مخاطب 24- فروچالهها از شگفتی‌های طبیعت به شمار می‌روند از جمله عمیق‌ترین‌شان و معمولا به طور ناگهانی به وجود می‌آیند. بعضی از آنها آنقدر بزرگ هستند که چند ساختمان عظیم‌الجثه در دل‌شان جای می‌گیرد. برای مثال از گودال بهشت در چین با عمق ۷۵۰ متری و تا فروچاله شیطان در تگزاس که محل زندگی سه میلیون خفاش است، البته این‌ها فقط تعدادی از عمیق‌ترین فروچاله‌های شناخته شده در جهان هستند.
فروچالهها زمانی شکل می‌گیرند که سنگ لایه‌های پایین‌تر مانند سنگ آهک به طورطبیعی، توسط آب‌های زیرزمینی درون آن حل شود. با حل شدن سنگ، غارها ایجاد شده و وقتی این غارها خیلی بزرگ می‌شوند، زمین در سطح‌های بالاتر دیگر توانایی نگه داشتن آنها را ندارد، پس در این شرایط سطح رویی کاملا فرو می‌ریزد.
برخی از فروچالهها اکوسیستم‌های خاص خود را دارند و حتی ممکن است گونه‌های گیاهی و جانوری کشف نشده در آنها وجود داشته باشد و حتی گاهی ممکن است به یکی از عمیق‌ترین فروچاله‌های آبی با عمق بسیار زیادی تبدیل شوند. در سال ۲۰۲۲ دانشمندان یک فروچاله به عمق ۱۹۲متر (۶۳۰ فوت) با یک جنگل باستانی، درختان متراکم و عجیب در جنوب چین کشف کردند.
Xiaozhai Tiankeng که در شهرستان Fengjie چین واقع شده و معمولا از آن به عنوان پرتگاه بهشت یاد می‌کنند که یکی از عمیق‌ترین فروچاله‌های جهان است. این فروچاله با عمق ۶۲۲متر، بر فراز غار آهکی دیفنگ تشکیل شده و توسط یک رودخانه زیرزمینی که هنوز در زیر آن آبریز جریان دارد تراش خورده است.
Crveno Jezero گودالی حاوی یک دریاچه آبی رنگ است. دریاچه‌ای که در اثر فروریختن غارهای نزدیک شهر ایموتسکی کرواسی ایجاد شده و نام آن از صخره‌های قهوه‌ای مایل به قرمز اطراف آن که توسط اکسیدهای آهن شکل گرفته، انتخاب کرده‌اند.
عمق این گودال تقریباً ۵۳۰ متر (۱۷۴۰ فوت) است و گونه‌های مختلف ماهی از جمله بوی لکه‌دار در خطر انقراض Delminichthys adspersus و بابکت ایموتسکی Cbitis illyrica در این گودال زیست می‌کنند. این منطقه همچنین محل قرارگیری گودال دیگری با عمق حدود ۲۲۰ متر (۷۵۰ فوت) است.
Sima Humboldt جز عمیق‌ترین فروچاله‌های یافت شده است که در قله‌ی Cerro Sarisarinama، یک کوهی با نوک تخت در ایالت بولیوار ونزوئلا واقع شده که عمق آن به ۳۱۴ متر (۱۰۳۰ فوت) می‌رسد و یک منطقه جنگلی در پایه خود دارد. فروچاله غول‌پیکر دیگری به همین نام مارتل در حدود ۷۰۰ متر (۲۳۰۰ فوت) قرار گرفته است.
سوراخ اژدها همچنین با عنوان سوراخ آبی یونگل یا چشم دریا یاد شده؛ که درواقع یک حفره آبی با عمق 300 متر (۹۸۴ فوت) در نزدیکی جزایر پاراسل در دریای چین جنوبی است. این فروچاله عمیق در سال ۲۰۱۶ کشف شد و یک عمیق‌ترین فروچاله‌های آبی موجود در جهان محسوب می‌شود.
حفره‌های آبی غارهای عمودی بزرگ، زیردریایی یا فروچاله هایی هستند که در مناطق ساحلی وجود دارند و آنها اغلب دارای انواع حیات دریایی از جمله مرجان‌ها و کوسه‌ها هستند.
عمیق‌ترین فروچاله‌ی آبی بزرگ جهان Taam ja که در زبان مایا به معنای آب عمیق؛ در سواحل شبه جزیره یوکاتان مکزیک در سال ۲۰۲۱ کشف شد. جزئیات این فروچاله عمیق عجیب به تازگی مورد برسی قرار گرفته است. غار غول پیکر زیر آب، واقع در خلیج چتومال حدود ۲۷۴ متر (۹۰۰ فوت) عمق دارد. اضلاع شیب‌دار آن با شیب تقریباً ۸۰ درجه و با دهانه حدود ۴.۶ متر (۱۵ فوت) زیر سطح دریا واقع شده است.
بیشتر فروچالهها به طور طبیعی ایجاد می‌شوند؛ اما برخی از آنها نتیجه فعالیت‌های انسانی هستند. شهر برزنیکی روسیه در رشته کوه های اورال، چندین دهه‌ی متوالی گرفتار عمیق‌ترین فروچالهها شده است. زمانی در این مکان اردوگاهی برای کار، روی چندین معدن پتاس دوران شوروی ساخته شد، جایی که استخراج نمک‌های حاوی پتاسیم، زمین را بی ثبات کرد و منجر به ریزش آن شد. بزرگترین گودال در ژوئیه ۲۰۰۷ با نام مستعار پدر بزرگ مورد برسی و کاوش قرار گرفت و تخمین زده می‌شود که ۲۳۸ متر (۷۸۰ فوت) عمق داشته باشد.
فروچاله بایو کورن در لوئیزیانا در سال ۲۰۱۲ پس از ماه‌ها فعالیت لرزه‌ای غیرقابل توضیح در این منطقه پدیدارگشت. این غار در نتیجه فروریختن یک غار گنبد نمکی زیرزمینی که به چاه صنعتی مجاور متصل بود، شکل گرفت و منجر به تخلیه شهر بایو کورن شد و تا سال ۲۰۱۴ حداقل ۲۲۹ متر (۷۵۰ فوت) عمق داشته است.
فروچاله عمیق آبی دین با عمق ۲۰۲ متر (۶۶۳ فوت)، در نزدیکی لانگ آیلند در باهاما واقع شده است. گودال که توسط صخره، تالاب و ساحل سفید محصور شده درواقع یک نقطه داغ برای غواصی آزاد به شمار می‌رود و همچنین گذرگاه‌های متعددی از سوراخ آبی اصلی منتهی به خود غار و اتاق‌های آن وجود دارد.
یک فروچاله عمیق و عظیم در ژوئیه ۲۰۲۰ در شیلی شکل گرفت که عرض آن ۳۲ متر (۱۰۴ فوت) و عمق آن حدود۲۰۰ متر (۶۵۶ فوت) برآورد شده که این چاله در معدن مس آلکاپاروسا که متعلق به شرکت کانادایی لاندین ماینینگ است، قرار دارد.
در سال ۲۰۲۲ دانشمندان چینی از کشف یکی از عمیق‌ترین فروچالهها به عمق ۱۹۲ متر (۶۳۰ فوت) در منطقه گوانگشی ژوانگ خبر دادند. طول این گودال ۳۰۶ متر (۱۰۰۴ فوت) و عرض آن ۱۵۰ متر (۴۹۲ فوت) است و این فروچاله آنقدر بزرگ بوده که توانسته جنگلی در داخل آن رشد کند.
چن لیکسین، سرپرست تیم تحقیق غار به خبرگزاری شینهوا چین گفت: «من تعجب نمی‌کنم اگر بدانم گونه‌های زیستی در این غار یافت می‌شوند که تاکنون توسط علم کشف یا گزارش نشده‌اند».
Qattara Depression یک منطقه دشت مانند است که ۱۹۴۰۰ کیلومتر مربع (۷۵۰۰ مایل) تقریباً سه برابر شهر دلاور در شمال مصر را پوشش می‌دهد. این فروچاله زیبا در طی هزاران سال از طریق هوازدگی و فرسایش باد‌ها در این منطقه شکل گرفته است. عمق آن به ۱۳۳ متر (۴۳۶ فوت) می‌رسد که دومین نقطه پست در آفریقا، پس از دریاچه عسل در جیبوتی و پوشیده از نمکدان‌ها، تپه‌های شنی و باتلاق‌های نمکی به شمار می‌رود.
حفره آبی بزرگ یک فروچاله دریایی در سواحل بلیز با عمق آن ۱۲۴ متر (۴۰۷ فوت) و مساحت آن۷۰.۶۵۰ متر مربع (۷۰.۶۴۷۰ فوت مربع) است. این بخشی از سیستم ذخیره‌گاه صخره‌های سد بزرگ بلیز بوده که به عنوان میراث جهانی یونسکو شناخته می‌شود.
در سال ۲۰۱۹ یک تیم کاوشگر از جمله فابین کوستو، نوه فیلمساز و کاوشگر ژاک کوستو که اولین بار این گودال را به جهان معرفی کرد و همچنین ریچارد برانسون با استفاده از امواج صوتی، کف چاله آبی بزرگ را نقشه‌برداری کردند. آنها استالاکتیت‌های جدیدی که دلیل رشد، مواد معدنی شبیه یخ‌ها هستند و البته بطری‌های پلاستیکی‌ای پیدا کردند که مشکل اصلی و حیاتی آلودگی اقیانوس‌ها را نشان می‌دهد.
در تگزاس یک فروچاله به نام شیطان وجود دارد که عمق آن ۱۰۷ متر (۳۵۰ فوت) است. دامداران این غار را در سال ۱۸۷۶ کشف کردند و از آن زمان به مرکز کانون تحقیقات زمین‌شناسی تبدیل شده است. این فروچاله عمیق شامل بسیاری از گذرگاه غارهای متعددی بوده که محل زندگی یکی از بزرگترین خفاش‌های دم آزاد مکزیکی (Tadarida brasiliensi) در تگزاس است. در شب‌های گرم، حدود 3 میلیون خفاش از چاله بیرون می‌آیند و به دنبال غذا می‌گردند.
سوراخ ماکائو یکی از بزرگترین و عمیق‌ترین فروچاله‌های در آمریکای جنوبی به شمار می‌رود که آن عمق ۱۰۰ متر (۳۲۸ فوت) است. این فروچاله در نتیجه‌ی فرسایش سنگ‌های آهکی در زیر سطح زمین ایجاد شده و نام آن از روی پرندگانی که در آنجا زندگی می‌کنند گرفته‌اند و همچنین به عنوان محل پرورش ماکائو قرمز شناخته می‌شود.
منبع: گجت نیوز
