آیا یک کارگر می‌تواند از دو یا چند کارگاه حق بیمه رد کند؟
مخاطب۲۴- کارگر- برخی از افراد به جای کار در یک کارگاه و شرکت، به کار در دو کارگاه مشغول می‌شوند. در این شرایط افراد در رابطه با پرداخت بیمه دچار ابهاماتی می‌شوند و از نحوه رد شدن همزمان دو بیمه اطلاعاتی ندارند. برخی هم تصور می‌کنند اگر بیمه از چند کارگاه رد شود اشکال دارد.
در رابطه با رد شدن بیمه از چند کارگاه، میتوان به ماده ۳۴ قانون تامین اجتماعی اشاره کرد. طبق این ماده: ” در صورتی که بیمه شده برای دو یا چند کارفرما کار کند، هر یک از کارفرمایان مکلفند به نسبت مزد یا حقوقی که می‌پردازند حق بیمه سهم بیمه شده را از مزد یا حقوق او کسر و به انضمام سهم خود به سازمان پرداخت نمایند. همچنین بیمه شده در حالات مختلفی می‌تواند به صورت پاره وقت، خارج از ساعات انجام کار موظف و یا ایامی در طول هر ماه را برای کارفرمایان مختلف کارکرده و بیمه پردازی داشته باشد.»
فردی که چند جا مشغول به کار است، چگونه بیمه‌اش محاسبه می‌شود؟
شاید برایتان سوال باشد که آیا امکان رد شدن بیمه از چند کارگاه وجود دارد یا خیر؟ در پاسخ بهتر است به صحبت‌های قائم مقام سازمان تامین اجتماعی اشاره کنیم که در این رابطه عنوان کرده‌اند که اشخاص می‌توانند از چند کارگاه برای خود بیمه رد کنند و هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. تنها موردی که در این شرایط اهمیت دارد این است که فرد باید شرایط دریافت حداقل دستمزد از کارگاه اصلی را رعایت نماید. حال در رابطه با این موضوع باید اشاره کنیم که اگر در کارگاه اول برای فرد حداکثر سقف بیمه پرداخت شود، دیگر نیازی به پرداخت حق بیمه در کارگاه دوم یا سوم نمی‌باشد. اما اگر در کارگاه اول کمتر از سقف حقوق و دستمزد آن سال حق بیمه پرداخت می‌شود، بهتر است نسبت به پرداخت حق بیمه در کارگاه دوم یا سوم هوشیار باشید. به عبارتی تا زمانی که مجموع حق بیمه‌های پرداخت شده به سازمان تامین اجتماعی به سقف حقوق آن سال نرسد، افراد باید در کارگاه‌های دیگری که مشغول به کار هستند، حق بیمه را پرداخت نمایند.
در اینجا به یک مثال در رابطه با شرایط پرداخت بیمه افراد در چند کارگاه اشاره می‌کنیم. فرض کنید کارگری پس از کار اصلی در یک کارگاه یا کارخانه، به مدت دو ساعت در یک مطب و سپس سه ساعت در یک رستوران مشغول به کار می‌شود. همانطور که مشخص است کارگر در مکان‌های دوم و سوم به طور پاره وقت مشغول است. برای همین در این دو کارگاه، رعایت حداقل حقوق و دستمزد لازم نبوده و کارفرما قادر است به مقدار دریافتی کارگر، لیست بیمه را برای او رد نماید.
رعایت سقف دستمزد شخص بیمه شده
همانطور که متوجه شدید، طبق ماده ۳۴ قانون تامین اجتماعی امکان رد شدن بیمه برای افراد در دو یا چند کارگاه وجود دارد. حال مبنای محاسبه سهم بیمه شده همان حداقل و حداکثری است که سازمان تامین اجتماعی هر ساله آن را تعیین کرده و اعلام می‌نماید. در صورتی که فرد حداقل دستمزد را دریافت نماید و طبق آن حق بیمه را پرداخت نماید، زمان بازنشستگی از حداقل حقوق سازمان تامین اجتماعی برخوردار می‌شود. حال اگر فرد بیش از حداقل حقوق دریافتی داشته باشد و طبق آن حق بیمه‌اش پرداخت شود، تامین اجتماعی بر اساس ۲ سال آخر مزد او حقوق بازنشستگی را در نظر گرفته و به او پرداخت می‌نماید.
طبق مواد گفته شده در صورتی که فرد در مکانی کار کند که سقف بیمه برای او پرداخت شود، دیگر نیازی به کار در جای دوم ندارد. اما اگر شخص در جایی کار کند که سقف حقوق و دستمزد را دریافت نکند، می‌تواند به کار در یک کارگاه دیگر مشغول شود و این مبلغ را به سقف مورد نظر برساند. دلیل آن هم این است که اگر بیمه پرداختی به سقف مورد نظر نرسیده باشد، کارگاه دوم یا سوم موظف به پرداخت حق بیمه و سهم خود به طور مجزا هستند. این شرایط برای بازنشستگی افراد بسیار مفید است و به آن‌ها امکان می‌دهد تا حقوق و مزایای بیشتری را از سازمان دریافت نمایند. پس یکی از مزایای پرداخت بیمه از دو کارگاه یا بیشتر، دریافت حقوق و مزایای بیشتر از سازمان تامین اجتماعی در زمان بازنشستگی است.
نحوه محاسبه مستمری بیمه شدگان با داشتن بیمه در دو یا چند کارگاه
نحوه محاسبه مستمری بیمه شدگان که در دو یا چند کارگاه به طور همزمان مشغول به کار هستند، به شرح زیر تعیین می‌شود:
ابتدا باید دستمزد هر یک از کارگاه‌های مشمول کسر حق بیمه در طول ایام مربوطه به صورت ماه به ماه با هم و با رعایت سقف پرداخت حق بیمه تجمیع گردد. پس از آن باید میانگین دستمزد مشمول کسر حق بیمه هر کارگاه به طور جداگانه محاسبه شود. در نهایت میانگین‌های به دست آمده برای هر کارگاه، در میزان سابقه اشتغال فرد در همان کارگاه ضرب شده و بر عدد ۳۰ تقسیم می‌شود. عدد حاصل برابر با مستمری استحقاقی بیمه شده خواهد بود.
در صورتی که شخص بیمه شده در دو یا سه کارگاه، ۳۰ سال سابقه بیمه داشته باشد، باید میانگین دریافتی دو سال آخر خدمت او در تمام کارگاه‌ها محاسبه شده و به عنوان مبنای مستمری در نظر گرفته شود. حال در صورتی که سنوات خدمت متفاوت باشد، برای مثال فردی به مدت سی سال در یک شرکت اصلی و سه سال گذشته را در یک رستوران کار کرده باشد، نباید مجموع دو دستمزد را ملاک مقایسه قرار داد. در این شرایط باید دو مستمری را در نظر گرفت که یکی از آن‌ها مطابق سی سال خدمت در شرکت اصلی و دیگری حقوق بازنشستگی برای کارگاه دوم است.
مزایای پرداخت بیمه از دو کارگاه
در بخش‌های قبلی اشاره کردیم که پرداخت بیمه از دو یا چند کارگاه مزایای زیادی برای افراد دارد که یکی از آن‌ها بهره‌مندی از حقوق و مزایای بیشتر در دوران بازنشستگی است. علاوه بر این مورد، افراد در زمان از کار افتادگی و بیکاری نیز می‌توانند از دستمزد و یا غرامت بیشتری برخوردار شوند. به طور کلی افراد می‌تواند از تمام مزایای کوتاه مدت و بلند مدت بر اساس جمع حقوق و دستمزد دو یا چند کارگاه بهره ببرند.
حال یکی از سوالاتی که برای برخی از افراد مطرح است این است که آیا با رد شدن همزمان بیمه در چند کارگاه، به تعداد روز‌های بیمه شده و سابقه نیز افزوده می‌شود یا خیر؟ برای مثال فرض کنید فردی در کارگاه اول به مدت ۲۵ روز و در کارگاه دوم به مدت ۱۵ روز مشغول بوده است و جمعا ۴۱ روز در ماه برای هر دو کارگاه کار کرده است. در این شرایط باید اشاره کرد که حق بیمه تنها برای همان سی و یک روز یعنی یک ماه در نظر گرفته می‌شود نه ۴۱ روز. پس پرداخت بیمه از دو یا چند کارگاه، تاثیری در روز‌های پرداختی حق بیمه و سابقه افراد ندارد و باعث افزایش آن نمی‌شود.
جمع بندی
طبق ماده ۳۴ قانون تامین اجتماعی، امکان رد شدن بیمه به طور همزمان از دو یا چند کارگاه وجود دارد و هیچ محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. همچنین رد شدن بیمه از دو کارگاه مزایایی دارد و می‌تواند برای زمان بازنشستگی یا از کار افتادگی و بیکاری افراد مفید واقع شود.
