برای سرمایهگذاری گزینههای مختلفی وجود دارد که افراد با روحیات گوناگون را به خود جذب میکنند. برخی از گزینهها بازدهی بهتر و ریسک بیشتری دارند و برخی دیگر بازدهی انتظاری کمتری دارند ولی مطمئنتر هستند. به عنوان مثال بازارهایی مانند سهام سوددهی خوبی در بلندمدت دارند اما ریسک آنها نیز بیشتر است و افراد ممکن است با سرمایهگذاری درآنها ضرر کنند. به همین دلیل هم افرادی که ریسک گریز هستند از این بازار دوری میکنند. با این حال، باید توجه داشت که ابزارهای مالی نوینی برای حل این مشکلات به وجود آمده است.
صندوق تضمین اصل سرمایه یکی از انواع صندوقهای سرمایهگذاری به شمار میآید که برای کاهش ریسک سرمایهگذاری در بازار سهام و از بین بردن ریسک از دست دادن سرمایه اولیه طراحی شدهاند. به این ترتیب، با سرمایهگذاری در صندوق تضمین اصل سرمایه میتوانید از رشد بورس بهرهمند شوید و در عین حال نگرانی بابت از دست رفتن سرمایه اولیه خود به شرط افت بورس نداشته باشید.
صندوق تضمین اصل سرمایه یک صندوق مختلط به حساب میآید. این صندوق به نحوی طراحی شده است تا نوسانات بازار را به نوعی کماثر کند. مدیر صندوق تضمین اصل سرمایه میتواند در شرایطی که بازار سهام صعودی است، تا 60 درصد از دارایی صندوق را به خرید سهام اختصاص دهد و 40 درصد باقیمانده را صرف سرمایهگذاری در اوراق درآمد ثابت کند. از سوی دیگر، اگر شرایط بازار سهام خوب نباشد، مدیر صندوق میتواند 60 درصد از دارایی صندوق را به اوراق درآمد ثابت اختصاص دهد و 40 درصد دارایی آن را در سهام سرمایهگذاری کند. همین ساختار باعث میشود این صندوق نسبت به صندوقهای سهامی ریسک پایینتری داشته باشد.
علاوه بر این، صندوقهای تضمین اصل سرمایه یک شرط هم برای صندوق خود در نظر میگیرند. در واقع، شما به شرطی که در مدت مشخصی به واحدهای خریداری شده خود دست نزنید و آنها را نفروشید، از تضمین اصل سرمایه برخوردار میشوید. این مدت زمان از سوی هر صندوق بیان میشود. به عبارت دیگر، اگر شما در مدت تعیین شده واحدهای صندوق تضمین اصل سرمایه خود را نگه داشته باشید، حتی در صورت افت بازار سهام میتوانید دست کم سرمایه اولیه خود را حفظ کرده باشید.
در ایران تاکنون (یعنی نیمه مهر ماه 1403) پنج صندوق تضمین اصل سرمایه وجود دارد و مشغول فعالیت هستند. این 5 صندوق شامل صندوق تضمین اصل سرمایه کیان، صندوق تضمین اصل مبلغ سرمایه خلیج فارس، تضمین اصل سرمایه مفید، صندوق تضمین اصل سرمایه کاریزما و تضمین اصل سرمایه گیتی دماوند هستند. سه مورد اول این صندوقها از نوع صدور و ابطالی و دو مورد دیگر از نوع قابل معامله در بورس هستند.
برای خرید و فروش صندوقهای تضمین اصل سرمایه باید اقدام به دریافت کد بورسی کنید. بنابراین لازم است ابتدا در سامانه سجام احراز هویت را انجام داده باشید. در مرحله بعد، اگر بخواهید در صندوقهای تضمین اصل سرمایه صدور و ابطالی سرمایهگذاری کنید، باید به سایت صندوقها مراجعه کنید یا در صورت وجود اپلیکیشن آنها، از این طریق اقدام نمایید. برای خرید صندوقهای تضمین اصل سرمایه قابل معامله در بورس کافی است به پنل کارگزاری خود مراجعه کنید و نماد صندوق مورد نظر خود را در آن جستجو کنید. سپس اقدام به خرید واحدهای آن صندوق نمایید. در صورت وجود اپلیکیشن سرمایهگذاری از سوی شرکت ارائهکننده صندوق، سرمایهگذاری در صندوق تضمین اصل سرمایه قابل معامله از این طریق نیز امکانپذیر است.
برای این که بهترین صندوقهای تضمین اصل سرمایه را تشخیص دهیم و آن را برای سرمایهگذاری انتخاب کنیم، خوب است به چند نکته توجه کرده باشیم. معیارهای انتخاب ما برای بهترین صندوق سرمایهگذاری معمولا عبارتند از: طول عمر صندوق و بازدهی صندوق. البته علاوه بر این میتوان به میزان حجم صندوق هم توجه کرد. در ادامه نگاهی به این معیارها در مورد صندوقهای تضمین اصل سرمایه میاندازیم.
هر چه عمر یک صندوق بیشتر باشد، نشان از اعتبار بیشتر آن صندوق است. صندوقهای تضمین اصل سرمایه عمر زیادی در ایران ندارند و تقریبا مشابه هم هستند. تمامی این نوع صندوقها در ایران از مهر ماه 1401 تا آبان ماه 1402 تاسیس شدهاند.
ارزش کل دارایی صندوق یا حجم صندوق نشانهای از میزان اعتنا به آن از سوی سرمایهگذاران است. هر چه حجم صندوق بیشتر باشد، آن صندوق در بازار اهمیت بیشتری دارد.
صندوقهای تضمین اصل سرمایه در یک سال اخیر از شرایط کلی بازار سهام تاثیر پذیرفتهاند و بازدهی قابل توجهی نداشتند. با این حال، بازدهی یکی از مواردی است که باید در مورد انتخاب یک صندوق تضمین اصل سرمایه مورد توجه قرار گیرد.
در بالا به 3 معیار برای انتخاب بهترین صندوق تضمین اصل سرمایه پرداختیم. در نهایت باید اشاره کرد که معیار دیگری به عنوان ارزش معاملات و حجم معاملات روزانه نیز وجود دارد که اهمیت نقدشوندگی صندوق را نشان میدهد. هر چه حجم معاملات بیشتر باشد، آن صندوق نقدشوندگی بهتری دارد.