طبق نظریه انفجار جهان با یک انفجار از یک نقطه کوچک بدون حجم و جرم بینهایت زیاد در ۱۴ میلیارد سال پیش آغاز شده است، در این مطلب به بررسی این نظریه و آیات قرانی در این رابطه می پردازیم ، در دو تلاش بزرگی که در تهیه نقشه جهان تا امروز صورت گرفته است، دانشمندان به مواردی دست یافته اند که نظریه انفجار بزرگ را به شدت تائید می کند. نتایج تحقیقات در کنفرانس زمستانه جامعه نجومی آمریکا ارائه شد.
وسعت زیاد پراکندگی کهکشان ها توسط اخترشناسان محاسبه شده است که به عنوان مهم ترین یافته دانشمندان در این زمینه به حساب می آید. بنابراین با این وجود می توان از اطلاعات محل قرارگیری کهکشان ها به عنوان «پنجره ای به سوی تاریخ جهان» استفاده کرد.
در این تحقیق که چندین سال به طول انجامید، دو گروه مختلف که شامل دانشمندان کشور های انگلستان و استرالیا و امریکا بود نقشه ای سه بعدی از ۲۶۶۰۰۰ کهکشان تهیه شد. دانشمندان اطلاعات جمع آوری شده در مورد توزیع کهکشان ها را با اطلاعات تشعشعات پس زمینه کیهانی که در سرتاسر کیهان پراکنده است مقایسه کردند و کشفیات جدیدی در مورد مبدا کهکشان ها به دست آوردند. محققان از اطلاعات جمع آوری شده نتیجه گرفتند که کهکشان ها در جایی شکل گرفتند که ماده ۳۵۰۰۰۰ سال بعد از انفجار بزرگ شکل گرفته بود و دسته های مواد که در کنار هم بودند به خاطر نیروی جاذبه همدیگر چسبیدند.
این یافته ها نظریه انفجار بزرگ را که می گوید جهان با یک انفجار از یک نقطه کوچک بدون حجم و جرم بینهایت زیاد در ۱۴ میلیارد سال پیش آغاز شد تائید می کنند. این نظریه توسط مشاهدات نجومی زیادی که در طی چندین دهه انجام شده بود تائید شد و به صورت بی نظیری با بسیاری از یافته ها سازگار است. انفجار بزرگ مورد تائید بسیاری از اخترفیزیک دانان است و این حقیقت را که خداوند دنیا را از هیچ آفرید تائید می کند.
مرکز مشاهده انگلستان-استرالیا که در ایالت استرالیایی ولز جنوبی جدید قرار دارد، در طی ده سال تحقیق موقعیت ۲۲۱۰۰۰ کهکشان را توسط روش تهیه نقشه سه بعدی در فضا تعیین کرد. این تحقیق که به وسیله تلسکوپی با قطر ۳.۹ متر انجام شد تقریبا ده برابر بزرگ تر از هر تحقیق قبلی بود.(۱) تحت سرپرستی دکتر Matthew Collessمدیر مرکز، دانشمندان ابتدا موقعیت کهکشان ها را نسبت به یکدیگر و فاصله آن ها از هم را تعیین کردند.
سپس توزیع کهکشان ها را مدل سازی کردند و بعد تغییرات مدل را با دقت زیادی بررسی کردند. آن ها یافته های خود را در Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.منتشر کردند.
در تحقیق مشابهی که توسط مرکز مشاهده Apache Point Observatoryدر نیومکزیکو آمریکا صورت گرفت نقشه مکانی ۴۶۰۰۰ کهکشان را در منطقه دیگری از فضا تهیه کردند و توزیع آن را بررسی کردند. در این مطالعه که از یک تلسکوپ با قطر ۲.۵ متر به نام Sloanاستفاده می شد تحت سرپرستی Daniel Eisensteinاز دانشگاه آریزونا و قرار است که در Astrophysical journal منتشر شود.(۲) نتایج به دست آمده توسط دو گروه در جلسه زمستانه جامعه نجومی امریکا در ساندیگو کالیفرنیا در ۱۱ ژانویه ۲۰۰۵ منتشر شد.
اطلاعات به دست آمده از کار طولانی و دقیق، نتایجی را که دهه ها پیش در زمینه نجوم در مورد مبدا کهکشان ها بود را تائید می کرد. در دهه ۱۹۶۰ نظریه پردازان تخمین زدند که کهکشان ها ممکن است در جاهایی تشکیل شده باشند که بعد از انفجار بزرگ، ماده به صورت متراکم تری نسبت به جاهای دیگر وجود داشته است. اگر آن تخمین درست باشد پس باید بتوان هسته های کهکشان ها را به شکل نوسانات کوچک در گرمای باقیمانده بعد از انفجار بزرگ مشاهده کرد که به این کار بررسی تشعشعات پس زمینه کیهان می گویند.
اطلاعات به دست آمده از ماهواره COBEدر سال ۱۹۹۲ که نوسانات تشعشعات پس زمینه کیهان را نشان می دهد.
تشعشعات پس زمینه کیهان، تشعشعات کیهانی است که ۳۵۰۰۰۰ سال بعد از انفجار بزرگ شروع شد. این تشعشعات که در سرتاسر کیهان پخش می باشد تصویری از جهان ۳۵۰۰۰۰ ساله می باشد و می توان آن را مانند یک فسیل به حساب آورد. این تشعشع که ابتدا در سال ۱۹۶۵ کشف شد به عنوان تائید خوبی برای نظریه انفجار بزرگ بود و به صورت بسیار دقیق مورد بررسی قرار گرفته شده بود. اطلاعات به دست آمده از ماهواره COBE (Cosmic Background Explorer)در سال ۱۹۹۲ ، تخمین های دهه ۱۹۶۰ را تائید می کرد که ناهمواری هایی در تشعشعات پس زمینه کیهان وجود دارد.(۳) اگرچه در آن زمان یک ارتباط کوچک بین این موضوع و تشکیل کهکشان ها به دست آمده بود اما این ارتباط تا به امروز قابل نشان دادن نبود.
گروه Eisensteinو Collessارتباطی بین ناهمواری های مشاهده شده در تشعشعات پس زمینه کیهان و فاصله های بین کهکشان ها به دست آورده بودند. سپس مشخص شده که هسته کهکشان ها در جایی تشکیل شده که تمرکز ماده ۳۵۰۰۰۰ سال بعد از انفجار بزرگ بیشتر از جاهای دیگر بوده. در کنفرانسی که در مورد این موضوع بود، دکتر Eisensteinگفت که نحوه پراکندگی کهکشان ها که امروزه می بینیم متناسب با امواج صوتی است که منجر به آن پراکندگی شده است. محققان اعتقاد دارند که جاذبه امواج را تحت تاثیر قرار داده و شکل کهکشان ها را به وجود آورده است. Eisensteinجملات زیر را به زبان آورد:
ما این پدیده را مدرک تفنگ دود (smoking-gun) می دانیم که جاذبه نقش اصلی در رشد هسته های اولیه در پس زمینه امواج مایکرو ویو ( باقیمانده پس از انفجار بزرگ) داشته وکهکشان ها و خوشه های کهکشانی را که ما امروزه می بینیم به وجود آورده است.(۴)
در بیانیه ای به دفتر نمایندگی AAP، یکی از اعضای گروه تحقیقاتی به نام Russell Cannonگفت که یافته ها از اهمیت بالایی برخوردار هستند و اهمیت تحقیق را به صورت زیر خلاصه می کنم:
"کاری که ما انجام داده ایم نشان دهنده طرح کهکشان ها است، آنچه که ما الان می بینیم کاملا با طرح های دیگر که در آثار انفجار بزرگ است منطبق می باشد..." (۵)
همچنین نتایجی را نیز از مطالعه سطوح مواد و انرژی و شکل هندسی که جهان را تشکیل می دهد به دست آوردند. بر اساس این ها، جهان محتوی ۴% ماده معمولی، ۲۵% ماده سیاه (ماده ای که دیده نمی شود اما وجود آن محاسبه شده است) و بقیه نیز انرژی سیاه (انرژی رموزی که منجر به بسط کیهان سریع تر از آن چیزی می شود که انتظار می رود).
Sir Martin Rees
یافته های این مطالعات نظریه انفجار بزرگ را تقویت کرده است. دکتر Cannonگفت که تحقیقات باعث ارزش بخشیدن به نظریه انفجار بزرگ شده است و جملات زیر را تائید کرد:
مدت زیادی است که می دانیم بهترین نظریه برای جهان نظریه انفجار بزرگ است که می گوید جهان با یک انفجار بزرگ در یک فضای محدود شروع شد و تا به حال در حال بسط است.(۶)
در گفته ای بر اساس مطالعات Sir Martin Reesدانشمند نجوم دانشگاه کمبریج بیان کرد که علی رغم استفاده از روش های آماری و
مشاهدات مختلف، گروه ها به نتایج یکسان رسیده اند و این را به عنوان تائیدی برای دقت نتایج می توان دانست.(۷)
پایگاه Physicsweb.orgکه یکی از مهم ترین پایگاه های علوم فیزیکی در اینترنت است گفت
که مطالعات نشان دهنده مدارک بیشتر برای انفجار بزرگ به همراه مدل کیهان شناسی در حال انبساط است.(۸)
دانشمندان فهمیدند که جهان شروعی داشته (انفجار بزرگ) و در حال انبساط است و این نتیجه را با تحلیل تشعشعات و اجرام آسمانی در فضا به دست آورده اند و این کار به کمک توانایی های علم امروزی حاصل شده است. این معلومات چیز تازه ای برای بشر نیست. انسان این دو حقیقت را که دانشمندان با مطالعه عمق کیهان در قرن ۲۱ به دست آورده اند، در قرآن و ۱۴۰۰ سال پیش داشته است.
دو موضوع مهم در مورد مدل استاندارد کیهانی در قرآن مجید آمده است.
در قرآن کریم و در تورات و انجیل (که دو کتاب تورات و انجیل که بعد از نزولشان مورد تحریف قرا گرفته اند) خداوند گفته است که جهان و تمام مواد داخل آن از هیچ به وجود آمده است؛ در قرآن که تنها کتاب آسمانی است که مورد تحریف قرار نگرفته است یک حقیقت دیگر را بیان می کند و می گوید که جهان در حال انبساط است. نحوه به وجود آمدن جهان از هیچ به آنچه که هست در قرآن به صورت زیرآمده است:{ بَدِیعُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ}[لأنعام: ۱۰۱]
«او آغاز کننده آسمان ها و زمین است»
انبساط کیهان که یکی از زمینه های مهم تحقیق علم امروز است در آیه زیر آمده است:{ وَالسَّمَاء بَنَیْنَاهَا بِأَیْدٍ وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ}[لذاریات: ۴۷]
«و ما آسمان را به قدرت آفریدیم و ما هستیم که آنرا به تدریج گسترش می دهیم.»
دانستن نقطه شروع جهان، چیزی درباره نقطه پایان و مرگ آن به ما نمیگوید. مهبانگ میگوید میلیاردها سال پیش، بین «گرانش» که میخواست جلوی انبساط افسارگسیخته جهان را بگیرد و «انبساط» اولیه که میخواست همه چیز را از هم دور کند، رقابتی درگرفت که همچنان ادامه دارد؛ اما خود بیگ بنگ مشخص نمیکند سرنوشت این مسابقه چه خواهد بود. برای دانستن این جواب باید بدانیم جهان دقیقا از چه ساخته شده است. مثلاً با کشف انرژی تاریک که همین ۲۳ سال پیش اتفاق افتاد، این نظریه مطرح شد که نهتنها برد احتمالا با انبساط است، بلکه کهکشانهای بسیار دور با سرعت بیشتری به دور شدن از ما ادامه خواهند داد و جهان در آخر سرد، تاریک و خالی خواهد بود.
فیزیکدانها میگویند تمام جهان احتمالا روزی با یکی از این چهار سناریو به پایان خواهد رسید: انجماد بزرگ، فشردگی بزرگ، تغییر بزرگ یا شکاف بزرگ.
سناریوی انجماد بزرگ یا مرگ حرارت (Big Freeze) میگوید زمانی دمای همه چیز در همه جا یکسان میشود، تمام فعل و انفعالات در جهان متوقف میشود، آنتروپی در بالاترین حد خود قرار میگیرد و در این حالت جهان تا ابد مرده است.
سناریوی فشردگی بزرگ یا مهرمب (Big Crunch) در واقع معکوس پدیدهی انفجار بزرگ است و زمانی را توصیف میکند که گرانش، نیروی غالب در دنیا خواهد شد؛ جهان شروع به منقبض شدن میکند. کهکشانها به سمت یکدیگر کشیده میشوند، با هم ادغام میشوند و جهان کوچکتر و کوچکتر میشود؛ و، چون جهان کوچکتر، داغتر خواهد بود، دما در همه جا بهطور همزمان افزایش مییابد تا اینکه همه چیز به جهنمی بسیار فشرده تبدیل میشود.
تغییر بزرگ یا زوال خلأ (Big Change) میگوید حباب مرگ ناشی از آزادسازی انرژی بالقوهی میدان هیگز، همه چیز را سر راه خود پاک و ماهیت ذرات و قوانین فیزیکی را عوض میکند.
سناریوی چهارم برای پایان دنیا به شکاف بزرگ (مهگسست) یا بیگریپ (Big Rip) مشهور است که در آن مقدار انرژی تاریک با سرعتی بیشتر از انبساط جهان افزایش یابد. با گذشت زمان، چگالیِ انرژی تاریک ممکن است افزایش یابد و تاروپود جهان را از هم بشکافد.
مواردی که در مورد بیگ بنگ مطرح شد، درباره چگونگی پیدایش جهان است، نه چرایی آن. این نظریه میگوید جهان ما از حالتی داغتر، متراکمتر و یکدستتر از حالا در زمان گذشته وجود داشته است. دیگر این ایده که فضا و زمان از نقطه تکینگی حدود ۱۴ میلیارد سال پیش به وجود آمد، پذیرفته نیست، بلکه پیش از آن فضایی با انرژی ذات خود بود که در اثر تورم کیهانی، شرایط را برای وقوع بیگ بنگ مهیا کرد. به عبارت دیگر، بیگ بنگ شاید شروع کل جهان نباشد، اما بخش مهمی از داستان کیهانی جهانی است که تمام ما را به هم متصل میکند.
همان طور که دیدیم دو بخش از الگوی کیهان استاندارد که شامل انفجار بزرگ و انبساط کیهان است در قرآن و در زمانی بیان شده است که وسایل مشاهده بسیار محدود بوده اند. این اثبات محکمی است که قرآن از طرف خداوند نازل شده است. یافته های علم امروزی در تطابق کامل با آن چیزی است که در قرآن آمده است و این مطالعات که اخیرا انجام شده است بار دیگر توجه ما را به سازگاری کامل قرآن با علم واقعی جلب می کند.
منبع: سلام نو