با اجرای قانون الزام به ثبت رسمی، تکلیف اسناد دفترچه‌ای و تک برگ چه می‌شود؟
مخاطب ۲۴- با اجرایی شدن قانون «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» از سوم تیرماه سال ۱۴۰۳، هر درخواست جدیدی که در سامانه جامع املاک ثبت شود، خروجی آن صدور سند الکترونیک است، حالا سند دفترچه‌ای (منگوله‌دار) یا سند تک‌برگ باشد؛ به این ترتیب الزام تبدیل اسناد دفترچه‌ای به سند تک‌برگ در این چرخه حذف می‌شود.
مردم می‌توانند از طریق اپلیکیشن جامع موبایل کاتب، وب سایت جامع کاتب، درگاه پیامک و کد دستوری #۲۲۸۲*، پورتال کارگزاران و دستیار خدمات هوشمند ثبتی، خدمت مورد نیاز خود را دریافت کنند.
ویژگی‌های سند الکترونیک، قابلیت اصالت سنجی آنلاین و آفلاین، غیرقابل جعل و دستکاری، غیرقابل انکار توسط صادر کننده، غیرقابل ویرایش، حتی توسط سامانه صادر کننده، تحویل برخط به صاحب است. تمام سامانه‌های سازمان ثبت اسناد و املاک اعم از مالکیت، ثبت شرکت‌ها، اجرای اسناد رسمی بزودی اسنادشان به صورت الکترونیکی صادر خواهد شد و از طریق سکوی کاتب در اختیار آحاد شهروندان قرار می‌گیرد. یکی از کارکرد‌هایی جدی که در بحث سند الکترونیک مدنظر قرار گرفته، این است که رفت و آمد‌ها و تردد غیرضرور را حذف می‌کند و خدمات ارزان و به موقع به مردم ارائه می‌دهد. در سند مالکیت الکترونیک یک شناسه منحصر‌به‌فرد، نوع سند، کد ملی مالک، نوع ملک، مشخصات ملک و مالک، نوع کاربری و مشحضات تکمیلی وجود دارد.
کیو آر کد (QRcode) داخل سند الکترونیک انحصاراً امضای سازمان ثبت است که برای هر سند جانمایی شده و خدشه ناپذیر است. هرگونه تغییری در اقلام اطلاعاتی سند باعث می‌شود که امضای دیگر معتبر نباشد و به صورت برخط قابل اصالت سنجی دارد. اشتراک‌گذاری نسخه الکترونیک سند با شخصی غیر از صاحب سند مانند مشاوران املاک، بانک و ... و امکان اعمال محدودیت زمانی برای اشتراک‌گذاری، عدم نیاز به رونوشت و نسخه فیزیکی اسناد، اعتمادسازی و شفافیت در معاملات از جمله خدمات اشتراک‌گذاری اسناد الکترونیک است.
پس از رونمایی سند مالکیت الکترونیک در دوم تیرماه سال ۱۴۰۳، از این به بعد هر درخواست جدیدی که در سامانه جامع املاک ثبت شود، خروجی آن صدور سند الکترونیک است؛ به این ترتیب الزام تبدیل دفترچه‌ای به سند تک‌برگ در این چرخه حذف می‌شود. از زمانی که نسخه الکترونیکی سند صادر می‌شود مالک سند از طریق پیامک از صدور سند الکترونیک آگاه می‌شود و از طریق اپلیکیشن کاتب می‌تواند در بخش اسناد الکترونیک مشخصات کامل سندی که صادر شده است را مشاهده کند.
براساس این گزارش، از سوم تیرماه سال ۱۴۰۳ که قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول اجرایی شد، نحوه نقل و انتقال و جابجایی و نوشتن مبایعه نامه نسبت به اسناد تغییر کرد؛ به این معنا اسنادی که بعد از سوم تیرماه صادر می‌شوند که سبزرنگ هستند؛ از حیث نقل و انتقال نسبت به اسناد ماقبلشان متفاوت هستند و مشاورین املاک نسبت به این اسناد سبزرنگ حق نوشتن مبایعه نامه و قولنامه را ندارند و این اسناد باید طبق قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول یا در قالب پیش نویس یا در دفاتر اسناد رسمی نوشته شوند. در وسط اسناد سبزرنگ هم مطلبی با این مضمون نوشته شده که "انتقال این سند تابع تشریفات قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول است.
اسناد سبزرنگ، اسنادی هستند که تاریخ صدورشان بعد از سوم تیرماه سال ۱۴۰۳ یعنی بعد از اجرای قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول است. از نظر کیفیت و مالکیت و شکلی این اسناد با اسناد تک برگ تفاوتی ندارند و فقط از نظر نحوه نقل و انتقالی که باید نسبت به این اسناد شود، متفاوت هستند. با این اوصاف، الزامی برای تغییر اسناد کاداستری و تک برگ (زردرنگ) به اسناد جدید و سبزرنگ نیست ولی کسانی که اسناد دفترچه‌ای دارند ملزم به تعویض سند هستند که این اسناد هم شامل قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول می‌شود و سند سبزرنگ برای آنها صادر می‌شود.
