مخاطب 24- انتخابات مجلس شورای اسلامی، پیامهای مهمی درخود نهفته داشت. پیامهایی که نادیده گرفتن آنها، نمیتواند اهمیت انتخابات را بهخوبی نشان دهد.
اول: انتخابات مجلس دوازدهم، ظرفیتهای دموکراتیک سیستم سیاسی در ایران را آشکار کرد، بهگونهای که حالا حتی رسانههای معاند نیز با نظر به اخبار رسمی انتخابات، به تحلیل وزنکشی سیاسی در کشور میپردازند. این ظرفیت دموکراتیک، این شائبه که مسیر تغییر در داخل کشور مسدود است را باطل کرد وتنوع بالای منتخبان مجلس نشان داد که با دموکراسی و ازطریق صندوقهای رأی میتواند تغییراتی جدی ایجاد کرد.
دوم: این انتخابات سپهر سیاسی درکشور را تغییر داد. جریانات سیاسی درکشور درسه دهه اخیر حول یک دوقطبی شکل گرفته که ازسوی رسانههای غربی تبیین شده بود. دوگانه اصلاحطلب محافظهکار را اولینباررسانههای اروپایی و آمریکایی در جامعه ایرانی مطرح کردند و حالا این دوقطبی از بین رفته و رأیدهندگان ایرانی بیتوجه به این ساختارهای خودساخته، کنشگری میکنند.
سوم: انتخابات مجلس نشان داد که مردم ایران همچنان در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی به کنشگری پرداخته و نمیخواهند خارج از این ساختار عمل کنند. یکسال و اندی تلاش شبانهروزی رسانههای بیگانه و بهویژه فضای مجازی، استراتژی تحریم را بهشدت با شکست روبهرو کرد و حالا برای همگان روشن است که مردم ایران به نسخههای آنسوی آبی برای تحول در کشور توجهی ندارند.
چهارم: انتخابات روز جمعه، به دیپلماسی کشور و نیز جبهه مقاومت منطقه کمک کرد تا در مذاکرات، وزن سیاسی بالاتری نسبت به قبل داشته باشند. مشارکت نزدیک به نیمی از واجدان شرایط در انتخابات که بسیار بالاتر از بسیاری از کشورهای غربی است، پشتوانه مردمی را به توان دفاعی و دیپلماتیک کشور افزود و سایه جنگ و تهدید و تحریم را از سر کشور دور کرد. دنبالکنندگان سیاست فشار حداکثری، حالا باید پیام مردم ایران را شنیده و در استراتژیهای خود تحولی جدی ایجاد کنند.
پنجم:، اما پنجمین پیام، مسئولیت سنگین این رأی میلیونی، برای منتخبان مردم است که صدای جامعه را شنیده و برای رفع کاستیها اقدام کنند. از احزاب، گروهها و بهویژه لیستهای پیروز انتخابات انتظار میرود بهسرعت برای رفع خلأهای قانونی جهت توسعه کشور اقدام کرده و فارغ از همه رقابتهای جناحی، از ظرفیت نخبگان برای بهبود شرایط بهره بگیرند. مردم در دهههای گذشته نسبت به برخی مشکلات بهویژه در حوزه اقتصاد گلایه داشته و حالا وقت پاسخ به مطالبات به حق آنهاست.
نه به تحریم
مشارکت بالای ۴۰درصدی مردم در انتخابات دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی یکبار دیگر نشان داد که مردم ایران به پروژه تحریم، چه در شکل اقتصادی و چه سیاسی آن «نه» میگویند. هرچند در ساعات گذشته از اعلام نتایج مشارکت مردم، رسانههای معاند کوشیدند با اشاره به عدم مشارکت حدود ۶۰درصد واجدان شرایط، آن را نشانه بیاعتمادی مردم به صندوق رأی معنا کنند، اما با نگاهی به آمار مشارکت انتخاباتی در ادوار گذشته مجلس بهخوبی میتوان دریافت که نه فقط آمار مشارکت کاهش معناداری نسبت به قبل نداشته، بلکه نتایج این دوره انتخابات نشان میدهد مردم با چشم و گوشی بازتر، ورای لیستها و پروپاگاندای انتخاباتی کمپینهای نامزدها، به کاندیداهای موردنظر خود رأی داده و اسیر فشارهای رسانهای و القائات بیرونی نشدند. در همه کشورهای دموکراتیک، بخشی از جامعه بهدلایلی، ازجمله بیتفاوتی وارد کنشهای مشارکتی نمیشوند و حالا هواداران تحریم میکوشند این بخش از جامعه را همسو با خود معنا کرده و واقعیتها را پنهان کنند. روشن است که رسانههای بیگانه و غربگرایان همسو با آنها تلاش دارند با برجستهسازی موضوع مشارکت، حذف خود از معادلات سیاسی داخل کشور را به حاشیه ببرند. با وجود این، بلوغ سیاسی مردم در این انتخابات و حضور مؤثر پای صندوقهای رأی تردیدی باقی نمیگذارد که افکارعمومی در برابر این شبههافکنیها آسیبپذیر نخواهد بود. مردم کشورمان بهخوبی نشان دادند که الزامات حکمرانی و ضرورت مشارکت انتخاباتی را درک کرده و امید میرود با اصلاح وضعیت حکمرانی از سوی مسئولان و توجه بیشتر به مطالبات مردم، روند مشارکت انتخاباتی نیز در ادوار بعدی افزایش یابد.
خروج از سیکل رای لیستی
پیام مهم دیگر این انتخابات خروج از سیکل رای لیستی بود، بهطوریکه برخلاف دورههای گذشته که عموما لیستهای انتخاباتی بدون درنظرگرفتن تخصص افراد بهطور کامل رای میآورد، اما در این دوره یک سنتشکنی مهم اتفاق افتاد و در تهران و مشهد شاهد رای ترکیبی به لیستها بودیم.
واجدین و نتایج تهران
براساس آخرین گزارشهای غیررسمی بیش از ۲۵میلیون نفر از واجدین شرایط در انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری شرکت کردند که این عدد مشارکت ۴۱درصدی را برای این دوره از انتخابات رقم زده است. ۶۱میلیون و ۱۷۲هزار و ۲۹۸ نفر شامل ۳۰میلیون و ۹۴۵هزار مرد و ۱۳۳ نفر و ۳۰میلیون و ۲۲۷هزار و ۱۶۵ نفر زن واجد شرایط شرکت در این دوره از انتخابات بودند که بیش از۲۵میلیون نفر از این تعداد معادل ۴۱درصد در انتخابات مشارکت کردند و در مجموع حدود ۱۵هزارنفر برای رقابت دردوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی تایید صلاحیت شده بودند.
همچنین تا عصر دیروز با پایان شمارش آرای انتخابات مجلس در تهران در ۱۹۶۰ شعبه، اسامی۳۰ نفر نخست منتخب مردم تهران مشخص شد وبراین اساس۱. سیدمحمود نبویان ۲. حمید رسایی ۳. امیرحسین ثابتی ۴. محمدباقر قالیباف ۵. روحا... ایزدخواه ۶. رضا تقیپور انوری ۷. منوچهر متکی ۸. مرتضی آقاتهرانی ۹. مهدی کوچکزاده ۱۰. اسماعیل کوثری ۱۱. سیدعلی یزدیخواه ۱۲. کامران غضنفری ۱۳. مالک شریعتی ۱۴. علی خضریان ۱۵. احمد نادری ۱۶. ابراهیم عزیزی ۱۷. سمیه رفیعی ۱۸. پیمان فلسفی ۱۹. محمد سراج ۲۰. ابوالقاسم جراره ۲۱. زینب قیصری ۲۲. ریحانه اخلاقی ۲۳. ابوالفضل ظهرهوند ۲۴. حسین نجابت ۲۵. عبدالحسین روحالامینی ۲۶. صالح اسکندری ۲۷. سیدمرتضی محمودی۲۸. زهرهسادات لاجوردی۲۹. علیرضا سلیمی۳۰. زهره طبیبزاده نوری توانستند نسبت به رقبا پیشتاز باشند.
بررسی وضعیت مشارکت استانها
ازسوی دیگر برخی ازاستانهای پیشرو درمیزان مشارکت براساس آمار سامانه جامع انتخابات کهگیلویهوبویراحمد، خراسانجنوبی، چهارمحالوبختیاری، لرستان، قم، گلستان، خراسانرضوی، خراسانشمالی، ایلام و کرمان بودهاند. همچنین گلستان جزو استانهای پیشروی حضور در انتخابات بوده است و شاهد مشارکت ۶۰درصدی گلستانیها در انتخابات بودیم. همچنین استان گلستان از بین ۳۱ استان کشور، رتبه ششم را در حضور انتخابات به خود اختصاص داد. ۴۳ درصد سیستانوبلوچستانیها هم در انتخابات شرکت کردند. حضور گسترده مردم شیعه و سنی سیستان وبلوچستان در انتخابات قابلتوجه بوده و بهرغماینکه بخشی از این استان درگیر سیلاب شده بود، اما مردم در انتخابات حضور گسترده داشتند. حضور ۵۵درصدی ایلامیها در پای صندوقهای رأی هم جالبتوجه بود و طبق آخرین آمار بیش از ۵۵ درصد مردم استان ایلام در انتخابات شرکت کردند. درواقع از ۴۷۱هزار نفر واجد شرایط حضور در انتخابات تعداد ۲۵۹هزار و ۸۵۸نفر از مردم ایلام که معادل ۵۵درصد کل واجدین شرایط محسوب میشود در انتخابات شرکت کردهاند.
مشارکت قابلتوجه مشهدیها در انتخابات هم قابلتامل بود. گفته میشود مشارکت مشهدیها در انتخابات بیش از ۴۰درصد بوده است. مردم شهر مشهد، یکی از کلانشهرهای پیشرو در زمینه شرکت در انتخابات بودند. در این زمینه فرماندار مشهد میگوید: مشارکت مردم مشهد با سایر کلانشهرها غیرقابلمقایسه است. محسن داوری اظهار کرد: «تاکنون طبق آماری که اعلامشده، مشارکت مردم از سال ۱۳۹۸ بیشتر بوده. ما به اندازه کافی تعرفه در مشهد داشتیم که نیازمند تعرفه جدید نبودیم. اگر شعبهای درخواست تعرفه داشته ما سریعا بین آنها توزیع کردیم.» مردم ولایتمدار همدان نیز حضوری چشمگیر در انتخابات دوازدهمین دوره مجلس داشتهاند و گفته میشود طبق آخرین نتایج شمارش آمار بیش از ۴۴درصد مردم این استان در انتخابات شرکت کردهاند. از سوی دیگر رئیس ستاد انتخابات کرمانشاه با اشاره به پیشبینی مشارکت ۴۰ تا ۴۱درصدی کرمانشاهیان در انتخابات گفته است: «حضور مردم در انتخابات بسیار چشمگیر است و بعد از پایان رأیگیری مردمی که در حوزهها بودند همچنان در رأیگیری شرکت کردند و شمارش آمار ادامه دارد.» وی حضور مردم در انتخابات را بسیار پررنگ دانست و گفت: «مردم شیعه و سنی استان پای کار آمدند و حماسه آفریند.» مشارکت قابلتوجه مردم در شهرستانهای آذربایجانشرقی جالب بود و میزان مشارکت در شهرستانهای آذربایجانشرقی بهصورت غیررسمی اعلام شد. میزان مشارکت در شهرستان شبستر: ۵۳ درصد، شهرستان بناب: ۶۳ درصد، شهرستان بستانآباد: ۶۶ درصد و شهرستان ملکان: ۷۰ درصد تاکنون مشخص شده است. البته میزان مشارکت در شهر تبریز نیز قابلتوجه بوده است. طبق برآوردهای اولیه میزان مشارکت مردم در استان البرز در انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان ۳۰ درصد بوده است. براساس آمار، میزان مشارکت مردم این استان نسبت به دوره قبل انتخابات مجلس افزایش یافته است. حضور گسترده مردم این استان در انتخابات روز گذشته خط بطلانی بر نقشههای شوم دشمن بود. حضور ۵۰ درصدی قمیها در انتخابات هم بسیار مهم بود.
شگفتی انتخابات خبرگان در خراسانجنوبی
مجلس خبرگان رهبری ۸۸ کرسی دارد و ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری همزمان با دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی برگزار شد. با پایانیافتن شمارش آرای انتخابات خبرگان رهبری در سراسر کشور، نتیجه نهایی این انتخابات هم مشخص شد، اما شگفتی این دوره رفتار سیاسی اهالی استان خراسان بود. آیتا... رئیسی با کسب بیش از ۸۲درصد آرا، نماینده مردم خراسانجنوبی در مجلس خبرگان رهبری شد و با ثبت نصابی جدید از نظر درصد آرای شرکتکنندگان در انتخابات، برای سومین بار بهعنوان نماینده مردم استان خراسانجنوبی به مجلس خبرگان راهیافت. براساس اعلام وزارت کشور، از میان آرای ماخوذه در حوزه انتخابیه خراسانجنوبی، رئیسی با کسب ۸۲.۵۷درصد آرای صحیح ماخوذه، نماینده مردم این استان در مجلس خبرگان رهبری شد. با وجود گمانهزنیهای قبلی درباره رای بالای رئیسی، کسب این میزان از آرا که نشاندهنده رشد ۸درصدی آرای وی در مقایسه با انتخابات دور قبلی مجلس خبرگان رهبری است، از موارد قابلتوجه در این انتخابات است.
آخرین نتایج خبرگان
بر این اساس نتایج اولیه ۱۶منتخب مجلس خبرگان رهبری در حوزه انتخابیه استان تهران از ۶۵۸۹ شعبه هم اعلام شد و سخنگوی ستاد انتخابات کشور از انتخاب محسن قمی، علیرضا اعرافی، حسینعلی سعدی، محمدعلی موحدی، محمود رجبی، علی مومنپور، غلامعلی صفایی، سیدمحمدعلی موسوی جزایری، قربانعلی دری نجفآبادی، غلامعلی نعیمآبادی، محمود محمدی عراقی، غلامرضا مصباحی مقدم، عبدالجواد ابراهیمیفر، احمد دانشزاده مومن، سعید صلح میرزایی و محمدرضا ناصری کوچه بیوک توسط مردم برای مجلس خبرگان خبر داد.
آخرین آمار مشارکت در برخی استانها
استان کهگیلویه و بویراحمد ۶۴درصد
استان تهران ۲۴درصد
استان قم ۵۰درصد
استان همدان ۴۴درصد
استان لرستان ۴۷درصد
استان البرز ۳۰درصد
استان گلستان ۵۴درصد
استان مازندران ۴۳درصد
استان سیستان و بلوچستان ۴۳درصد
استان ایلام ۵۵درصد
استان خراسان رضوی ۴۷درصد
استان سمنان ۴۷درصد
استان کرمانشاه ۴۱درصد
منبع: روزنامه جام جم