مخاطب 24- قانون هدفمند کردن یارانهها و چگونگی اجرای آن همچنان یکی از چالش برانگیزترین موضوعات اقتصاد ایران است. پرداخت یارانه نقدی که در دولت احمدی نژاد آغاز شد طی سالهای گذشته بیش از آنکه کارکرد اقتصادی داشته باشد؛ اهداف سیاسی را دنبال کرده و به نوعی حامی پروری را گسترش داده است.
این در حالیست که به گفته کارشناسان در دنیا یارانهها بیشتر برای کاهش فقر و افزایش سرمایههای انسانی افراد در حوزههایی مانند سلامت، تعلیم و تربیت، تغذیه کودکان وجود داشته است. مسئله به این شکل نبوده که یارانه داده شود تا مردم با آن خریدی انجام دهند یعنی اعطای یارانه نقدی هدف مشخصی را دنبال میکرده است. حذف یارانه دهکهای بالای درآمدی توسط دولت در لایحه بودجه سالهای مختلف ذیل تبصره ۱۴ پیشنهاد شده که پس از تصویب به صورت قانون درآمده است. یک جنبه مهم پرداخت هدفمند یارانه نقدی، کمک به هموار شدن توزیع درآمد و کاهش نابرابریها است. مسلما این جنبه توسط پرداخت همگانی یارانه نقدی نه تنها به سختی حاصل میشود، بلکه میتوان گفت که پرداخت همگانی، باعث ناعدالتی در بین افراد جامعه میشود.
کارشناسان اقتصادی به جای یارانه نقدی، یارانه شبه نقدی را توصیه میکنند، یعنی یارانهای که به صورت کالا و خدمات یا پرداخت نقدی برای استفاده روی آن کالا و خدمات در اختیار افراد قرار میگیرد. این یارانه به صورت گسترده در جهان مورد استفاده قرار میگیرد، به نحوی که در میان کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی به صورت میانگین حدود ۶% از مخارج عمومی بر این نوع یارانه است.
منبع: اقتصاد صد