مخاطب۲۴- در راستای تحقق دولت الکترونیک و ارائه خدمات سریع، دقیق و ایمن به شهروندان، احراز هویت یکی از مهمترین چالشها به شمار میرود. بهمنظور ایجاد زیرساختی کارآمد و یکپارچه برای احراز هویت الکترونیکی، سازمان ثبت احوال کشور با حمایت وزارت کشور، سامانه "هدا" را بهعنوان یکی از پروژههای کلیدی دولت الکترونیک راهاندازی کرده است. این سامانه نقشی محوری در احراز هویت افراد بهصورت الکترونیکی و ۲۴ ساعته ایفا میکند.
سامانه "هدا" که مخفف «هویت دیجیتال ایرانیان» است، توسط سازمان ثبت احوال کشور و با هدف اجرای سند «نظام هویت معتبر در فضای مجازی کشور» که توسط شورای عالی فضای مجازی ابلاغ شده، راهاندازی شده است. این سامانه در آدرس اینترنتی https://auth.ncr.ir/hooda-api در دسترس کاربران قرار دارد. هدف از توسعه و راهاندازی سامانه هدا، ایجاد سازوکاری آسان و کارآمد برای احراز هویت کاربران و اعتبارسنجی اقلام هویتی شهروندان در فضای اینترنت و اینترانت است. این موضوع مورد تأکید معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور قرار گرفته و بر این اساس، راهاندازی سامانه "هدا" در دستور کار سازمان ثبت احوال بوده است.
سامانه هدا با هدف تسریع و بهبود فرآیند احراز هویت در دستگاههای اجرایی، شرکتهای دولتی و شرکتهای اینترنتی راهاندازی شده و دکتر هاشم کارگر، معاون وزیر کشور و رئیس سازمان ثبت احوال، از آن بهعنوان "ابر پروژه احراز هویت الکترونیکی افراد" یاد کرده است.
ویژگیهای سامانه هدا:
احراز هویت ۲۴ ساعته الکترونیک: سامانه هدا امکان احراز هویت افراد بدون نیاز به حضور فیزیکی و ارائه کپی مدارک هویتی را فراهم کرده است. این فرآیند بهصورت الکترونیکی و سریع با کمترین ضریب خطا انجام میشود و افراد میتوانند در هر زمان از شبانهروز خدمات مرتبط با هویت خود را دریافت کنند.
استفاده از دادههای ثبت احوال: این سامانه بهطور مستقیم به پایگاه داده سازمان ثبت احوال متصل است و صحت اطلاعات هویتی بر اساس دادههای معتبر و بهروز این سازمان انجام میشود، که نیازی به ارائه مجدد مدارک هویتی را از میان برمیدارد.
حفظ امنیت اطلاعات: یکی از ویژگیهای مهم سامانه هدا، استفاده از پروتکلهای امنیتی قوی و سلسلهمراتب حفاظتی است که امنیت اطلاعات هویتی کاربران را تضمین کرده و مانع از هرگونه سوءاستفاده از دادهها میشود.
دقت و صحت احراز هویت: با تکیه بر دادههای دقیق و بهروز ثبت احوال، سامانه هدا امکان احراز هویت دقیق و متقن را فراهم میکند که باعث کاهش خطا در ارائه خدمات به شهروندان میشود.
نقش سامانه هدا در دولت الکترونیک:
سامانه هدا بهعنوان یکی از زیرساختهای کلیدی دولت الکترونیک، نقش مهمی در تسهیل ارائه خدمات به شهروندان دارد. با توجه به اینکه احراز هویت یکی از مراحل حیاتی در دریافت خدمات دولتی و اینترنتی است، این سامانه باعث تسریع و بهینهسازی فرآیندهای اجرایی در دستگاههای دولتی و شرکتها میشود.
الزام به استفاده از سامانه هدا:
طبق اعلام رئیس سازمان ثبت احوال، تمامی دستگاههای اجرایی، شرکتهای دولتی و پایانههای اینترنتی ملزم به اتصال به سامانه هدا و استفاده از آن برای احراز هویت افراد هستند. همچنین، این نهادها موظفند از درخواست کپی مدارک هویتی خودداری کرده و تمامی مراحل احراز هویت را بهصورت الکترونیکی و از طریق سامانه هدا انجام دهند.
سامانه هدا بهعنوان یکی از بزرگترین و پیشرفتهترین پروژههای زیرساختی در حوزه احراز هویت الکترونیک، نقش بسزایی در تحقق اهداف دولت الکترونیک دارد و با ارائه خدمات دقیقتر، سریعتر و ایمنتر به شهروندان، تحول بزرگی در ارائه خدمات دیجیتال در کشور ایجاد خواهد کرد. این سامانه همچنین موجب افزایش کارایی دستگاههای اجرایی و تسهیل زندگی روزمره مردم خواهد شد.