازی می‌کرد، آن کودکان کوروش کبیر را به عنوان پادشاه برگزیدند. کوروش در میان بازی، دستور داد یکی از کودکان را تنبیه کنند. پدر آن پسر به نام آرتمبارس نزد آستیاگ شکایت کرد و اظهار داشت که یکی از بردگان وی فرزند درباریان را چوب زده‌است. کوروش را نزد آستیاگ فرستادند تا تنبیه شود. شاه با مشاهدهٔ کوروش و شباهت وی با افراد خانواده، چنین سوءظن برد که مبادا او کوروش نوهٔ خودش باشد.

شاه چوپان را تهدید کرد که اگر حقیقت را نگوید شکنجه خواهد شد و وی حقیقت را بیان داشت. پس از آن، شاه هارپاگ را احضار کرد و از وی پرسید: «طفل دخترم را که به تو سپرده بودم، چگونه کشتی؟» هارپاگ با دیدن چوپان پاسخ داد که: «پس از آنکه طفل را به خانه بردم، خواستم طوری رفتار کنم که امر تو اجرا شده باشد و قاتل پسر دخترت هم نباشم.» او گفت حالا که طفل زنده مانده، باید خدا را شکر کرد و ضیافتی داد و از هارپاگ خواست به این میهمانی بیاید و فرزندش را هم همراه بیاورد.

پس از آن هارپاگ را به بی رحمانه‌ترین شکل تنبیه کرد، بدین ترتیب که او را برای صرف شام دعوت نمود و بدون آنکه وی خبردار شود گوشت بدن فرزند هارپاگ را به عنوان غذا، به خورد پدر داد. مدتی بعد آستیاگ بار دیگر به جادوگران و کاهنان روی آورد و از آنها سؤال کرد که آیا هنوز باید از آن خطر از جانب نواده‌اش بترسد یا خیر؟ آنها پاسخ دادند که رؤیای شاه هم‌اکنون تعبیر شده‌است برای آنکه کوروش هنگامی که با کودکان دیگر بازی می‌کرد به عنوان شاه انتخاب شد؛ بنابراین دیگر نیاز نیست از وی بترسد. پس از آن آستیاگ آرام گرفت و نواده‌اش را به پارس نزد پدر و مادرش فرستاد.

کوروش کبیر، به خاطر بخشندگی، بنیان گذاشتن حقوق بشر، پایه‌گذاری نخستین امپراتوری چند ملیتی و بزرگ جهان، آزاد کردن برده‌ها و بندیان، احترام به دین‌ها و کیش‌های گوناگون، گسترش تمدن و ... شناخته شده‌است.

ایرانیان کوروش کبیر را پدر و یونانیان، که وی سرزمین‌های ایشان را تسخیر کرده بود، کوروش کبیر را سرور و قانونگذار می‌نامیدند. یهودیان کوروش کبیر را به منزله مسح‌شده توسط پروردگار بشمار می‌آوردند، ضمن آنکه بابلیان کوروش بزرگ را مورد تأیید مردوک می‌دانستند.

کوروش در استوانهٔ خود که در بابل کشف شده، خودش را «فرزند کمبوجیه، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ کوروش، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ چیش‌پیش، شاه بزرگ انشان، از خانواده‌ای که همیشه پادشاه بوده‌است» معرفی می‌کند.

دوران قدرت کوروش کبیر

کوروش ابتدا علیه شاه ماد، به جنگ برخاست و سپس به پایتخت حکومت ماد در هگمتانه یورش برد و با کمک‌هایی که از درون سپاه ماد به او شد، هگمتانه را فتح کرد. سپس کرزوس، شاه لیدیه را شکست داد و به‌سوی سارد لشکر کشید و پس از دو هفته، شهر سارد به اشغال نیرو‌های ایرانی درآمد. کوروش مسئولیت فتح دیگر شهر‌های آسیای صغیر را به فرماندهانش واگذار کرد و خود به اکباتان بازگشت و به‌سوی «پارت»، «زرنگ»، «هرات»، «خوارزم»، «باختر»، «سغد»، «گندار»، «ثه‌تَ‌گوش» و «اَرَخواتیش» لشکر کشید. جزئیات این جنگ‌ها در تاریخ ثبت نشده‌است و اطلاع کمی درباره جزئیات این نبرد‌ها وجود دارد.

در بهار سال ۵۳۹ پیش از میلاد، کوروش آهنگ تسخیر بابل را کرد و وارد جنگ با بابل شد. به گواهی اسناد تاریخی و عقیدهٔ پژوهشگران، فتح بابل بدون جنگ بوده‌است و توسط یکی از فرماندهان کوروش به‌نام گئوبروه در شب جشن سال نو انجام شد. هفده روز پس از سقوط بابل، در روز ۲۹ اکتبر سال ۵۳۹ پیش از میلاد، خود کوروش وارد پایتخت شد. تصرف بابل نقطهٔ عطفی بود که باعث ایجاد تعادل بین قدرت‌های درگیر در آسیای غربی شد و زمینهٔ بازگشت یهودیان تبعیدی به میهن‌شان در اسرائیل را فراهم کرد. کوروش همچنین دستور داد که پرستش‌گاه اورشلیم را بازسازی کنند و ظروف و اشیای طلایی و نقره‌ای را که نبوکدنصر از اورشلیم ربوده بود، به یهودیان تحویل داد.

با شکست کشور ماد به وسیله پارس که کشور دست نشانده و تابع آن بود، پادشاهی ۳۵ ساله ایشتوویگو پادشاه ماد به انتها رسید، اما به گفته هرودوت کوروش کبیر به ایشتوویگو آسیبی وارد نیاورد و او را نزد خود نگه داشت. کوروش کبیر به این شیوه در ۵۴۶ پادشاهی ماد و ایران را به دست گرفت و خود را پادشاه ایران اعلام نمود.

میراث کوروش کبیر

 از مرگ کوروش کبیر پسرش کمبوجیه دوم (کامبیز دوم) به پادشاهی برگزیده شد. کمبوجیه دوم قبل از عزیمت به مصر برای تصرف آن کشور، برادرش بردیا را کشت و سپس به مصر لشگر کشید. او پس از تصرف مصر بر تخت شاهی نشست و خود را فرزند خدایان معرفی کرد، اما مدتی بعد گاو مقدس مصریان را کشت.

عده‌ای اعتقاد دارند این کار او به دلیل ابتلا به بیماری جنون و عده‌ای اعتقاد دارند به دلیل جلوگیری از جهالت مردم و پرستش گاو بوده است، زیرا بر اساس اعتقادات کامبیز که یکتا پرست و یزدان پرست بود، گاو موجود مقدسی محسوب نمی‌شد.

زمانی که او در مصر بود یک مغ که برادرش بسیار به بردیا، برادر مقتول کامبیز شباهت داشت به توسط آن مغ به کاخ شاهی راه یافت. این فرد که گئوماته نام داشت خود را بردیا فرزند کوروش کبیر معرفی نمود و به تخت سلطنت نشست. زمانی که این خبر به کامبیز رسید از مصر به سوی ایران حرکت کرد، اما در سوریه کنونی خودکشی نمود.

پس از مرگ کامبیز پسر کوروش کبیر و فاش شدن راز گئوماته یک گروه ۷ نفره از شاهزادگان هخامنشی در کاخ شاهی اقدام به قتل گئوماته و برادرش کردند و یکی از این ۷ نفر با نام داریوش کبیر بر تخت سلطنت نشست. داریوش که یکی از عمو زادگان کوروش کبیر محسوب می‌شد پس از رسیدن به قدرت به بسط کشور پارس اقدام نمود و در نبردی به نام ماراتن با ارتش یونان به جنگ پرداخت، اما شکست خورد. اگرچه امروزه این مسئله که ارتش ایران در این جنگ شکست خورده باشد توسط تعدادی محل تردید قرار گرفته است.

ارتش پارس در زمان داریوش تا شبه جزیره بالکان پیش روی کرد و پس از مرگ داریوش پسرش خشایار شاه به قدرت رسید. خشایار شاه با لشگری انبوه که تاریخ تا به آن روز نظیرش را ندیده بود به یونان حمله کرد و اگرچه در جنگ سالامین شکست خورد، اما موفق شد آتن پایتخت یونان را به تصرف خود درآورد. در جریان این لشگر کشی آتن آتش گرفت و تا به امروزه این کشمکش که ایرانیان به عمد آن را آتش زده اند و یا خیر ادامه دارد.

امپراطوری هخامنشی در سال ۳۳۱ قبل از میلاد با حمله اسکندر مقدونی سرنگون شد و داریوش سوم آخرین شاه آن بود. اگرچه باز هم عده‌ای اعتقاد دارند یورش اسکندر به ایران فاقد هرگونه حقیقت تاریخی است.

امپراطوری هخامنشی با تصرف مصر در افریقا و تصرف مناطقی از بالکان عملا تبدیل به تنها امپراطوری دنیا شد که در سه قاره جهان آن روز دارای قلمرو بوده است و اگرچه بعد‌ها رومیان نیز این امکان را به دست آوردند که در هر سه قاره جهان آن روز گسترش قلمرو دهند، اما هخامنشیان اولین امپراطوری بودند که در هر سه قاره نفوذ کردند.

داریوش کبیر در زمان حیات خود دستور ساخت تخت جمشید یا پرسپولیس را صادر کرد و با بنای کاخ‌های با شکوه آن را به عنوان پایتخت هخامنشیان برگزید و خود را شاهنشاه (شاه شاهان) نامید. شکوه این شهر آنچنان بود که سفرای خارجی و بازرگانان دیگر کشور‌ها پس از ورود به آن دچار شگفت زدگی فراوان می‌شدند.

همچنین داریوش در کتیبه‌ای برای ایران دعای بسیار جالبی دارد که حتی امروزه نیز توسط ایرانیان بسیار به آن ارجاع داده می‌شود. او در این کتیبه برای ایران این چنین دعا می‌کند: خداوند این کشور را از دروغ، دشمن و خشکسالی نگاه دارد. در زمان داریوش ساخت بنای پرسپولیس بنیان گذاشته شد که در آن قصر‌های متعدد ساخته شد و سربازان گارد جاویدان به محافظت از آن قصر‌ها گمارده شدند.

داریوش همچنین برای گسترش تجارت در زمان خود دستور ساخت راه‌های متعددی را صادر نمود که یکی از مشهورترین این را هها، راه شاهی است که از شوش به سارد کشیده شد. او برای محافظت از این راه‌ها قلعه هائی در طول این جاده‌ها بنا نمود و امنیت بازرگانی را افزایش داد.

با بنا نمودن راه‌ها تجارت بین شرق و غرب از طریق امپراطوری هخامنشی تسهیل گردید، زیرا راه ابریشم که راهی بود که به واسطه آن کالاهائی مانند ابریشم از خاور دور و چین به اروپا (یونان و بعد‌ها روم) صادر می‌شد، به دلیل ایجاد امنیت و ساخت راه بسیار افزایش یافت و ایران تبدیل به پل ارتباطی بین غرب و شرق گردید و موجب گسترش فرهنگ و تمدن بشری شد. همچنین داریوش اولین سیستم پستی دنیا را ایجاد کرد.

او دستورداد تا در طول مسیر راه‌ها چاپارخانه هائی احداث شود و پیک هائی که حامل نامه بودند پس از طی مسافتی در این چاپارخانه‌ها نامه را پیک دیگری که آماده خدمت بود می‌دادند. این پیک نیز پس از طی مسافتی مجددا در چاپارخانه بعدی نامه را پیک بعدی می‌داد و به این ترتیب همیشه پیک و اسب خسته با یک پیک و اسب تازه نفس جابجا می‌شدند. این امر موجب می‌شد تا داریوش بسیار زودتر از دیگر حاکمان جهان از اخبار مطلع شود.

منشور کوروش کبیر

از کوروش کبیر تنها سند نسبتاً مفصلی که برجای مانده که امروزه با شمارهٔ ۹۰۹۲۰ در اتاق ۵۲ بخش ایران باستان موزه بریتانیا نگهداری می‌شود.

منشور کوروش هخامنشی نوشته‌های بیشتری داشته است که بر اثر گذشت زمان بخش‌هایی از آن از بین رفته و بخش‌هایی از آن شکسته شده بود که مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.

استوانه کوروش پس از شکست دادن نبونید و تصرف بابل، نوشته شده و به منزلهٔ سند و شاهد تاریخی پرارزشی‌است. در سال ۱۹۷۱ میلادی، سازمان ملل متحد استوانه کوروش را به همهٔ زبان‌های رسمی سازمان منتشر کرد و بدلی از این استوانه در مقر سازمان ملل در شهر نیویورک قرار داده شد.

تکه اصلی استوانه کوروش کبیر در سال ۱۸۷۹ میلادی توسط هرمزد رسام در حفاری معبد مردوک در بابل پیدا شد، این تکه منشور کوروش حاوی ۳۵ خط بود. تکهٔ دوم منشور کوروش کبیر که شامل خط‌های ۳۶ تا ۴۵ می‌شود، در سال ۱۹۷۵ میلادی در کلکسیون بابل دانشگاه ییل یافت شد و به منشور اصلی پیوست گردید.

بخش‌های منشور کوروش

بخش اول) کاهنان بابلی گزارشی درباره وضعیت نابسامان شهر بابل و نارضایتی مردم بابل از فرمانروایان بابلی را بازگو می‌کنند.

بخش دوم) کوروش پیرامون گشایش بابل و پایان بخشیدن به ظلم و ستم و نابسمانی‌ها شهر سخن می‌گوید و فرمان خود بر پایه آزادی مردم و حقوق تمام ملل را صادر می‌کند.

بخش نخست منشور کوروش
۱- کوروش شاه جهان شاه بزرگ شاه توانا شاه بابل شاه سومر و اکد

۲-... شاه چهار گوشه جهان

۳- چهار... من هستم... به جای بزرگی، ناتوانی برای پادشاهی کشورش شناخته شده بود

۴- نبونید تندیس‌های کهن خدایان را از میان برد..؛ و مانند آنان را به جای آن‌ها گذاشت.

۵- مانند تندیسی از [پرستشگاه]ازاگیلا ساخت... برای " اور " و دیگر شهر‌ها

۶- آیین پرستشی که بر آنان ناروا بود... [آورد]. هر روز با خصمانه‌ترین روش ستیزه گری می‌جست.

۷- قربانی [پیشکش]روزانه را از میان برداشت... او قوانین ناروایی در شهر‌ها برقرار کرد. او ستایش "مردوک" شاه خدایان را به کلی به فراموشی سپرد.

۸- او همراه به شهر او [مردوک]بدی می‌کرد. هر روز به مردم خود آزار می‌رسانید. با اسارت و بدون سازش همه را به نیستی کشانید.

۹- بر اثر دادخواهی آنان "انلیل" خدا [مردوک]خشمگین گشت و او.. مرزهایش. خدایانی که در میانشان زندگی می‌کردند جایگاهشان را رها کردند.

۱۰- او [مردوک]در خشم خویش آن‌ها را به بابل آورد، مردم به مردوک چنین گفتند: بشود که توجه وی به همه‌ی مردم که خانه‌های شان ویران شده برگردد.

۱۱- مردم سومر و اکد که مانند مردگان شده بودند او توجه خود را به آن‌ها بازگرداند. این موجب همدردی او شد. او به همه سرزمین‌ها نگریست.

۱۲- آن گاه وی جست و جوکنان فروانروای دادگر می‌یافت کسی که آرزو شده، کسی که وی دستش را گرفت. کوروش پادشاه شهر انشان. [ انشان: از شهر‌های جنوب غربی ایران]پس نام او را بر زبان آورد. نامش را به عنوان فرمانروای سراسر جهان یادآوری کرد.

۱۳- سرزمین "گوتیان" سراسر اقوام "ماندا" را مردوک در پیش پای او به کرنش [تعظیم]وا داشت. مردمان ماد و سپاه سران را که وی به دست او [کوروش]داده بود.

۱۴- با دادگری پذیرفت. مردوک سرور بزرگ پشتیبان مردم خویش کار‌های پارسیانه و درون پاک او را با شادی نگریست.

۱۵- به سوی بابل شهر خویش فرمان پیش روی داد و او را وا داشت تا راه بابل پیش گیرد. همچون یک دوست و یاد در کنارش او را همراهی کرد.

۱۶- سپاه بیکرانش که شمار آن، چون آب رود برشمردنی نبود با جنگ افزار‌های آماده در کنار هم پیش رفتند.

۱۷- او [مردوک]گذاشت تا بی جنگ و کشمکش وارد شهر بابل شود و شهر‌های بابل را از هر نیازی برهاند. او نبونید را که وی [مردوک]را ستایش می‌کد به دست او [کوروش]تسلیم کرد.

۱۸- مردم بابل همگی سراسر زمین سومر را که فرمانروایان و حاکمان پیش وی سرفرود آوردند و شادمان از پادشاهی کوروش با چهره‌های درخشان به پایش بوسه زدند.

۱۹- خداوندگار [مردوک]را که به یاریش مردگان به زندگانی بازگشتند [منظور این است که مردم بابل بی روح و بی امید شده بودند]که همگی را از نیاز و رنج به دور داشت به نیکی ستایش کردند و یادش را گرامی داشتند.

بخش دوم منشور کوروش

۲۰- من کوروش هستم شاه جهان شاه بزرگ شاه نیرومند شاه بابل شاه سرزمین سومر اکد شاه چهار گوشه‌ی جهان

۲۱- پسر شاه بزرگ کمبوجیه [پدر کوروش]شاه شهر انشان نوه‌ی شاه بزرگ کوروش شاه شهر انشان نبیره شاه بزرگ چیش پیش شاه انشان

۲۲- از دودمانی که همیشه از شاهی برخوردار بوده است؛ که فرمانروایی اش را "بعل" و "نبو" گرامی می‌دارند و پادشاهی اش را برای خشنودی درونی شان خواستارند. آن گاه که من با سازش [صلح]به بابل درآمدم،

۲۳- با خرسندی و شادمانی به کاخ فرمانروایان و تخت پادشاهی قدم گذاشتم، آن گاه مردوک سرور بزرگ قلب بزرگوار مردم بابل را به من معطوف داشت و من هر روز به ستایش او کوشیدم [ کلمه ستایش در این جا به این معنا و مفهوم است که هم گام با اندیشه و باور مردم بابل گام برداشته و آنان را بزرگ داشت و به باور‌های آن‌ها احترام قائل شده است. زیرا بر اساس تمام گزارشات تاریخی کوروش مزدا پرست و دارای باور‌ها و آداب ایرانی بوده]۲۴- سپاهیان بی شمار من با سازش و آشتی به بابل درآوردند. من نگذاشتم در سراسر سرزمین سومر و اکد تهدید کننده دیگری پیدا شود.

۲۵- من در بابل و همه شهرهایش برای نیک بختی ساکنان بابل که خانه هایشان برابر میل خدایان نبود کشویدم... مانند یک یوغ که بر آن‌ها روا نبود.

۲۶- من ویرانه هایشان را از نو ساختم و دشوار‌های آنان را آسان کردم. مردوک خدای بزرگ از کردار پارسیانه‌ی من خشنود گشت و

۲۷- بر من کوروش شاه که او را ستایش کردم و بر کمبوجیه پسر تنی من و همچنین بر همه سپاهیان من

۲۸- او توجه و بخش اش را ارزانی ما داشت ما جایگاه بالای او را با شادمانی ستایش کردیم. همه پادشاهان بر تخت نشسته

۲۹- از سراسر گوشه و کنار جهان از دریای زبرین [مدیترانه]تا دریای زیرین [خلیج فارس]شهر‌های مسکون و همه پادشاهان "امورو" [بخش‌هایی از سوریه کنونی]که در چادر‌ها زندگی می‌کنند.

۳۰- باج‌های گران بر من آوردند و به پاهایم در بابل بوسه زندند از... "نینوا" تا آشور و نیز شوش

۳۱- اکد " اشنونه " "زمبان" "مه تورنو" "دِر" تا سرزمین "گوتیوم" شهر‌های آن سوی دجله که پرستشگاه‌های شان از دوران کهن ساخته شده بود.

۳۲- خدایانی که در آن‌ها زندگی می‌کردند من آن‌ها را به جایگاهشان بازگردانیدم و پرستشگاه‌های بزرگ برای ابدیت ساختم. من همه مردمان را گرد آوردم و آن‌ها را به سرزمین شان برگردانیدم.

۳۳- هم چنین خدایان سومر که نبونید آن‌ها را به رغم خشم خدای خدایان [مردوک]به بابل آورده بود فرمان دادم که برای خشنودی مردوک خدای بزرگ

۳۴- در جایشان در منزلگاهی که شادی در آن هست برپای دارند. بشود که همه خدایانی که من به شهر‌های شان بازگردانیدم

۳۵- روزانه در پیشگاه " بعل " و " نبو " درازای زندگی مرا خواستار باشند. بشود که سخنان روزی دهنده برایم بیابند بشود که آن‌ها به مردوک سرور من بگویند کوروش شاه ستایشگر تو و کمبوجیه پسرش

۳۶- بی گمان باش، بگذار تا آن زمان باز سازنده باشند... با روز‌هایی پی در پی. همگی مردم بابل پادشاهی را گرامی داشتند و من همه‌ی سرزمین‌ها را زیستگاهی آرام ساختم.

۳۷-... یک غاز، دو اردک. ده قمری بیش از غازها، اردک‌ها و قمریان

۳۸-... بلند بر آن‌ها بیافزودم. در استوار گردانیدن- بنای باروی ایمگور - انلیل باروی بزرگ شهر بابل کوشیدند و

۳۹-... دیوار کنار خندق شهر را که یکی از شاهان پیشین با آجر ساخته بود را به پایان رساندم.

۴۰- بدان گونه که پیرامون شهر برنیامده بود. آن چه را که هیچ یک از شاهان پیشین با کسانی که به بیگاری گرفته شده بود در بابل نساخته بودند.

۴۱-... از قیر و آجر از نو دوباره ساختم و ساختنش را به پایان رساندم.

۴۲- دروازه‌های بزرگ آن‌ها را بنا نهادم..؛ و در‌هایی از چوب سدر با پوششی از مفرغ با آستانه‌ها و پاشنه‌هایی از مس ساخته شده... هر آن جایی که دروازه‌های شان یافته می‌شد.

۴۳- استوار گردانیدم... نوشته‌ای به نام آشوربانی پال شاهی پیش از من در میان آن بدیدم

۴۴-...

۴۵-... تا روز جاویدان

هر سال هفت آبان علاقه‌مندان به کوروش و تاریخ و تمدن ایران زمین برای پاسداشت فرهنگ و تمدن ایرانی به پاسارگاد، در کنار مقبره کوروش جمع می‌شوند تا نام و یاد او را گرامی دارند.