کد خبر: ۴۶۸۰
تاریخ انتشار: ۰۳ اسفند ۱۴۰۰ - ۱۴:۳۳
اخیرا یک معمم حکم به حرمت ازدواج سفید داده و فرمان به کوبیدن بر دهان خانم محترمی داده است که صرفا نظرش را در این مورد بیان کرده بود. لازم است این «موضوع» را از لحاظ فقهی بررسیم تا عیان گردد که نه هر که چند متر پارچه بر دور سر بست الزاما اسلامشناس است.

به گزارش سرویس اجتماعی مخاطب ۲۴ به نقل از اقتصاد نیوز، حکم فقهی ازدواج سفید

 

نظر فقه در مورد ازدواج سفید


۱) در فقه سنتی هر نوع قرارداد بینافردی، چون بیع (خرید و فروش)، نکاح (ازدواج)، اجاره، طلاق، وکالت، ودیعه و. را معامله (به معنی اعم) گویند. فق‌ها تصریح کرده اند که هر نوع معامله‌ای باید با بیان الفاظ خاصی به زبان عربی با فعل ماضی باشد که آن عبارات را "صیغه "ی آن معامله گویند. در فقه سنتی معاملات دو نوعند: عقود و ایقاعات.

۲) در عقود صیغه دو جزء ایجاب و قبول دارد که هر یک توسط یکی از طرفین معامله خوانده می‌شود، مانند صیغه در بیع که فروشنده باید بگوید "بعت" (یعنی فروختم) و خریدار هم باید بگوید «اشتریت» (یعنی خریدم). نکاح نیز از نوع عقود می‌باشد. نوع دیگر معاملات، "ایقاعات" هستند که در آن‌ها صیغه فقط یک جزء ایجاب دارد و تنها یکی از دو طرف حق اجرای آن را دارد. مانند صیغه طلاق در فقه سنتی که تنها با بیان "انت طالق" (تو رها شده هستی) توسط مرد صورت می‌گیرد و زن نقشی در طلاق ندارد.


۳) درفقه سنتی هر معامله‌ای اعم از عقود و ایقاعات، اگر بدون بیان صیغه‌ی مربوطه باشد، به آن معامله «معاطاتی» گویند. ازدواج سفید همان نکاح معاطاتی است و اجماع فق‌ها بر آن است که معاطات در نکاح جارى نمى باشد؛ یعنى به مجرد نزدیکى کردن زن و مرد یا انجام مقدمات آن به قصد نکاح، زوجیت محقق نمىشود. ولى آیةالله کمپانى، آیةالله خمینى و آیةالله خوئى برخلاف نظر دیگران تحقق زوجیت و نکاح را به صرف عمل نزدیکی، ممکن و مطابق با قواعد مى دانند، هرچند آن را مخالف اجماع فق‌ها و چه بسا حرام می‌شمارند.

۴) آیةالله خمینى: «مقتضاى قاعده این است که معاطات در هر عقد یا ایقاعى که ممکن است آن را با فعل انشاء نمود جارى باشد... بلى اگر زن و مرد اجنبى بخواهند با نزدیکى زوجیت را محقق کنند این عمل هرچند حرام است، ولى حرام بودن آن مانع از ترتب زوجیت نیست؛ زیرا ممکن است سبب چیزى حرام باشد ولى اثر وضعى آن مترتب شود.» (کتاب البیع، ج ۱، ص ۲۶۷)

۵) آیةالله خوئى: «زوجیت با قطع نظر از این که شارع براى ابراز و اظهار آن، چیز خاصّى را معتبر نموده است با فعل زن و مرد قابل انشاء مى باشد؛ بنابر این صرف فعل ـیعنى وطى و نزدیکى ـ اگر به قصد زوجیت باشد حقیقتآ مصداق نکاح مىباشد. بلى آنچه مىتوان گفت این است که زوجیت به نظر شارع با وطى محقق نمىشود، نه اینکه عرفآ و نزد عقلا مصداق تزویج نباشد.» (مصباح الفقاهة، ج ۲، ص ۱۹۲)

۶) محقق کمپانى: «.. از جمیع آنچه ذکر شد روشن گشت که براى جارى شدن معاطات در نکاح هیچ مانع عقلى و غیر عقلى وجود ندارد، جز اجماع.» (حاشیة المکاسب، ج ۱، ص ۱۸۷)

۷) صاحب جواهر هم صحت نکاح معاطاتی و به الفاظ غیرمخصوص را به فیض کاشانی و گروهی از ظاهریه نسبت داده است. (جواهر الکلام، ج ۳۰، ص ۱۵۳)

۸) پس در فقه سنتی حد اکثر فعل عاملان، گناه دانسته شده است. در این فقه هم صحت ازدواج سفید قائلانی از بزرگان فق‌ها دارد و هم این که حد و تعزیری، چون در دهان کوبیدن برای قائلان آن در نظر گرفته نشده است. این درافشانی‌ها تنها از کسانی برمی آید که سخن پراکنی هایشان بیش از مطالعاتشان است.

۹) این فقرات در چارچوب فقه سنتی بود. در نزد محققین از فق‌ها اصولا تمامی معاملات از جمله نکاح، چون از تاسیسات دین مبین اسلام نیستند و از ابتدای بشریت بوده اند و تا قیامت هم خواهند بود، اصولا ربطی به شرع ندارند و به عرف واگذار شده اند. حد اکثر شریعت در این امور چارچوب‌های اخلاقی، چون وفای به عهد و پاکدامنی و صداقت و عدالت و امانتداری و ... را توصیه کرده است که جملگی منطبق بر فطرت بشری و روش عقلای دنیا است.

دیر زمانی فق‌ها بیع معاطاتی را هم باطل می‌دانستند. ولی فتواى مزبور هرگز با اقبال روبرو نشده و عرف کار خودش را کرده است و برای خرید یک کیلو گوشت، پول را داده و گوشت را گرفته و خود را معطل بیان ایجاب و قبول نکرده است. آری فشار هنجاری عرف کار خود را کرده است و اینک کمتر فقیهی دیگر توان صدور چنین فتوایی را دارد. همین سرنوشت نیز دیر یا زود براى سایر معاملات رقم خواهد خورد و سرانجام جامعه اسلامى خواهد دید و شنید که آن‌ها همه تایید و تصویب و امضا شده اند. سخن این است که چرا باید فقه ما به جاى فعالیت و رهبرى داشتن براى جامعه، متاثر از جامعه باشد. خدا در (رعد/۱۷) می‌گوید آنچه برای مردم منفعت دارد، همان حق است و باقی می‌ماند و آنچه زائد است، باطل است و همچون کف محو خواهد شد.

منبع: کانال تلگرامی نویسنده

آخرین اخبار
پربازدید ها
تصاویر
اخبار داغ
محمد مصطفی نخست وزیر جدید تشکیلات خودگردان فلسطین شد title
با حکم ریاست تشکیلات خودگردان، «محمد مصطفی» به عنوان نخست وزیر جدید فلسطین کابینه خود را معرفی کرد
مردمان سنگی در شهری سنگی در ایتالیا title
انسان‌هایی که به یکباره و توسط آتفشان شهر با گداخته‌های مذاب تبدیل به سنگ می‌شوند و به همان شکل در شهر می‌مانند و شهر تبدیل می‌شود به موزه‌ای از انسان‌های سنگ شده.
جزئیات عملیات تروریستی در مسکو/ عامل حمله تروریستی مسکو مشخص شد + فیلم title
در پی حمله حداقل سه نفر با لباس شبه نظامی به طبقه همکف یک تالار کنسرت در شهر کروکوس در نزدیکی مسکو و تیراندازی با سلاح‌های خودکار به سمت حاضرین در این تالار و پرتاب نارنجک، بیش از 40 نفر کشته و حداقل یکصد نفر زخمی شده‌اند.
هایده و معین خواننده های مورد علاقه علی پروین و حسن روشن title
اسطوره پرسپولیسی‌ها در پاسخ به اینکه علاقه‌اش به صدای کدام خواننده است؟ بعد از اینکه حسن روشن نام معین را به زبان آورد، گفت: من صدای خانم هایده را دوست دارم و گوش می‌دهم!
کاوشگرِ استقامت محموله‌های حاوی سنگ و خاک مریخ را جمع آوری کرد + فیلم title
تصویری از محموله‌های حاوی سنگ و خاک در سطح مریخ که توسط کاوشگرِ استقامت انبار شده اند. این‌ محموله‌ها آماده میشوند تا با ماموریت بعدی ناسا، به زمین پرتاب شوند.
انتخابات ریاست‌جمهوری روسیه آغاز شد title
رای دهندگان روسی در شرق دور روسیه شامل «کامچاتکا»، «چوکوتکا» و سایر نواحی این منطقه ۸ صبح امروز (جمعه) به وقت محلی آرای خود را برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ روسیه به صندوق رای انداختند.
نتایج نهایی شمارش آرای نامزدهای شهر تهران ۱۰۰ نفر آخر ۱۰۰ رای هم نداشتند! + لیست کامل title
نتایج انتخابات مجلس شهر تهران ۱۴ نفر اول این فهرست، با کسب حدنصاب حداقل ۲۰ درصد آرای صحیح، در دور اول به مجلس راه می‌یابند و ۳۲ نفر بعدی برای تعیین ۱۶ نماینده دیگر این حوزه در دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم رقابت خواهند کرد.
برگزیده
پیام نوروزی رهبر انقلاب جهش تولید با مشارکت مردم در سال ۱۴۰۳ title
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۳ ضمن تبریک عید نوروز به ملت ایران به‌ویژه خانواده‌های ایثارگران و همه ملت‌هایی که نوروز را گرامی می‌دارند، سال جدید را سال «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری کردند.
اعلام ساعت فعالیت موزه‌ها و اماکن تاریخی در نوروز title
ساعت فعالیت موزه‌ها و اماکن فرهنگی‌تاریخی در نوروز ۱۴۰۳ و لیالی قدر اعلام شد.
محدودیت بانکی برای کسانی که ارز مسافرتی گرفته‌اند و مسافرت نرفته‌اند title
بانک مرکزی اسامی خریداران ارز مسافرتی را که سهمیه ارز را تحویل گرفته، ولی بلیط‌شان را کنسل کرده‌اند، دریافت کرده است و بناست تغییرات مهمی در خدمات بانکی به این افراد اعمال شود. یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت ارز در ایام نزدیک به سال نو، در سال جاری و سنوات قبل، افزایش تقاضا در بازار ارز است که موجب تشدید دلالی و سوداگری هم می‌شود.
نتایج نهایی شمارش آرای نامزدهای شهر تهران ۱۰۰ نفر آخر ۱۰۰ رای هم نداشتند! + لیست کامل title
نتایج انتخابات مجلس شهر تهران ۱۴ نفر اول این فهرست، با کسب حدنصاب حداقل ۲۰ درصد آرای صحیح، در دور اول به مجلس راه می‌یابند و ۳۲ نفر بعدی برای تعیین ۱۶ نماینده دیگر این حوزه در دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم رقابت خواهند کرد.
نتانیاهو چه قولی داده بود به بایدن؟ title
اسکای نیوز عربی در گزارشی امروز از عدم تمایل جو بایدن رئیس جمهور آمریکا برای گفتگو با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل خبر داد.