بحرانی که به زودی گریبان نظام سلامت را می‌گیرد+ جدول تعرفه
مخاطب24- دکتر علی سلحشور، دبیر کارگروه پزشکان طرحی ضریب K نظام پزشکی ، درباره پایین بودن تعرفه برخی اعمال جراحی، گفت:« تعرفه اکثر اعمال جراحی بسیار پایین است. قبل از پرداختن به این موضوع لازم است توضیح دهم که پزشکان در سیستم دولتی به صورت تمام‌وقت و غیرتمام وقت مشغول هستند بسیاری از جراحان تمام وقت کار می کنند ولی به محض اینکه جراح و پزشک متخصص، مطب بزند به عنوان غیرتمام وقت محسوب می شود.»
دستمزد ۲۵۰ هزارتومانی بابت عمل آپاندیس!
دکتر سلحشور تعرفه دولتی عمل آپاندکتومی را مثال زد و گفت:« به عنوان مثال حق الزحمه جراح برای عمل آپاندیس ۶۲۳ هزارتومان و برای متخصص بیهوشی که غیرتمام وقت باشد ۳۵۵ هزارتومان است این را هم اضافه می کنم حتی این ۶۲۳ هزار یا ۳۵۵ هزارتومان هم حق الزحمه جراح و متخصص بیهوشی نیست چون این کارکرد کل محسوب میشود، همانطور که می دانید از این مبلغ ابتدا ۱۰٪ حق دانشگاه کم می شود و سپس عدد بدست آمده در پلکان پرداختیِ اختراع شده در وزارت بهداشت می رود که حدود ۴۰تا۵۰٪ آن نیز کسر می شود و در انتها هم مالیات از آن کسر می شود و عدد نهایی حدود ۲۵۰ هزارتومان برای جراح و ۱۵۰هزارتومان برای متخصص بیهوشی خواهد بود! که همین مبلغ را نیز دانشگاه ها با تاخیر ۸تا۱۴ ماهه پرداخت می کنند! آیا این خنده دار نیست؟ یا بهتر است بگویم گریه دار نیست؟!»
او افزود:« بنده طرحم را تازه تمام کرده ام و آخرین کارانه ای که دریافت کردم مهرماه سال ۱۴۰۱ است آیا این ارزش دارد؟ اگر کوچکترین مشکلی برای بیمار در حین یا بعد از جراحی بوجود بیاید دیه خطای رخ داده را از پزشک دریافت می کنند حتی هزینه های مربوط به عوارضی که هر عملی بدهد باید از جیب پزشک دریافت شود. این توضیحات یعنی هیچ تعادل و تناسبی بین تعرفه و مسوولیت وجود ندارد و درنتیجه هیچ توجیه درستی برای انجام عمل با این تعرفه ها نیز وجود نخواهد داشت!»
فراری دادن پزشکان از بیمارستان‌های دولتی با پرداخت پلکانی
دکتر سلحشور درباره عواقب نامناسب بودن تعرفه های درمانی گفت:« یکسری عواقب مربوط به حوزه پزشکان است و یکسری عواقب نیز مربوط به حوزه بیماران است. در رابطه با بحث پزشکان و بیمارستان اگر بخواهم بگویم از جمله عواقب نامناسب بودن تعرفه ها این است که پزشکان از سیستم دولتی خارج می شوند به دلیل اینکه اولا تعرفه دولتی بسیار پایین است ثانیا پرداخت در سیستم دولتی براساس پلکان صورت می گیرد یعنی هرچه شما بیشتر کار کنید بیشتر از حق الزحمه ای که باید دریافت کنید کم می کنند, می‌دانم باورنکردنی است ولی متاسفانه واقعیت هست! در صورتی که در بخش خصوصی چیزی به نام پلکان وجود ندارد به همین جهت اکثر پزشکان تمایل به خروج از سیستم دولتی دارند اگر از سیستم دولتی خارج نشوند حتما از تمام وقت بودن خارج می شوند و مطب می زنند تا بتوانند درآمد مورد نظرشان را دریافت کنند.»
او در ادامه گفت:« از دیگرعواقب نامناسب بودن تعرفه های درمانی دریافت زیرمیزی از بیماران است که الان به قدری این موضوع زیاد شده که در واقع باید به آن رومیزی گفت. یعنی پزشک متخصص برای تامین هزینه های مطب و زندگی روزمره و جبران ۱۲ سالی که برای رسیدن به دوره تخصص بدون هیچ حق الزحمه ای صرف کرده مجبور به دریافت زیرمیزی از بیمار می شود. بنابراین به دلیل پایین بودن تعرفه های درمانی بخش دولتی رابطه مالی بین پزشک و بیمار بوجود می آید. وقتی تعرفه ها مناسب باشد و پرداختی ها به موقع صورت گیرد و اگر پرداخت پلکانی را بردارند دیگر چیزی به نام زیرمیزی وجود نخواهد داشت و براحتی میتوان آنرا زیر سوال برد.»
پزشکانی که به دلیل تعرفه‌های پایین زیر بار عمل جراحی نمی‌روند
او افزود:«نکته دیگر در مورد عواقب نامناسب بودن تعرفه ها این است که جراح عمل انجام نمی دهد یعنی بسیاری از فرایند درمان در شهرهای کوچک و بیمارستان های دولتی انجام نمی شود و پزشک بیماران را برای عمل جراحی به شهرهای بزرگتر و بیمارستان های بزرگتر ارجاع می دهد. بالطبع این بیماران وقتی به شهرهای بزرگ هجوم می آورند بیمارستان های شهرهای بزرگ و مراکز استان ها بسیار شلوغ می شود و فشار کار بر روی رزیدنت ها بسیار زیاد خواهد شد و آموزش آنها تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و اشتباهات پزشکی در زمان رزیدنتی بالاتر خواهد رفت. بیماران مجبورند کلی وقت بگذارند و کلی هزینه کنند و به مراکز استان ها و بیمارستان های بزرگتر مراجعه کنند و گرفتاری های رفت و آمد برای بیماران و همراهان بیمار بوجود می آید که همه به خاطر نامناسب بودن تعرفه ها است.»
خودکشی پزشکان را تکذیب می کنند اما عین واقعیت است
وی در واکنش به حمله به کادر درمان در چندین بیمارستان و امنیت پایین از یک طرف و فشارهای اقتصادی بر روی پزشکان و ناامیدی از آینده که منجر به خودکشی آنها می شود از طرف دیگر(به عنوان مثال خودکشی جراح مریوانی به دنبال شکایت همراهان بیمار که البته موضوع خودکشی وی تکذیب شد)، گفت:« موضوع خودکشی یک پزشک در سال گذشته در مریوان به دلیل تشکیل پرونده علیه او کاملا صحت دارد اما متاسفانه مسوولین اولین کاری که انجام می دهند تکذیب است و آن را به عنوان حل مسئله در نظر می گیرند درحالی که با تکذیب کردن که واقعیت را نمی توانید پنهان کنید. متاسفانه آن خانم دکتر در کردستان دقیقا بعد از خروج از جلسه رسیدگی وارد تاکسی می شود و داخل تاکسی قرص می خورد و دست به خودکشی می زند و وقتی وی را به بیمارستان می رسانند متاسفانه فوت می‌کند. وقتی رضایت کاری وجود نداشته باشد طبیعتا برخوردها در محیط کاری درست و محترمانه نیست و وقتی که چنین باشد و همینطور شلوغی بسیار بالای بیمارستان ها باعث می شود دیرتر به بیماران سرویس دهی انجام شود این دیرتر خدمت رسانی و بعلاوه گاها عدم برخورد مناسب باعث می شود اتفاقات نامناسبی بین بیماران و کادر درمان بوجود بیاید.»
عدم حمایت، دلیل تکرار حمله همراهان بیمار به کادر درمان
وی افزود:« متاسفانه عدم حمایت نهادهای مربوطه از کادر درمان در برابر حمله همراهان بیمار باعث می شود این اتفاقات تکرار شوند و اتفاقا در این چندروز چندین مورد دیگردوباره بوجود امده است. هر کدام از این اتفاقات دو امر دارد یکی امر شخصی و دیگری امر اجتماعی. شاید وقتی به من به عنوان کادر درمان از سوی همراه بیمار حمله شده است از ترس یا هر موضوع دیگری تمایلی به پیگیری و شکایت از آن فرد نداشته باشم ولی دانشگاه و بیمارستان موظف است موضوع شکایت را حتما پیگیری کند تا از تکرار اتفافات در آن بیمارستان و دانشگاه جلوگیری شود و حتماً همه جوره حامی پرسنل درمان خود باشد ولی متاسفانه این اتفاق نمی افتد. بسیاری از این اتفاقات در شهرهای کوچک بوجود می آید که همه نسبت خویشاوندی و فامیلی دارند و همیشه هم می خواهند با حالت کدخدا منشانه این مشکلات را رفع کنند اما این اتفاقات مجددا تکرار خواهد شد.»
رشته هایی که دیگر داوطلبی ندارند
وی تاکید کرد:« مشکلات مالی و در کنار آن عدم امنیت کادر درمان هیچ امیدی را برای پزشکان این کشور باقی نمی گذارد و وقتی ما درباره مهاجرت پزشکان صحبت می کنیم بیشترین دلیل آن عدم حمایت اقتصادی و اجتماعی و امنیتی است. وقتی کلمه مهاجرت را می گویم تنها به معنی رفتن از کشور نیست، الان اتفاقی که در حال رخ دادن می‌باشد این است که بسیاری از پزشکان عمومی ما دیگر حاضر نیستند وارد دوره تخصص شوند پس یک جور مهاجرت پزشک را به رشته های دیگر داریم یا پزشکان وقتی می خواهند رشته تخصصی را انتخاب کنند یکسری از رشته های تخصصی که مشکلات بیشتری دارند را انتخاب نمی کنند مثلا طب اورژانس، اطفال،داخلی،بیهوشی چون متخصصین این رشته ها بیشترین تقابل را با همراهان بیماران دارند و مهمتر اینکه چون درآمد این رشته ها بسیار پایین است لذا یکجور مهاجرت از این رشته ها به رشته های دیگر رخ می دهد.»
وی گفت:«معنی دیگر مهاجرت این است که کلا پزشک این حرفه را کنار می گذارد و شغل دیگری را انتخاب می کند و معنی دیگر مهاجرت این است که متخصصین مختلف از جمله جراحان عمومی، داخلی، بیهوشی و حتی چشم و رادیولوژی دیگر در فیلد تخصصی خود فعالیت نکنند و در حیطه زیبایی کار کنند، این هم اسمش مهاجرت است بنابراین مهاجرت تنها خروج از کشور نیست.»
بحران کمبود متخصص بیهوشی در سال آینده به اوج خود می رسد
وی گفت:« از سال آینده به پیک کمبود شدید متخصصین بیهوشی در کشور می رسیم که این پیک حداقل ۴ سال ادامه پیدا خواهد کرد. به نظر بنده یکی از بزرگترین معضلات وزارتخانه و سیستم بهداشت و درمان کشور در سال آینده کمبود بسیار زیاد متخصص بیهوشی است البته این کمبود چندسالی است که گریبانگیر نظام سلامت کشور شده است اما بیشترین مشکل را در سال آینده خواهیم داشت. فارغ التحصیلان بیهوشی سال آینده حدود ۸۰ نفر هستند در صورتی که فارغ التحصیلان امسال و سال گذشته و دو سال قبل بالای ۱۵۰ نفر بودند. ورودی بیهوشی برای امسال حدود ۸۰ نفر است در صورتی که ظرفیت اعلامی وزارت بهداشت برای این رشته بیش از ۳۸۰ نفر بوده است. وزارت بهداشت چه فکری برای رفع این معضل دارد؟»
وی در ادامه گفت:« رشته بیهوشی و طب اورژانس دو رشته بیمارستان محور هستند و بیمارستان ها به این دو رشته کاملا وابسته هستند دقیقا قسمت های پر بیمار و پر درآمد بیمارستان ها از جمله اورژانس، اتاق عمل وبخش مراقبت‌های ویژه، جاهایی هستند که این دو رشته کارمی کنند. به فرض اینکه ۱۰۰ جراح در یک بیمارستان داشته باشیم وقتی که متخصص بیهوشی نداریم چه کار می خواهند کنند؟ این وزارتخانه برای حل این مشکل بزرگ هیچ چاره ی مناسبی نمی اندیشد و تنها راه برای بهتر کردن اوضاع این رشته ها فقط و فقط بهبود اوضاع درآمدی این دو رشته است.»
پرداخت کارانه پزشکان با تاخیر ۱۴ ماهه!
او افزود:« متاسفانه وزارتخانه حتی برای این رشته ها که کاملا وابسته به دانشگاه و بیمارستان هستند هیچ گونه امتیاز خاصی قائل نیست این دو رشته مهم و حیاتی تمام درآمدشان از بیمارستان است رشته های دیگر از طریق مطب داری می توانند درآمد داشته باشند ولی این دو رشته درامدشان کاملا از بیمارستان است که متاسفانه بیمارستان کارانه های این رشته ها را گاها با تاخیرهای ۱۲ تا ۱۴ ماهه پرداخت می کند و به همین علت است که تمایل به ورود به این رشته ها روز به روز کمتر می شود در صورتی که در دنیا به عنوان مثال رشته بیهوشی اگر جزو سه رشته پردرآمد نباشد حتما جزو 5 رشته پردرآمد است در صورتی که در ایران کاملا برعکس است.»
او در پایان گفت:«کمبود متخصص بیهوشی یکی از بزرگترین معضل سیستم بهداشت و درمان در سال آینده است که 4 سال این معضل ادامه پیدا خواهد کرد که مسوولین به جای حل اساسی مشکل به دنبال این هستند که بدون امتحان برای تخصص بیهوشی و طب اورژانس نیرو بگیرند یا گفته شده از کارشناسی دانشجو جذب کنند که بسیار عجیب است که این پیشنهادات و افکار به معنای کم اهمیت جلوه دادن این رشته ها و همینطور سلامتی و جانِ بیماران از جانب پیشنهاددهندگان این راه حل ها می باشد، اگر این اقدام عملی شود وضعیت روز به روز بدتر خواهد شد و جانِ بیماران در خطر خواهد بود .»
