مخاطب 24- در همین نقل قول وبگاه وزارت خارجه ایران از لاوروف، نکته ظریفی وجود دارد و آن اینکه هیچ اشارهای به جزایر سهگانه در بیان لاوروف نشده است. صرفا از احترام به تمامیت ارضی ایران سخن به میان آمده که یک بیان کلی است و بعید است وزارت خارجه تفاوت در معنی این سخن را نداند. بار قبل نیز همین سخن از زبان یکی از مقامات وزارت خارجه روسیه در دیدار با سفیر ایران اعلام شد، در حالی که در هیچ سند وزارت خارجه روسیه به آن اشاره نشده بود و ثانیا، هیچ بار معنایی یا خروجی مشخص دیپلماتیک نداشت و لذا شاهد بودیم که روسها در نشست مراکش، خطای چند ماه پیش خود را تکرار کردند. طبیعتا انتظار نمیرود که روسها رسما اعلام کنند تمامیت ارضی کشور دیگری از جمله ایران را قبول ندارند؟ ابتدا بر سر یک سرزمین مشخص، مناقشه حقوقی ایجاد میکنند و سپس آن را از حوزه تمامیت قابل احترام خارج میسازند و الا هرگز آن بیانیه نامعقول و واهی در مراکش امضا نمیشد.
این درست است که عرصه روابط بینالملل، عرصه مردی و نامردی نیست، اما همه میدانیم که سیاست خارجی قدرتمند، موجب پایداری ائتلافها میشود و چنین سیاست خارجی از دل شناخت منافع ملی، توان، اقتدار و حمایت داخلی، درک روابط و تحولات بینالملل، بر ساخت پیمانهای راهبردی، داشتن ثبات و قابلیت انعطاف و مدیرانی با نگاه استراتژیک و کارآزموده حاصل میشود. به نظر میرسد در شرایط فعلی، شناخت دقیقی از ماهیت و رفتار همسایه شمالی در دستگاه سیاست خارجی ما وجود ندارد و همسایه شمالی نیز از عدم توازن و ضعفهای راهبردی سیاست خارجی ایران و همچنین چالشهای ناشی از تحریمها و مناقشه با غرب سوءاستفاده میکند. چه بسا لابیهای چرب امارات و نهادهای خاص قدرتهای مخالف روابط دو کشور نیز بر تیمهای تصمیمساز و تصمیمگیر روس تاثیراتی بر جای گذاشته باشند.
در این شرایط از مسوولان عالی کشور انتظار میرود با دقت بیشتری موضوع را رصد کنند و وزارت خارجه و وزیر محترم نیز، رویکرد حرفهایتری اتخاذ فرمایند. از جمله، در سیاستهای کلان و با همفکری حلقههای فکری وطندوستان واقعی، چارهجویی عملی کنند تا روسیه وادار به احترام به تمامیت ارضی کشورمان شده و بدون، اما و اگر به تعلق جزایر سهگانه به ایران تصریح نماید. باید به اقتدار، توازن و راهبردی برسیم که برای روسها، روشن شود در صورت تکرار یا تصحیح نشدن این خطا، سطح روابط به واقع تنزل مییابد و آنکه بیشتر زیان میبیند روسها هستند، نه ایران! والا نه تنها شاهد تکرار این خطاها از سوی روسیه، بلکه چه بسا در دومینوی تعریض به تمامیت و منافع کشورمان از سوی قدرتهای دست چندم جهان و منطقه قرار خواهیم گرفت.
در این مجال بر ضرورت اصلاح ساختار وزارت خارجه و ارتقای کیفیت نخبگی این نهاد استراتژیک تاکید میشود. مکررا شاهد هستیم که چه بسیار هزینهها برای منافع اندک پرداخته میشود و چه بسیار ائتلافها و پیمانها و تعهدات نیمهکاره میماند و هزینههای آن از خزانه ملت شریف ایران میرود و بعضا صرفا در حد یک مناقشه داخلی باقی میماند. بسیاری از مسئولان کشور هم که گویا متوجه زخمهای حقوقی، اعتبار بینالمللی یا عدد و رقمهای اقتصادی یا خسارتهای معنوی به غرور ملت نیستند. ملت شریف ایران، به احدی اجازه دستدرازی به تمامیت میهن را نخواهد داد، اما این مسوولیتناپذیری، فقر پیشبینی و جهان نادیدگی در سطوح بالای مسئولیت در ایران از جمله در دستگاه وزارت خارجه نگرانکننده است. در جهان امروز، براساس یافتههای مراکز مطالعات استراتژیک و دپارتمانهای غربشناسی و شرقشناسی تراز اول و با حضور برجستهترین نخبگان با نگاهی علمی و راهبردی، روابط بلندمدت با دیگر قدرتها و ملتهای جهان تنظیم میشود، نه در حلقههای بسته و محدود از عناصر نورچشمی جناحی و نه با شعارهای کمپشتوانه و حزبی!
از رسانههای معتبر و مستقل داخلی نیز انتظار میرود، در انتشار اخبار رویکرد تحقیقیتری اتخاذ فرمایند. رسانهها روابط عمومی دولتها نیستند و باید منافع کلان ملت و میهن را دنبال نمایند، به ویژه میدانیم شکاف آشنایی با زبانهای خارجی و عدم بهرهمندی مستقیم از منابع اصلی و همچنین ضعف در سواد رسانهای از نقاط اشکال بسیاری از دولتمردان و مسوولان عالی و حتی سفرای کشور است و همین سبب شده است که بعضا با ترجمههای ناقص و غلط و ذکر مطلب از منابع ضعیف و سفارشی، مطالبی را به ایشان بقبولانند یا در رسانههای رسمی کشور بازنشر کنند که واقعیت ندارد و بعضا پیامدهای سنگینی را به کشور تحمیل نمایند.
منبع: روزنامه ابتکار