افزایش ۳۰ درصدی خطر سکته مغزی یا قلبی بر اثر استرس کاری و مالی

مخاطب ۲۴ به نقل از ایسنا: یک مطالعه جدید هشدار می‌دهد که تحمل استرس کاری و نگرانی‌های اقتصادی می‌تواند خطر ابتلا به سکته مغزی یا حمله قلبی را تا ۳۰ درصد افزایش دهد.

محققان در سوئد از یک نمونه بین‌المللی بیش از ۱۰۰ هزار نفری، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را با سطوح بالای استرس مرتبط دانسته‌اند.

متخصصان نمی‌توانند به طور قطعی پیوندی را که یافته‌اند توضیح دهند و قطعا بگویند که سطح استرس بالا دلیل ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی است. با این حال، مطالعات قبلی نشان می‌دهد که سطوح بالای کورتیزول ناشی از تحمل استرس در طولانی مدت می‌تواند کلسترول خون، تری گلیسیرید، قند خون و فشار خون را افزایش دهد.

"آنیکا روزنگرن" نویسنده این مطالعه و استاد پزشکی در دانشگاه "گوتنبرگ" می‌گوید: دقیقاً مشخص نیست که چه چیزی باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی در میان افراد متحمل استرس شدید می‌شود. اما بسیاری از فرآیند‌های مختلف در بدن، مانند تصلب شرایین و لخته شدن خون، ممکن است تحت تأثیر قرار گرفتن در معرض استرس باشند.

اگر می‌خواهیم خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را در سطح جهانی کاهش دهیم، باید استرس را به عنوان یکی دیگر از عوامل خطرناک که قابل تغییر است، در نظر بگیریم.

بیماری‌های قلبی عروقی اصطلاحی برای توضیح انواع بیماری‌هایی است که بر قلب یا رگ‌های خونی تأثیر می‌گذارد، از جمله بیماری عروق کرونر قلب (انسداد عروق) که می‌تواند باعث حملات قلبی، سکته مغزی و ... شود.

بیماری‌های قلبی عروقی اولین علت مرگ و میر در سراسر جهان هستند و تخمین زده می‌شود که سالانه ۱۷.۹ میلیون جان خود را بر اثر ابتلا به همین بیماری‌ها از دست می‌دهند.

این تحقیق جدید بر اساس داده‌های جمع‌آوری‌شده بین ژانویه ۲۰۰۳ و مارس ۲۰۲۱ برگرفته از مطالعه آینده‌نگرانه اپیدمیولوژی شهری روستایی (PURE) است.

"PURE" بیش از ۲۰۰ هزار شرکت کننده دارد، اما این مطالعه جدید بر روی ۱۱۸ هزار و ۷۰۶ فرد بدون هیچ گونه سابقه بیماری قلبی عروقی متمرکز شده بود.

این افراد در ۲۱ کشور شامل چهار کشور پردرآمد از جمله کانادا، سوئد و امارات متحده عربی، ۱۲ کشور با درآمد متوسط ​​از جمله برزیل، لهستان، آفریقای جنوبی و پنج کشور کم درآمد از جمله هند، پاکستان و زیمبابوه زندگی می‌کردند.

گفتنی است که مردم کشور‌های بزرگ غربی از جمله بریتانیا و ایالات متحده و کشور‌های پرجمعیت از جمله چین، روسیه و ژاپن به شکل قابل‌توجهی در این نمونه غایب بودند.

شرکت کنندگان در این مطالعه اعم از زن و مرد، ۳۵ تا ۷۰ سال سن داشتند، اگرچه میانگین سنی آن‌ها در زمانی که مطالعه شروع شد، ۵۰ سال بود.

در ابتدا از آن‌ها سؤالاتی در مورد میزان استرس متحمل شده در سال گذشته پرسیده شد که در مقیاسی از صفر (بدون تحمل استرس) تا سه (تحمل استرس شدید) رتبه‌بندی شدند.

استرس به عنوان احساس عصبی، تحریک‌پذیر یا اضطراب به دلیل عواملی در محل کار یا خانه، داشتن مشکلات مالی یا تجربه رویداد‌های دشوار و زمان‌های چالش برانگیز در زندگی تعریف می‌شود.

چنین رویداد‌ها و زمان‌هایی شامل طلاق، بیکاری، سوگواری یا بیماری جدی در یکی از اعضای خانواده است.

استرس،  فشار عصبی یا فشار روانی در روانشناسی به معنی احساس نوعی فشار و تنش عصبی است. تنش و هر محرکی که در انسان، ایجاد تنش کند، استرس‌زا نامیده می‌شود. مقدار کمی استرس می‌تواند دارای فوایدی از جمله افزایش تحرک و انگیزه در افراد باشد. این نوع استرس، استرس مثبت نامیده می‌شود، اما استرس شدید می‌تواند علاوه بر ایجاد مشکلات و بیماری‌های روانی مانند افسردگی، باعث ایجاد مشکلات بدنی مانند سردرد‌های تنشی و افزایش احتمال ابتلا به سرطان،  سکته قلبی و سکته مغزی در افراد شود.

عامل ایجاد استرس ممکن است عاملی درونی یا عاملی محیطی باشد. این عوامل همچنین می‌تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد و عاملی برای فردی ایجاد استرس کند،  ولی در فرد دیگر، ایجاد استرس نکند. مشکلات مربوط به اقتصاد، کار یا تحصیل، تغییر شغل، نقل مکان به یک شهر جدید، ازدواج، بازی‌های پرتَنش، مرگ نزدیکان و وجود یک بیماری مهم در خانواده از جمله عوامل بیرونی ایجاد فشار عصبی هستند. علائم استرس شامل اضطراب، مشکلات خواب، عرق کردن، از بین رفتن اشتها و مشکل در تمرکز و حافظه است.

از بین شرکت‌کنندگان در این مطالعه جدید، ۷.۳ درصد از آن‌ها تحت استرس شدید، ۱۸.۴ درصد در معرض استرس متوسط، ۲۹.۴ درصد تحت استرس کم و ۴۴ درصد نیز بدون استرس بودند.

افرادی که تحت استرس شدید قرار گرفته بودند، کمی جوان‌تر بودند و اغلب با عواملی نظیر سیگار کشیدن یا چاقی همراه بودند و بیشتر در کشور‌های پردرآمد زندگی می‌کردند.

این افراد تا ماه مارس ۲۰۲۱ پیگیری شدند که به این معنی بود که میانگین دوره پیگیری آن‌ها ۱۰ ساله بود.

در این مدت، ۵۹۳۴ حادثه قلبی عروقی به شکل سکته قلبی، سکته مغزی یا نارسایی قلبی ثبت شد.

برای شرکت کنندگانی که استرس بالایی داشتند، خطر ابتلا به یکی از انواع بیماری‌های قلبی عروقی ۲۲ درصد، حمله قلبی تا ۲۴ درصد و سکته مغزی تا ۳۰ درصد افزایش یافت.

به گفته محققان، تمایز کلیدی این مطالعه جدید که در مجله JAMA Network Open منتشر شده است، این است که سطوح استرس در آن قبل از ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی طبقه بندی شده است، چرا که مطالعات قبلی به دنبال تعیین سطح استرس در افرادی بود که قبلاً دچار حمله قلبی یا سکته مغزی شده بودند که همین امر ممکن است بر پاسخ‌ها تأثیر گذاشته باشد.

با این حال، این مطالعه نمی‌تواند پاسخ دهد که آیا استرس، تأثیر حاد یا مزمن‌تری دارد یا اینکه آیا تأثیر آن در بین کشور‌های با درآمد و سطح رفاه مختلف، متفاوت است یا خیر.

محدودیت‌های دیگر در این مطایعه نیز شامل سؤالات ساده و تا حدی ذهنی است که از شرکت کنندگان پرسیده می‌شود و البته این واقعیت که بسیاری از کشور‌های جهان در برنامه "PURE" گنجانده نشده‌اند.

چندین مطالعه قبلاً به ارتباط بین استرس و مشکلات قلبی عروقی پرداخته‌اند، از جمله یک مطالعه که در اوایل سال جاری منتشر شد و نشان داد که سطح بالای هورمون‌های استرس با خطر ابتلا به فشار خون بالا و حوادث قلبی عروقی مرتبط است. این تحقیق که در ماه سپتامبر در مجله Hypertension منتشر شد، ۴۰۰ آمریکایی را برای بیش از یک دهه دنبال کرده بود.

"کسوکه اینو" سرپرست تیم تحقیق از دانشگاه "کیوتو" در ژاپن گفت: هورمون‌های استرس "نورپی‌نفرین"، "اپی‌نفرین"، "دوپامین" و "کورتیزول" می‌توانند با استرس ناشی از رویداد‌های زندگی، کار، روابط، امور مالی و موارد دیگر افزایش پیدا کنند.

همچنین دانشمندان دانشکده پزشکی دانشگاه "هاروارد" برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ ادعا کردند که به طور مستقیم تحمل اضطراب و استرس را با بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط می‌دانند.