کلید برق جهان در دست پکن
به گزارش مخاطب ۲۴: درحالی‌که اینورترها طوری ساخته شده‌اند که امکان دسترسی از راه دور برای به‌روزرسانی و نگهداری را فراهم کنند، شرکت‌های برق که از آنها استفاده می‌کنند معمولا فایروال‌هایی را نصب می‌کنند تا از ارتباط مستقیم با چین جلوگیری شود. با این حال، این دو منبع گفتند که دستگاه‌های ارتباطی مخربی که در اسناد محصول ذکر نشده‌اند، توسط کارشناسان آمریکایی که تجهیزات متصل به شبکه برق را برای بررسی مشکلات امنیتی جدا می‌کنند، در برخی از اینورتر‌های انرژی خورشیدی چینی یافت شده‌اند. یکی از آنها گفت که طی ۹ماه گذشته، دستگاه‌های ارتباطی بدون مدرک، از جمله رادیو‌های تلفن همراه، در برخی از باتری‌های چندین تامین‌کننده چینی نیز پیدا شده است. این دو نفر گفتند که این اجزای مخرب، کانال‌های ارتباطی اضافی و مستندنشده‌ای را فراهم می‌کنند که می‌توانند امکان دور زدن فایروال‌ها از راه دور را فراهم کنند و عواقب فاجعه‌باری را به همراه داشته باشند. هر دو نفر به‌دلیل نداشتن اجازه صحبت با رسانه‌ها، از افشای نام خود خودداری کردند.
مایک راجرز، مدیر سابق آژانس امنیت ملی ایالات متحده گفت: «ما می‌دانیم که چین معتقد است که قرار دادن حداقل برخی از عناصر زیرساخت‌های اصلی ما در معرض خطر تخریب یا اختلال، ارزشمند است. من فکر می‌کنم چینی‌ها تا حدودی امیدوارند که استفاده گسترده از اینورترها، گزینه‌های غرب برای مقابله با مساله امنیت را محدود کند.» سخنگوی سفارت چین در واشنگتن گفت: «ما با تعمیم مفهوم امنیت ملی، تحریف و بدنام کردن دستاورد‌های زیرساختی چین مخالفیم.» کارشناسان می‌گویند استفاده از دستگاه‌های ارتباطی مخرب برای دور زدن فایروال‌ها و خاموش کردن اینورترها از راه دور یا تغییر تنظیمات آنها می‌تواند شبکه‌های برق را بی‌ثبات کند، به زیرساخت‌های انرژی آسیب برساند و باعث خاموشی‌های گسترده شود. یکی از این افراد گفت: «این عملا به این معنی است که یک راه داخلی برای تخریب فیزیکی شبکه وجود دارد.»
این دو نفر از نام بردن از تولیدکنندگان چینی اینورترها و باتری‌های دارای دستگاه‌های ارتباطی اضافی و همچنین اعلام تعداد کل آنها خودداری کردند. وجود این دستگاه‌های مخرب قبلا گزارش نشده بود. دولت ایالات متحده علنا این کشفیات را تایید نکرده است. وزارت انرژی ایالات متحده (DOE) در پاسخ به درخواست اظهارنظر، اعلام کرد که به‌طور مداوم ریسک مرتبط با فناوری‌های نوظهور را ارزیابی می‌کند و چالش‌های قابل توجهی در افشا و مستندسازی عملکرد‌ها توسط تولیدکنندگان وجود دارد. سخنگوی این شرکت گفت: «اگرچه این قابلیت ممکن است نیت بدی نداشته باشد، اما برای کسانی که آن را خریداری می‌کنند بسیار مهم است که درک کاملی از قابلیت‌های محصولات دریافتی داشته باشند.» این سخنگو گفت که تلاش برای رفع هرگونه شکاف در افشاگری‌ها از طریق «لیست مواد نرم‌افزار» - یا فهرست تمام اجزایی که یک نرم‌افزار را تشکیل می‌دهند - و سایر الزامات قراردادی، ادامه دارد.
تجهیزات قابل اعتماد
دو مقام سابق دولتی گفتند، همزمان با تشدید تنش‌های ایالات متحده و چین، ایالات متحده و دیگران به‌دلیل نگرانی در مورد آسیب‌پذیری‌های امنیتی بالقوه، در حال ارزیابی مجدد نقش چین در زیرساخت‌های استراتژیک هستند. در ماه فوریه، دو سناتور آمریکایی قانون «جداسازی وابستگی به باتری‌های دشمن خارجی» را معرفی کردند که به موجب آن، وزارت امنیت داخلی از اکتبر۲۰۲۷ به‌دلیل نگرانی‌های امنیت ملی، از خرید باتری از برخی نهاد‌های چینی منع می‌شود. این لایحه در ۱۱مارس به کمیته امنیت داخلی و امور دولتی سنا ارجاع داده شد و هنوز به تصویب نرسیده است.
هدف این طرح جلوگیری از تهیه باتری توسط وزارت امنیت داخلی از ۶شرکت چینی است که واشنگتن می‌گوید با حزب کمونیست چین ارتباط نزدیکی دارند: شرکت فناوری آمپرکس معاصر، برگه جدیدی باز می‌کند، شرکت BYD، شرکت Envision Energy، شرکت EVE Energy، شرکت فناوری ذخیره‌سازی انرژی هیتیوم و شرکت فناوری پیشرفته گوتیون. هیچ یک از شرکت‌ها به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ ندادند.
سه نفر از افراد آگاه گفتند که شرکت‌های برق اکنون خود را برای ممنوعیت‌های مشابه علیه تولیدکنندگان اینورتر چینی آماده می‌کنند. به گفته دو نفر از افراد آگاه، برخی از شرکت‌های برق، از جمله بزرگ‌ترین تامین‌کننده برق فلوریدا، شرکت برق و روشنایی فلوریدا، در تلاشند تا با تهیه تجهیزات از جا‌های دیگر، استفاده از اینورتر‌های چینی را به حداقل برسانند. اف‌پی‌ال به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخی نداد. سخنگوی وزارت انرژی آمریکا گفت: «با افزایش تولید داخلی، این وزارتخانه در سراسر دولت فدرال برای تقویت زنجیره‌های تامین ایالات متحده تلاش می‌کند و فرصت‌های بیشتری را برای ادغام تجهیزات قابل اعتماد در شبکه برق فراهم می‌کند.»
پیامد‌های فاجعه‌بار
طبق گزارش شرکت مشاوره‌ای وود مکنزی، هوآوی بزرگ‌ترین تامین‌کننده اینورتر در جهان است که ۲۹درصد از محموله‌های جهانی را در سال۲۰۲۲ به خود اختصاص داده است و پس از آن، شرکت‌های چینی سانگرو و جینلونگ سولیس قرار دارند. با این حال، شرکت توسعه‌دهنده انرژی خورشیدی آلمانی «۱کما۵» اعلام کرد که به‌دلیل ارتباط این برند با خطرات امنیتی، از اینورتر‌های هوآوی اجتناب می‌کند. فیلیپ شرودر، مدیر اجرایی این شرکت آلمانی گفت: «۱۰سال پیش، اگر اینورتر‌های چینی را خاموش می‌کردید، اتفاق چشم‌گیری برای شبکه‌های برق اروپا نمی‌افتاد، اما اکنون حجم بحران، بسیار بزرگ‌تر شده است.» او گفت: «به‌دلیل افزایش ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر در شبکه‌های برق غربی و افزایش احتمال رویارویی طولانی و جدی بین چین و غرب، تسلط چین در حال تبدیل شدن به یک مساله بزرگ‌تر است.»
از سال ۲۰۱۹، ایالات متحده دسترسی هوآوی به فناوری ایالات متحده را محدود کرده و این شرکت را به فعالیت‌های مغایر با امنیت ملی متهم کرده است؛ اتهامی که هوآوی آن را رد می‌کند. کارشناسان می‌گویند شرکت‌های چینی طبق قانون موظف به همکاری با سازمان‌های اطلاعاتی چین هستند و این به دولت این امکان را می‌دهد که بر اینورتر‌های ساخت چین که به شبکه‌های خارجی متصل هستند، کنترل بالقوه داشته باشد. اگرچه هوآوی در سال۲۰۱۹ تصمیم گرفت بازار اینورتر ایالات متحده را ترک کند -سالی که تجهیزات مخابراتی ۵ G آن ممنوع شد-، اما همچنان یک تامین‌کننده غالب در جا‌های دیگر است. هوآوی از اظهارنظر خودداری کرد.
کارشناسان می‌گویند در اروپا، اعمال کنترل بر تنها ۳ تا ۴گیگاوات انرژی می‌تواند باعث اختلال گسترده در تامین برق شود. شورای تولید انرژی خورشیدی اروپا تخمین می‌زند که بیش از ۲۰۰گیگاوات از ظرفیت انرژی خورشیدی اروپا به اینورتر‌های ساخت چین مرتبط است؛ معادل بیش از ۲۰۰نیروگاه هسته‌ای. طبق اعلام انجمن صنعتی «سولار پاور یوروپ»، در پایان سال گذشته، ۳۳۸ گیگاوات انرژی خورشیدی نصب‌شده در اروپا وجود داشت. اوری سادوت، مدیر برنامه امنیت سایبری در «سولار اج»، تولیدکننده اینورتر اسرائیلی گفت: «اگر تعداد زیادی از اینورتر‌های خورشیدی خانگی را از راه دور کنترل کنید و به یک‌باره کاری نادرست انجام دهید، می‌تواند پیامد‌های فاجعه‌باری برای شبکه برق برای مدت طولانی داشته باشد.»
وابستگی‌های استراتژیک
کشور‌های دیگری مانند لیتوانی و استونی تهدید‌های امنیت انرژی را تصدیق می‌کنند. در ماه نوامبر، دولت لیتوانی قانونی را تصویب کرد که دسترسی از راه دور چین به تاسیسات خورشیدی، بادی و باتری بالای ۱۰۰کیلووات را مسدود می‌کرد که به‌طور پیش‌فرض استفاده از اینورتر‌های چینی را محدود می‌کرد. زیگیمانتاس وایسیوناس، وزیر انرژی گفت که این امر می‌تواند به تاسیسات خورشیدی کوچک‌تر روی پشت بام‌ها نیز تعمیم داده شود.
کاپو روسین، مدیرکل سرویس اطلاعات خارجی استونی گفت که اگر این کشور فناوری چینی را در بخش‌های حیاتی اقتصاد، مانند اینورتر‌های خورشیدی ممنوع نکند، ممکن است در معرض خطر باج‌گیری از سوی چین قرار گیرد. وزارتخانه‌های دفاع و آب و هوای استونی از اظهارنظر در مورد اینکه آیا اقدامی انجام داده‌اند یا خیر، خودداری کردند. یک منبع آگاه گفت: در بریتانیا، بررسی دولت از فناوری انرژی تجدیدپذیر چینی در سیستم انرژی - که قرار است در ماه‌های آینده به پایان برسد - شامل بررسی اینورترها نیز می‌شود. سه نفر از افراد آگاه گفتند، در ماه نوامبر، اختلاف تجاری بین دو تامین‌کننده اینورتر (سول‌آرک و دی‌یه) منجر به از کار افتادن اینورتر‌های برق خورشیدی در ایالات متحده و جا‌های دیگر از چین شد که این امر خطر نفوذ خارجی بر تامین برق محلی را برجسته کرد و نگرانی‌هایی را در بین مقامات دولتی به‌وجود آورد. رویترز نتوانست تعداد اینورتر‌های خاموش‌شده یا میزان اختلال در شبکه‌ها را مشخص کند.
وزارت انرژی آمریکا هم از اظهارنظر در مورد این حادثه خودداری کرد. این دو تامین‌کننده چینی اینورتر هم از پاسخ به رویترز خودداری کردند. بخش انرژی از صنایع دیگری مانند مخابرات و نیمه‌رسانا‌ها عقب مانده است؛ جایی که مقرراتی در اروپا و ایالات متحده برای کاهش تسلط چین وضع شده است. تحلیلگران امنیتی می‌گویند این امر تا حدی به این دلیل است که تصمیم‌گیری در مورد ایمن‌سازی زیرساخت‌های انرژی عمدتا به اندازه هر تاسیسات بستگی دارد. آنها گفتند، سیستم‌های خورشیدی یا باتری خانگی، با وجود اینکه اکنون سهم قابل توجهی از برق بسیاری از شبکه‌های غربی را تامین می‌کنند، پایین‌تر از آستانه‌هایی هستند که الزامات امنیتی معمولا در آنها اعمال می‌شود.
منبع: دنیای اقتصاد
