آغاز گفت‌و‌گو‌های ایران و اروپا در استانبول
مخاطب ۲۴- گفت‌و‌گو‌های ایران و سه کشور اروپایی عضو برجام شامل فرانسه، آلمان و انگلیس، روز جمعه و در محل کنسولگری ایران در استانبول آغاز شد.
این اولین گفت‌وگوی رو در روی ایران و اروپا پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه علیه ایران است.
«کاظم غریب‌آبادی» و «مجید تخت‌روانچی» معاونان وزیر خارجه ایران ریاست هیات ایرانی در این گفت‌و‌گو‌ها را برعهده دارند.
«اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در کنفرانس خبری روز دوشنبه خود درباره این رویداد گفت: در مورد گفت‌وگوی ایران و سه کشور اروپایی، در یک مکانی غیر از اروپا، در استانبول، این نشست برگزار خواهد شد؛ در سطح معاونان وزیر امور خارجه با حضور معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی.
بقائی در ادامه گفت: موضوع گفت‌و‌گو هم روشن است؛ رفع تحریم‌ها و مباحث مربوط به برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران. با این تفاوت که حتماً ما به‌صورت جدی مطالبات‌مان را مطرح خواهیم کرد.
او تصریح کرد: کشور‌های اروپایی باید پاسخگو باشند به خاطر مواضع ناشایستی که در جریان تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا اتخاذ کردند. سه کشور اروپایی به‌عنوان اعضای برجام، به‌عنوان طرف‌هایی که به اجماع، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را پذیرفته بودند، مسئولیت قانونی، حقوقی و اخلاقی داشتند برای محکوم کردن این تجاوزات. این اتفاق نیفتاد متأسفانه و برخی از آنها هم مواضع توجیه‌گرایانه‌ای در حمایت از رژیم صهیونیستی و آمریکا اتخاذ کردند. اینها را باید طرف‌های اروپایی واقعاً نسبت به آن پاسخگو باشند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران تاکید کرد: این جلسه، جلسه‌ای مطالبه‌گرایانه از طرف جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و موضوعات هسته‌ای و مباحث رفع تحریم‌ها بحث خواهد شد.
از طرف دیگر، «سید عباس عراقچی» نیز درباره این دیدار گفت: مذاکرات ما با سه کشور اروپایی چیز جدیدی نیست، ما در این سال‌ها همواره این مذاکرات را کم و بیش داشتیم، سه کشور اروپایی هنوز بخشی از به اصطلاح مذاکرات هسته‌ای، به تعبیری هستند و به تعبیری شاید نیستند؛ به دلیل اینکه نقش کمتری را در سال‌های اخیر پیدا کردند، اما ما به گفت‌و‌گو‌های خودمان با آنها ادامه می‌دهیم تا مواضع ما برای آنها کاملا روشن باشد. به‌خصوص پس از جنگ اخیر، لازم بود که اینها مطلع باشند که مواضع ایران همچنان قوی و استوار است و غنی‌سازی ما ادامه پیدا خواهد کرد و این‌طور نیست که ما از این حق مردم ایران صرف‌نظر کنیم.
عراقچی گفت: البته جمهوری اسلامی ایران همواره آمادگی داشته که برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود را در یک چارچوب معقول و منطقی جلو ببرد.
او در ادامه گفت که «ما هیچ وقت از اینکه اعتماد کشور‌هایی که نگران هستند را جلب کنیم، کوتاهی نکردیم؛ البته در مقابلِ درخواست‌هایی که جمهوری اسلامی ایران دارد، برای اینکه حقانیت آن در استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای به شمول غنی‌سازی مورد احترام واقع شود».
وزیر خارجه ایران با بیان اینکه «به هر حال گفت‌و‌گو‌هایی که فردا انجام خواهد گرفت، در ادامه همان گفت‌و‌گو‌های پیشین و مواضع ما کاملا روشن است»، گفت: دنیا باید بداند که این مواضع هیچ تغییری نکرده و ما همچنان محکم و استوار از حقوق مردم ایران در انرژی صلح آمیز هسته‌ای و به طور خاص موضوع غنی‌سازی دفاع خواهیم کرد و ایستادگی خواهیم کرد.
شامگاه پنجشنبه نیز خبرگزاری رویترز به نقل از سه دیپلمات اروپایی، یک دیپلمات منطقه‌ای و یک دیپلمات ایرانی نوشت که محور اصلی نشست استانبول، مکانیسم ماشه خواهد بود.
آنها گفته‌اند که کشور‌های اروپایی قصد دارند در این جلسه، پیشنهاد تمدید ۶ ماهه مهلت فعال‌سازی این مکانیسم را به ایران ارائه کنند.
در عوض، ایران باید در مورد مسائل مهم از جمله مذاکرات با واشنگتن، همکاری کامل با آژانس و پاسخگویی در مورد ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا، تعهداتی را ارائه دهد.
ایران اعلام کرده به هرگونه اقدام خصمانه اروپا در زمینه مکانیسم ماشه پاسخ خواهد داد؛ از جمله اینکه خروج از ان‌پی‌تی روی میز است.
