سگ‌های زنده یاب در جنگ ۱۲ روزه چه تعداد شهید پیدا کردند؟
مخاطب۲۴- در جنگ ۱۲ روزه و پس از هر انفجار و حادثه‌ای، عملیات‌های نجات با سرعت و فوریت آغاز می‌شد. سگ‌های زنده‌یاب معمولاً در کنار تیم‌های امدادی و نجات وارد عمل می‌شدند و پس از جست‌وجوی دقیق محل حادثه، مناطقی را که احتمال حضور افراد مفقود یا شهید در آن‌جا وجود داشت، مورد بررسی قرار می‌دادند. سگ‌های زنده‌یاب نه‌تنها سرعت عملیات را در این ایام افزایش دادند، بلکه سطح دقت و شانس موفقیت در نجات افراد را به‌شدت بالا برده‌اند.
نو سگ‌های زنده‌یاب در جنگ ۱۲ روزه و پس از آن توانستند عملکرد فوق‌العاده‌ای در زمینه شناسایی مفقودین و شهدا از خود به نمایش بگذارند. توانایی‌ها و آموزش‌های تخصصی این سگ‌ها باعث شد آنها به ابزار حیاتی در کاهش مفقودین و نجات جان افراد زیادی در موقعیت‌های حادثه‌دیده تبدیل شوند.
به همین ترتیب سگ‌های زنده‌یاب، با آموزش‌های تخصصی و آموزش حرفه‌ای توسط مربیان خود، در صف اول عملیات جست‌و‌جو و نجات قرار گرفتند و با پیدا کردن نشانه‌های حیات در زیرآوار، امید را به بازماندگان و خانواده‌های چشم‌انتظار باز‌گردانند. محمدحسین کبادی، معاون عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر با ارائه آمار از وضعیت سگ‌های زنده‌یاب و مناطق عملیاتی آنها به بیان جزئیات آموزش و تربیت سگ‌های زنده‌یاب، عملیات و فعالیت‌های سگ‌های زنده‌یاب در بازه زمانی ۱۸ روزه و وضعیت ایران در حوزه سگ‌های زنده‌یاب در جهان پرداخت و به نقش پررنگ مربیان آنها اشاره کرد. او در این گفت‌و‌گو از مأموریت‌های سخت سگ‌های زنده‌یاب و نحوه بهبود آنها و در آخر از درس‌آموخته‌های جنگ ۱۲ روزه و اهداف آتی سازمان هلال‌احمر می‌گوید.
نزدیک به ۱۸۸ تن از شهدا را پیدا کردیم
محمدحسین کبادی در خصوص تعداد عملیات سگ‌های زنده‌یاب گفت: در کل کشور در بازه ۱۸ روز ۲۵۴ عملیات انجام دادیم. ما در زمان جنگ، ۱۲ قلاده سگ در تهران داشتیم و به‌دلیل شرایط خاص از هشت استان کشور حدوداً ۳۱ قلاده سگ زنده‌یاب به تهران فراخوانده شد. آوار جنگ با آوار زلزله بسیار متفاوت است. نکته حائز اهمیت این بود که به دلیل آسیب‌های محیطی در محل انفجار، باعث شده بود آوار‌ها تیز و برنده باشند و به دلیل حریق ناشی از انفجار محیط داغ و گرم بود و همین موارد باعث شد آسیب زیادی به سگ‌های زنده‌یاب وارد شود. سگ‌های جست‌وجوی نجات ما در این ۱۸ روز عملکردی بسیار قوی داشت. نزدیک به ۱۸۸ تن از شهدا را پیدا کردیم و حدود ۱۵ نفر را زنده از زیر آوار بیرون آوردیم. درواقع عملکرد آنها فوق‌العاده بود ولی متأسفانه دو قلاده از بهترین سگ‌های کشور را در این عملیات‌ها از دست دادیم.
او با اشاره به نحوه بازیابی و بهبود سگ‌های زنده‌یاب در محل حوادث گفت: ما یک مرکز درمان سریع، یعنی یک درمانگاه دامپزشکی ایجاد کردیم که دامپزشکان متخصص سازمان امداد و نجات به‌صورت شبانه‌روزی این سگ‌ها را پانسمان، درمان و سرم‌تراپی و همچنین آسیب‌های ناشی از سوختگی یا جراحات را درمان می‌کردند. اکنون در حال ریکاوری سگ‌ها هستیم. این سگ‌های زنده‌یاب عملکرد بسیارخوبی در این زمینه داشتند.
به‌کارگیری نیمی از سگ‌های زنده‌یاب
محمدحسن کبادی با ارائه آمار تعداد سگ‌های زنده‌یاب در کل کشور افزود: در سازمان امداد و نجات هلال‌احمر حدود ۱۰۸ قلاده سگ زنده‌یاب در کل کشور داریم که حدود ۵۰ قلاده در این عملیات‌ها به کار گرفته شدند و الباقی ظرفیت نیز آماده‌باش بودند. این سگ‌ها در طول جنگ در ۲۵۴ عملیات شرکت کردند که دو قلاده از آنها را از دست دادیم. علت آن هم عمدتاً به دلیل ریزش آوار، موج انفجار و تأثیرات محیطی و آسیب‌های این‌چنینی بود.
او همچنین در خصوص وضعیت ایران در حوزه تعداد سگ‌های زنده‌یاب در مقایسه با کشور‌های دیگر گفت: «در مورد وضعیت سگ‌های زنده‌یاب در سطح جهان و کشور‌های اطراف، با توجه به وسعت و پهناوری کشورمان، ما در ۳۱ استان مراکز آنست را داریم و تهران به دلیل کلان‌شهر بودن بالاترین تعداد سگ‌های زنده‌یاب را دارد. برای هر یک از سگ‌های زنده‌یاب هزینه‌های فراوانی می‌شود، برای مثال اینها هزینه‌های نگهداری، تغذیه، آموزش و درمان بسیار بالایی دارند. با این حال جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران در حوزه سگ‌های زنده‌یاب جزء برترین‌های جمعیت‌های هلال‌احمر دنیا محسوب می‌شود.
۲ سال آموزش، ۸ سال عمر عملیاتی
کبادی با اشاره به نحوه آموزش و هزینه‌های آموزش سگ‌های زنده‌یاب گفت: هزینه آموزش و نگهداری این سگ‌ها بسیار بالاست؛ آموزش هر توله حدود دوسال طول می‌کشد و سقف کارایی عملیاتی آنها بدون در نظر‌گیری مدت آموزش حدوداً هشت‌سال است. در این میان به‌دلیل نوع عملیات و حوادث حتماً حوادثی برای سگ‌های زنده‌یاب رخ می‌دهد با فاکتور‌گیری این حوادث و آسیب‌ها باید بگوییم این سگ‌ها حدود هشت‌سال کارایی عملیاتی دارند و پس از پایان دوره عملیاتی، سگ‌ها از چرخه عملیات کنار گذاشته می‌شوند و نگهداری آنها ادامه می‌یابد هر سگ تنها یک مربی دارد. معمولاً واگذاری به مربیان صورت می‌گیرد و به دلیل پیوند عاطفی عمیق بین مربی و سگ‌ها پس از سال‌ها زندگی مشترک در شرایط سخت، این واگذاری با احساسات همراه است.
او افزود: مربیان سگ‌های زنده‌یاب هلال‌احمر در شرایط سخت محیطی، در زلزله، در سرما و گرما در عملیات‌های سیل و آوار با سختی‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کنند. شغل مربیان سگ‌های زنده‌یاب جمعیت هلال‌احمر بسیار طاقت‌فرساست، به همین دلیل عشق و علاقه بالای مربیان در این زمینه قابل‌تحسین است.» او افزود: «در ۱۸ روز عملیات اخیر، سگ‌ها و مربیان عملکرد فوق‌العاده‌ای داشتند و با وجود تفاوت عملیات آوار جنگ با آوار زلزله، تیم‌ها با دقت بالا عملیات‌ها را انجام دادند. علاوه بر تهران، استان‌های آذربایجان شرقی، خوزستان و کرمانشاه نیز در این عملیات‌ها فعال بودند و تیم‌های سگ‌های زنده‌یاب به هرجا که فراخوان داده شد، اعزام گردیدند.
قابل‌تحسین بودن وضعیتمان در دنیا
کبادی با اشاره به درس‌آموخته‌های جنگ و هدف ستاد جمعیت هلال‌احمر بیان کرد: جمعیت هلال‌احمر به‌طور مداوم در حال تعلیم و آموزش سگ‌های زنده‌یاب و به‌روزرسانی ناوگان خود است. چرخه عملیاتی به‌گونه‌ای طراحی شده که با نزدیک‌شدن سن بازنشستگی یک سگ، آموزش سگ‌های جدید برای جایگزینی آغاز می‌شود. رئیس جمعیت هلال‌احمر دستور توسعه و به‌روزرسانی مربیان و سیستم‌های آموزشی و سخت‌افزاری را با توجه به درس‌آموخته‌های جنگ صادر کرده است. کلینیک تخصصی دامپزشکی سازمان امداد و نجات نیز فعال است و قرار است با کیفیت بالاتر و به‌روزرسانی آماده انجام به کار شود. همچنین یک خودروی مخصوص به‌عنوان اتاق عمل سیار و دامپزشکی سیار برای عملیات‌ها تجهیز و راه‌اندازی شده است.
وی با اشاره به وضعیت سگ‌های زنده‌یاب در ایران و نقش آنان در مأموریت‌های بین‌المللی گفت: «اکنون تعدادی سگ در حال آموزشند که سرفصل‌های آموزشی تخصصی شامل فرمان‌پذیری، عملیات جست‌و‌جو در محیط‌های مختلف، تاریکی شب و شرایط جغرافیایی متفاوت را فرامی‌گیرند. مأموریت اصلی این سگ‌ها پیداکردن انسان‌ها در حوادثی مانند زلزله یا انفجار است و آموزش آنها برای حوزه‌های دیگر مانند مواد مخدر کاملاً متفاوت است. این سگ‌ها به‌طور مداوم در طول هفته و در ایام مختلف، تمرین دارند و تمریناتشان تا بعدازظهر ادامه دارد، همچنین یک کلینیک تخصصی دامپزشکی برای حمایت از این سگ‌ها داریم که مکمل سگ‌های زنده‌یاب ما هستند.
وی ادامه داد: این سگ‌ها اقدامات زیادی در حوادث کشور و حتی در عملیات‌های بین‌المللی مانند زلزله ترکیه، زلزله سوریه و افغانستان انجام دادند که بسیار عالی و قابل‌تحسین است.» او در پایان گفت: مرکز سگ‌های زنده‌یاب ما جزء برترین مراکز است که هم از نظر تعداد و هم از نظر کیفیت خدمات، در بالاترین سطح قرار دارد. این سگ‌ها از شش‌ماهگی توسط دامپزشکان تخصصی، هم از نظر رفتاری و هم از نظر ژنتیکی، مورد پایش قرار می‌گیرند. مدت دوسال مورد آموزش‌های تخصصی قرار می‌گیرند و مربیان ما، پس از زلزله بم، زیر نظر صلیب سرخ آلمانی‌ها آموزش دیدند و این مربیان جزء بهترین مربیان کشورند که این خدمات را ارائه می‌دهند. اکنون در تمامی مراکز استان‌های کشور، واحد‌های سگ‌های تجسس فعالند. سگ‌ها شامل ژرمن‌شپرد، مالینوس و چند نژاد دیگرند که موردتأیید متخصصان هستند.
