جلسه علنی مجلس با وزیر علوم
به گزارش مخاطب۲۴، جلسه علنی مجلس شورای اسلامی صبح امروز سه‌شنبه (۱۳ آبان‌ماه) به ریاست علی نیکزاد، نایب رئیس مجلس و با حضور ۲۰۵ نماینده آغاز شد. در دستور کار این جلسه، سؤال از حسین سیمایی‌صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و بررسی چند گزارش مهم کمیسیون‌های تخصصی قرار داشت.
در این جلسه، گزارش کمیسیون ویژه حمایت از تولید و نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی درباره روند اجرای قوانین مربوط به تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار، گزارش کمیسیون اقتصادی درباره رد تقاضای تحقیق و تفحص از عملکرد سازمان منطقه آزاد اروند (۱۳۹۹ تا ۱۴۰۳) و همچنین بررسی طرح ملی هوش مصنوعی و اصلاح قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی و قانون مدنی در دستور کار نمایندگان قرار گرفت.
وزیر علوم: برای ارزیابی دانشگاه‌ها باید کل نهاد علم دیده شود
حسین سیمایی‌صراف وزیر علوم در پاسخ به سؤال نمایندگان گفت: برای ارزیابی عملکرد دانشگاه‌ها در چهار دهه پس از انقلاب و میزان ارتباط آنها با صنعت، باید کل نهاد علم شامل آموزش، پژوهش و فناوری بررسی شود.
وی افزود: تا پیش از انقلاب، مأموریت اصلی دانشگاه آموزش بود و وزارتخانه نیز با عنوان «آموزش عالی» فعالیت می‌کرد، اما از دهه ۷۰ و ۸۰ به بعد، کشور متوجه شد که مأموریت دانشگاه فقط آموزش نیست و بنابراین عنوان آن به «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری» تغییر یافت. به گفته او، پس از انقلاب اسلامی، گسترش پژوهشگاه‌ها، مجلات علمی و فعالیت‌های تحقیقاتی از افتخارات این حوزه است.
تولید ۵۰ هزار محصول دانش‌بنیان؛ ۷۰۰ محصول برای نخستین بار
وزیر علوم با اشاره به نقش شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: «در انتهای زنجیره علم، پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان قرار دارند که باید عملکرد آنها سنجیده شود. تاکنون حدود ۱.۳ همت تسهیلات به این شرکت‌ها پرداخت شده و بیش از ۱۲۹ همت درآمد حاصل شده است.»
او افزود: «اکنون شرکت‌های زیرمجموعه وزارت علوم ۵۰ هزار محصول تولید می‌کنند که ۲ هزار محصول تحریمی و ۷۰۰ محصول برای نخستین بار در سال جاری ساخته شده است. اگر این تولیدات انجام نمی‌شد، کشور ناچار بود آنها را از خارج وارد کند.»
تنها ۲ درصد از تولید علم جهان سهم ایران است
سیمایی‌صراف با اشاره به لزوم توسعه پژوهش گفت: «رهبر معظم انقلاب بارها بر تولید علم و پژوهش تأکید کرده‌اند. ما در بهترین حالت تنها ۲ درصد از تولید علم جهان را به خود اختصاص داده‌ایم و ۹۸ درصد مصرف‌کننده هستیم. در حالی که میانگین تولید مقاله در دانشگاه‌های برتر جهان چهار مقاله برای هر استاد است، در ایران این عدد به ۰.۹ می‌رسد که طبق برنامه باید به ۱.۵ افزایش یابد.»
اصلاح آیین‌نامه ارتقای اساتید پس از ۸ سال
وزیر علوم با اشاره به اصلاح آیین‌نامه ارتقا گفت: «در گذشته، تنها معیار ارتقا تعداد مقالات بود، اما اکنون مسیرهای متنوعی تعریف شده است. در رشته‌های مهندسی و علوم پایه، اساتید می‌توانند از طریق فعالیت در شرکت‌های دانش‌بنیان یا اجرای پروژه‌های فناورانه ارتقا یابند.»
او افزود: «برای علوم انسانی و اجتماعی نیز شاخصی به نام اثربخشی اجتماعی تعیین شده است تا استادان بتوانند بر پایه آموزش، پژوهش یا فعالیت اجتماعی و فرهنگی ارتقا یابند. حتی پژوهش‌های محرمانه نیز طبق ماده ۱۱ آیین‌نامه در کمیته ویژه بررسی و امتیازدهی می‌شوند.»
رتبه‌بندی جدید دانشگاه‌ها به‌زودی اعلام می‌شود
سیمایی‌صراف در بخش دیگری از سخنان خود از اجرای طرح جدید رتبه‌بندی دانشگاه‌ها خبر داد و گفت: «ارزیابی دانشگاه‌ها بر اساس شاخص‌های آموزش، پژوهش، ارتباط با صنعت و جذب اعتبار مالیاتی انجام می‌شود و نتایج آن به‌زودی اعلام خواهد شد.»
وی افزود: «ممکن است در این نظام رتبه‌بندی، برخی دانشگاه‌های مناطق محروم به دلیل عملکرد اجتماعی و جذب اعتبارات پژوهشی جایگاهی بالاتر از دانشگاه‌های بزرگ کسب کنند. معیارهای تازه شامل مسئولیت اجتماعی، تأثیر دانشگاه در حل چالش‌های منطقه‌ای و میزان مشارکت در پروژه‌های صنعتی است.»
وزیر علوم همچنین به نقش علم و فناوری در اقتدار ملی اشاره کرد و گفت: «در بحران‌های اخیر، از جمله جنگ ۱۲ روزه، آنچه موجب آرامش و تاب‌آوری اجتماعی شد، اقتدار علمی و نظامی کشور بود. پشت این موفقیت‌ها پژوهشگران و استادان دانشگاه ایستاده‌اند.»
وی با اشاره به حجم بالای فعالیت‌های دانش‌بنیان افزود: «در حال حاضر، ۵۸ پارک علم و فناوری و ۱۴ هزار شرکت دانش‌بنیان فعال هستند که با وجود بودجه حدود یک همتی، گردش مالی آنها بیش از ۳۰۰ همت و چند میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی داشته است.»
