برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳؛ از حضور دانشمند ایرانی تا زنده کردن عنکبوت و توالت هوشمند!

مخاطب 24- جایزه ایگ‌ نوبل یک همتای طنزآمیز از جایزه نوبل است که همه‌ساله به ۱۰ موفقیت برتر که ابتدا سبب خنده و سپس به فکر فرورفتن مردم شود اعطا می‌شود. ارائه‌ این مراسم به عهده گروهی از برجستگان و شایستگان جایزه نوبل است.

هرساله ۱۰ جایزه در چندین رشته اعطا می‌شود که علاوه بر رشته‌های موجود در جایزه نوبل، مانند شیمی، فیزیک، فیزیولوژی و پزشکی، ادبیات و صلح، شامل موارد دیگری ازجمله بهداشت عمومی، مهندسی، زیست‌شناسی و پژوهش‌های میان‌رشته‌ای نیز می‌شود.

اگر کنجکاو هستید که چرا برخی محققان کارهای عجیب و به‌نظر مسخره‌ای را انجام می‌دهند و هیچ توضیح علمی و منطقی‌ای برای برخی از تحقیقات و اختراعات پیدا نمی‌کنید، می‌توانید به‌منظور کشف دلیل نگاهی به فهرست برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ بیندازید.

از یک عنکبوت رباتیک گرفته تا توالت هوشمندی که جریان ادرار و رسوبات مدفوع شما را تجزیه می‌کند، اینها موفقیت‌های خنده‌داری هستند که برنده جایزه نوبل ایگ شده‌اند. Ig Nobels که در سال ۱۹۹۱ تأسیس شد، شامل اپراهای مینیاتوری، نمایش‌های علمی و سخنرانی‌های ۲۴ ساعته است که در آن کارشناسان باید درباره‌ی کار خود توضیح دهند؛ یک بار در۲۴ثانیه و بار دوم تنها در هفت کلمه.

سخنرانی‌های پذیرش در این مراسم محدود به ۶۰ ثانیه است و همانطور که از شعار پیداست، پژوهشی که مورد تقدیر قرار می‌گیرد ممکن است در نگاه اول مضحک به نظر برسد، اما این بدان معنا نیست که فاقد ارزش علمی است.

بینندگان می‌توانند برای سخنرانی‌های معمول ۲۴ ساعته و همچنین اولین نمایش غیر اپرا با آهنگ‌های مختلف هماهنگ شوند. در هفته‌های بعد از مراسم، برندگان سخنرانی عمومی رایگانی نیز خواهند داشت که در وب‌سایت تحقیقات «غیرممکن» قرار خواهد گرفت.

با برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ در ۱۰ رشته‌ی مختلف آشنا شوید

در سال ۲۰۱۰ میلادی آندره گیم اولین کسی بود که هم‌زمان هر دو جایزه نوبل و جایزه ایگ‌نوبل را ازآن خود کرد. ایمان فرحبخش دانشیار گروه متالورژی دانشگاه آزاد قوچان برای اختراع دستگاه کودک شور، با کاربرد تعویض پوشک، شستشو و خشک کردن بدن کودک برنده جایزه ایگ‌نوبل ۲۰۱۹ در رشته مهندسی شد. امسال نیز شاهد حضور دانشمندان ایرانی در فهرست برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ هستیم. بیایید بدون مقدمه‌ی اضافی نگاهی به فهرست برندگان در رشته‌های مختلف بیندازیم.

۱. جایزه شیمی/زمین شناسی

هر کسی که یک زمین‌شناس یا دیرینه‌شناس را می‌شناسد، احتمالاً بارها عادت عجیب لیسیدن سنگ‌ها را در او مشاهده کرده است. یان زالاسیوویچ، برای توضیح اینکه چرا بسیاری از دانشمندان دوست دارند سنگ‌ها را لیس بزنند اینچنین گفت که دانشمندان با مزه کردن سنگ به شما خواهند گفت که این روش بسیار خوبی برای آزمایش سنگ یا تکه‌ای از استخوان فسیل‌شده است، زیرا استخوان به زبان می‌چسبد و ساییدن سنگ میان دندان‌ها برای لحظه‌ای می‌تواند به تعیین سن استخوان کمک کند و در نتیجه به دیرینه‌شناس خواهد گفت آیا سنگ حاوی خاک رس یا سیلت است.

زالاسیوویچ یک دیرینه شناس در دانشگاه لستر در بریتانیا است و در یک مقاله سرگرم کننده در سال ۲۰۱۷ که در خبرنامه The Paleontological Association منتشر شد، به تاریخی بودن عمل لیس زدن سنگ‌ها در میان ویژگی‌های دیگر پرداخت.

مرطوب کردن سطح به بافت‌های فسیلی و معدنی اجازه می‌دهد تا به‌جای اینکه در تاری ریزبازتاب‌های متقاطع و ریزشکست‌ها که از یک سطح خشک بیرون می‌آیند گم شوند، به‌شدت برجسته شوند. به گفته Zalasiewicz، این عادت ممکن است به یک مهندس معدن، نقشه‌بردار و کانی‌شناس حرفه‌ای به نام جیووانی آردوینو در قرن هجدهم برگردد که دسته‌بندی‌های جذابی ارائه کرد.

آردوینو نامه‌ای به آنتونیو والیسنری، استاد دانشگاه پادوآ نوشت که در آن تمام سنگ‌ها، کانی‌ها و فسیل‌های محلی دره آگنو، از جمله یادداشت‌های مزه مفید را شرح می‌دهد. به عنوان مثال، پوسته‌های فسیلی سوخته و تکه‌های زغال سنگ بسیار تلخ هستند.

آب چشمه‌هایی که از لایه‌ای غنی از مارکازیت و زغال‌سنگ بیرون می‌آیند طعم تند اسیدی دارند که آردوینو آن را به «اسیدیتی شراب» تشبیه کرده است. آردوینو خوشحال خواهد شد وقتی که بفهمد طبقه‌بندی او همچنان یک ابزار تحلیلی رایج در بین زمین‌شناسان امروزی است.

۲. جایزه مهندسی مکانیک

ته فای یاپ، ژن لیو، آنوپ راجاپان، تروور شیموکوسو و دنیل پرستون، برای زنده کردن دوباره عنکبوت‌های مرده با هدف استفاده از آنها به عنوان گیره‌ی مکانیکی در میان برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ در رشته‌ی مهندسی قرار گرفتند.

محققان دانشگاه رایس راهی برای استفاده از عنکبوت‌های مرده به‌عنوان گیره‌های رباتیک پیدا کردند. فای یاپ، دانشجوی فارغ التحصیل دانشگاه رایس آزمایشگاه نوآوری پرستون، یک روز متوجه یک عنکبوت خمیده مرده در راهروی آزمایشگاه شد و فهمید که عنکبوت‌ها هنگام مرگ به دلیل هیدرولیک داخلی خم می‌شوند.

او فکر می‌کرد که استفاده از اجساد عنکبوت‌های مرده به‌عنوان گیره‌های ریز با نیروی هوا برای برداشتن و مانور دادن قطعات الکترونیکی بسیار جالب است. بنابراین یاپ و همکارانش از جمله دنیل پرستون دقیقاً این کار را کردند. آنها تنها با یک مرحله مونتاژ، یک عنکبوت مرده را به ابزاری برای گرفتن اجسام تبدیل کردند و اساساً یک حوزه تحقیقاتی جدید را راه انداختند و آن را نکروباتیک نامیدند.

پروزوما یا محفظه هیدرولیک عنکبوت حاوی دریچه‌های داخلی است که موجود را قادر می‌سازد تا هر پا را جداگانه کنترل کند. هنگامی که عنکبوت بمیرد، این کنترل از بین می‌رود و پاها به طور هماهنگ کار می‌کنند. تنها کاری که آنها باید انجام می‌دادند این بود که یک سوزن را در پروزومای یک عنکبوت مرده فرو کنند و آن را با چسب به بدن عنکبوت بچسبانند تا یک مهر و موم هرمتیک ایجاد شود.

کل این پروسه ۱۰ دقیقه طول کشید و در طول آن سر دیگر سوزن به یکی از دستگاه‌های آزمایش آزمایشگاه یا یک سرنگ دستی متصل شد. تزریق هوا به محفظه فشار وارد کرده و پاها را فوراً فعال می‌کند و باعث فاصله گرفتن آنها از هم و کاهش فشار محفظه باعث بسته شدن مجدد پاها می‌شود.

این تیم گیره عنکبوت خود را روی اشیاء مختلفی آزمایش کردند. به عنوان مثال، از آن برای جدا کردن سیم‌های LED، برداشتن یک بلوک از فوم پلی اورتان قرمز رنگ و حتی برای برداشتن یک عنکبوت مرده دیگر استفاده کردند. گیره عنکبوت می‌توانست اجسامی که بیش از ۱.۳ برابر وزن بدن عنکبوت بودند را به‌طور قابل‌اطمینانی بلند کند و اوج نیروی ۰.۳۵ میلی‌نیوتن را اعمال کند.

گیره عنکبوت به طرز شگفت‌انگیزی قوی است و توانست ۱۰۰۰ چرخه باز/بستن را قبل از سایش و پارگی مفاصل انجام دهد و باعث شد بدن جاندار بعد از چند روز از بین برود. به عنوان یک امتیاز، بدن عنکبوت کاملاً زیست تخریب‌پذیر است.

۳. برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ در رشته‌ ادبیات

کریس مولن، نیکول بل، مریتا تورونن، آرینا بهارین و آکیرا اوکانر، برای مطالعه احساسی که ناآشناپنداری یا ژامِی-وو (jamais Vu) نامیده می‌شود برنده‌ی رشته‌ی ادبی در ایگ نوبل ۲۰۲۳ شدند. ناآشناپنداری گاهی اوقات با انواع خاصی از زبان‌پریشی، فراموشی و صرع همراه است.

بسیاری از ما با پدیده دژاوو آشنا هستیم؛ آشناپنداری، دِژا-وو یا حالت پیش‌دیده حالتی از ذهن است که در آن فرد پس‌از دیدن صحنه‌ای احساس می‌کند قبلا آن را دیده است. نقطه مقابل آن jamais vu است، یک احساس زودگذر از تازگی یا ناآشنایی در مورد چیزی که قبلاً دیده یا تجربه کرده‌ایم که معمولاً شامل یک کلمه و گاهی اوقات افراد یا مکان‌ها می‌شود.

حالت Jamais vu اغلب نشانه‌ای از صرع یا میگرن است. مولن و همکارانش تصور می‌کردند که jamais vu را می‌توان با کارهای به اصطلاح بیگانگی کلمات تولید کرد و با انجام آزمایش‌هایی با دانشجویان داوطلب از دانشگاه لیدز، این فرضیه را آزمایش کردند.

شرکت‌کنندگان در مطالعه با وظیفه‌شناسی، همان انتخاب کلمات را بارها و بارها کپی کردند و به آنها گفته شد که در صورت شروع احساسی عجیب که معمولاً (در دو سوم شرکت‌کنندگان) پس از ۳۰ تکرار یا حدود یک دقیقه اتفاق می‌افتد، آن را متوقف کنند.

به عنوان مثال، کلماتی که هر چه بیشتر به آنها نگاه می‌کردند، معنای خود را از دست می‌دادند و آنها به جای یک کلمه کامل مانند یک رشته حروف به نظر می‌رسند یا یک کلمه آشنا ناگهان عجیب به نظر می‌رسید.

کسانی که گزارش دادند در زندگی روزمره خود دژاوو را تجربه کرده‌اند، بسیار بیشتر احتمال دارد که تجربه jamais Vu را گزارش کنند که نشان دهنده همبستگی بین این دو احساس است.

۴. جایزه پزشکی

کریستین فام، بابک هدایتی، کیانا هاشمی، الا چسوکا، تیانا ماماغانی، مارگیت جوهاس، جیمی ویکنهایزر و ناتاشا مسینکوفسکا، برای استفاده از جسد با هدف بررسی اینکه آیا تعداد مساوی مو در هر یک از دو سوراخ بینی یک فرد وجود دارد یا خیر، نام خود را در فهرست برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ قرار دادند که میان آنها نام دانشمندان ایرانی نیز به چشم می‌خورد.

این مطالعه با علاقه به آلوپسی آره آتا، طاسی منطقه‌ای یا کچلی سکه‌ای، وضعیتی که با ریزش مو در پوست سر، مژه‌ها، ابروها و سوراخ‌های بینی مشخص می‌شود، آغاز شد. اکثریت بیماران زیر ۶۰ سال سن دارند و هیچ یافته دیگری به همراه ندارند. علت این بیماری می‌تواند اختلالات سیستم ایمنی مانند کم خونی ایمنی، التهاب تیروئید و دیابت باشد.

فام و همکارانش اشاره کردند که بسیاری از افرادی که از این عارضه رنج می‌برند بیشتر مستعد عفونت‌های تنفسی فوقانی، آلرژی و خشکی هستند، زیرا این بیماری باعث از بین رفتن موهای بینی هر سوراخ بینی نیز می‌شود. اغلب در این بیماری فولیکول‌های مو در نتیجه حمله اشتباه توسط سیستم دفاعی بدن شخص آسیب می‌بیند و مانع از رشد مو می‌شود که این بیماری به عنوان یک بیماری ناشی از اختلالات سیستم دفاعی بدن شناخته شده‌ است.

آنها متوجه شدند که هیچکس در واقع به شمارش میانگین تعداد موهای بینی در انسان دست نیافته است که اولین گام در ارزیابی تأثیرات کمبود آن بر کیفیت زندگی بیماران محسوب می‌شود. این همان کاری است که آنها با استفاده از ۲۰ جسد (۱۰ مرد و ۱۰ زن) از دانشکده پزشکی دانشگاه کالیفرنیا در ایروین انجام دادند.

نه تنها موهای هر سوراخ بینی شمارش می‌شد، بلکه آنها از یک نوار اندازه‌گیری برای تعیین فاصله رشد مو در سوراخ های بالایی، جانبی و پایین بینی استفاده می‌کردند. در نتیجه مشخص شد میانگین تعداد موهای بینی در هر سوراخ بینی بین ۱۲۰ تا ۱۲۲ تار مو است و موهای بینی معمولاً در محدوده ۱.۸۱ تا ۱.۰۳۵ سانتی‌متر رشد می‌کنند.

۵. برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ در رشته‌ی روانشناسی

استنلی میلگرام، لئونارد بیکمن و لارنس برکوویتز برای آزمایش‌هایی در یک خیابان شهر برای دیدن اینکه چند رهگذر وقتی می‌بینند غریبه‌ها به بالا نگاه می‌کنند توقف می‌کنند تا به تکرار کار آنها بپردازند، برنده‌ی جایزه ایگ نوبل شدند.

میلگرام به عنوان یک روانشناس اجتماعی، بیشتر به خاطر پروژه‌ی خود روی شش درجه جدایی (آزمایش دنیای کوچک) و مطالعه بدنام خود در سال ۱۹۶۳ در مورد اطاعت از قدرت شناخته می‌شود که در آن به گروهی از شرکت‌کنندگان دستور داده شد تا به گروه دوم شوک‌های الکتریکی بیشتری وارد کنند.

نتیجه‌ی این آزمایش واقعاً تکان‌دهنده بود و ۶۵ درصد از کسانی که شوک‌ها را اعمال می‌کردند، علیرغم ابراز عدم تمایل با افزایش ولتاژ، دستورات را تا بالاترین سطوح مجاز برای آزمایش دنبال کردند. اما میلگرام همچنین در سال ۱۹۶۹ مطالعه‌ای کمتر بحث‌برانگیز در مورد تشکیل جمعیت انجام داد که به‌طور خاص قدرت جذب جمعیت با اندازه‌های مختلف را بررسی کرد. او از یک مسیر ۵۰ فوتی از یک پیاده‌روی شلوغ شهر نیویورک به‌عنوان آزمایشگاه خود استفاده کرد.

وقتی سیگنالی از پنجره طبقه ششم یک ساختمان اداری در آن سوی خیابان داده می‌شد، یک جمعیت محرک تعیین شده (متشکل از تعداد متفاوت تا سقف ۱۵ نفر) وارد منطقه مشاهده می‌شدند، توقف می‌کردند، به پنجره خیره می‌شدند و سپس سیگنالی به آنها داده می‌شد تا پراکنده شوند.

این آزمایش چندین بار تکرار شد و برای تجزیه و تحلیل بعدی فیلمبرداری شد تا مشخص شود چه تعداد از ۱۴۲۵ عابر پیاده که از آنجا عبور می‌کردند با توقف و نگاه کردن به بالا منحرف شدند.

نتیجه نشان داد که اندازه جمعیت محرک عامل کلیدی در توقف تعداد رهگذران است. اگر فقط یک نفر به بالا نگاه می‌کرد، تنها ۴ درصد از رهگذران می‌ایستند و به بالا نگاه می‌کنند، اما وقتی جمعیت محرک ۱۵ نفر بود، حدود ۴۰ درصد از رهگذران متوقف می‌شدند. همین امر در مورد رهگذرانی که بدون توقف به بالا نگاه می‌کردند صادق بود و این جمعیت به ۴۲ درصد می‌رسید.

نتایج این آزمایش روانشناسی چیزی برخلاف یک مدل موجود را نشان داد که فرض می‌کند تعداد افراد برای پیوستن به یک گروه (عابران پیاده در این مورد) عامل مهم است، نه اندازه جمعیت محرک. با این حال، میلگرام و همکارانش تأکید کردند که ماهیت محرک و چیزی که جمعیت محرک به آن نگاه می‌کردند نیز بر آن اعداد تأثیر دارد.

صحنه آزمایشی آنها برای تحریک عابران پیاده چندان جالب نبود و از این رو قدرت نگهداری چندانی نداشت و رهگذران پس از گذشت مدت بسیار کوتاهی به راه خود ادامه می‌دادند. اما اگر مثلاً یک آکروبات روی طاقچه اجرا می‌کرد، احتمالاً علاقه آنها را برای ایستادن طولانی‌تر جلب می‌کرد.

۶. جایزه بهداشت عمومی

دانشمند Seung-min Park برای اختراع توالت استنفورد، دستگاهی که از فناوری‌های مختلفی از جمله نوار تست ادرار، یک سیستم دید کامپیوتری برای تجزیه و تحلیل مدفوع، یک حسگر چاپ مقعدی همراه با یک شناسایی استفاده می‌کند، در لیست برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ قرار گرفت.

آیا از آزمایش‌های مختلف برای اطمینان از سلامتی خود خسته شده‌اید؟ نصب یک توالت هوشمند که می‌تواند با نظارت منظم بر جریان ادرار و حرکات روده سلامت شما را ردیابی کند، می‌تواند گزینه‌ای عالی در نظر گرفته شود. این فناوری ممکن است در آینده‌ای نزدیک در دسترس ما قرار گیرد، مشروط به اینکه پارک به عنوان مخترع توالت PH برای مراقبت‌های بهداشتی فعال بتواند نام خود را ثبت کند.

اختراع او یک توالت هوشمند با حسگرهای یکپارچه است که به نظارت بر سلامت قلب، فشار خون و اکسیژن‌رسانی و همچنین نمونه ادرار و مدفوع مجهز شده است. برای مثال، نوارهای آنالیز ادرار داخلی در این توالت وجود خواهد داشت و دید کامپیوتری به عنوان یک uroflowmeter عمل می‌کند.

نمونه اولیه‌ی این دستگاه هوشمند برای جریان ادرار مردانه طراحی شده است، اما پارک ادعا می‌کند که می‌توان با توسعه‌های آینده این توالت را برای استفاده‌‌ی تمام مردم ارتقا داد. او می‌گوید حتی می‌توان با این توالت از «سونوروفلومتری» استفاده کرد که جریان ادرار را با صدا تجزیه و تحلیل می‌کند.

نسخه‌ی مخصوص تشخیص کووید دارای یک ضمیمه قابل نصب شبیه به بیده با ماژول‌هایی برای جمع‌آوری نمونه‌های مدفوع و انجام آزمایش‌های سریع برای تشخیص ویروس است. نتایج آزمایش در عرض چند دقیقه به تلفن هوشمند کاربر و همچنین به یک سیستم ردیابی ناشناس با استفاده از شبکه‌های ردیابی موجود گزارش داده می‌شود.

به گفته پارک، این رویکرد همچنین می‌تواند برای نورویروس یا باکتری‌هایی مانند شیگلا که باعث گاستروانتریت می‌شوند، آزمایش شود و به کنترل شیوع آن کمک کند. لازم به ذکر است که مفهوم اولیه توالت هوشمند از دهه ۱۹۷۰ وجود داشته و توسعه آن به دلیل نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی کند بوده است.

علاوه بر جمع‌آوری اطلاعات حساس پزشکی در مورد ادرار و مدفوع، اختراع پارک هر کاربر را از طریق بیومتریک شناسایی می‌کند. برای استفاده ما ابتدا باید اطمینان حاصل کنیم که تمام این داده‌های حساس در یک سرور ابری رمزگذاری شده ذخیره و تجزیه و تحلیل خواهند شد.

۷. برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ در رشته‌ی ارتباطات

ماریا خوزه تورس-پریوریس، دیانا لوپز-باروسو، استلا کامارا، سول فیتیپالدی، لوکاس سدینو، آگوستین ایبانز، مارسلو برتیه و آدولفو گارسیا، برای مطالعه فعالیت‌های ذهنی افرادی که در صحبت کردن مهارت دارند، توانستند در این فهرست جایی را به خود اختصاص دهند.

گروهی از ساکنان لا لاگونا، اسپانیا در صحبت کردن به عقب (وارونگی کلمه) مهارت دارند، مثلاً به جای buenos noches، nasbue chesno می‌گویند. تلاش‌های دانشمندان برای به‌رسمیت شناختن این شیوه‌ی غیرمعمول گفتار توسط یونسکو و آکادمی زبان تاکنون موفقیت‌آمیز نبوده است و آکادمی این پدیده را به‌عنوان پدیده‌ای فاقد ارزش علمی رد می‌کند.

تورس-پریوریس و همکارانش این رد شدن را نپذیرفتن و در مقاله برنده خود در سال ۲۰۲۰ نوشتند: «وارونگی گفتار توانایی فوق‌العاده‌ای برای معکوس کردن سریع کلمات، شبه‌کلمات و حتی جملات است که نیاز به ترتیب مجدد واج‌ها در عین حفظ ویژگی آنها دارد.»

محققان معتقدند که این فرصتی جدید برای یادگیری بیشتر در مورد چگونگی پردازش توالی واج توسط مغز فراهم می‌کند. این تیم دو سخنران مرد متخصص را برای آزمایشات خود به کار گرفتند که هر دو زبان مادری اسپانیایی دارند، زیرا زبان اسپانیایی بسیار برای این آزمایش مناسب است و واج ها بدون توجه به موقعیت و بخش‌های اطراف خود همیشه صدای یکسانی را حفظ می‌کنند.

آنها همچنین یک گروه کنترل متشکل از ۱۸ مرد دیگر را برای مقایسه انتخاب کردند. همه شرکت‌کنندگان تحت تکالیف کلی شناختی و حافظه و همچنین تکالیف زبانی به عقب و جلو قرار گرفتند. مغز دو گوینده‌ با گفتار وارونه نیز به‌طور کامل برای تصاویر ساختاری اسکن شد و این نتایج با یک گروه کنترل جداگانه متشکل از ۲۴ مرد مقایسه گردید.

هر دو گوینده که توانایی خود را به طور طبیعی و بدون آموزش صریح توسعه داده‌اند، مزیت رفتاری واضحی برای معکوس کردن کلمات نشان دادند و این به مهارت‌های حافظه آنها مرتبط نبود. تصویربرداری از مغز این دو مرد، افزایش حجم ماده خاکستری و افزایش اتصال عملکردی (ماده سفید) در بخش‌های کلیدی مغز مرتبط با زبان را نشان داد.

این حجم نمونه کوچکی است، اما یافته‌ها با مطالعات قبلی مترجمان همزمان خبره مطابقت دارد و نشان می‌دهد که انطباق‌های عصبی مرتبط با زبان ممکن است از اشکال غیرمتعارف تخصص زبان، حتی آن‌هایی که به‌طور عمومی در زندگی روزمره استفاده نمی‌شوند یا به درستی انجام نمی‌شوند، پدیدار شوند.

۸. جایزه آموزش و پرورش

کتی تام، سیانیا پون، ویکتوریا هوی، ویناند ون تیلبورگ، کریستی وانگ، ویویان کوانگ، جیجی یوئن، و کریستین چان، برای مطالعه روشمند کسالت معلمان و دانش‌آموزان در لیست برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ قرار گرفتند.

خیره شدن به محیط بیرون از پنجره، ورق زدن بی‌دلیل کتاب درسی، خمیازه کشیدن و گذاشتن سر روی میز از جمله علائم کسل بودن و بی‌حوصلگی دانش‌آموزان سر کلاس است که نویدبخش خوبی برای آموزش نیست. دانش‌آموزان کسل می‌توانند انگیزه کمتر و پیشرفت تحصیلی کمتری از خود نشان دهند. از طرف دیگر معلمان نیز ممکن است طی تدریس خسته شوند، به خصوص اگر هر سال مطالب تکراری سال گذشته را به دانش‌آموزانِ همیشه‌ خسته‌ی خود آموزش دهند.

در یک مطالعه در سال ۲۰۲۰، تام و همکارانش بررسی کردند که چگونه کسالت معلم ممکن است بر بی‌حوصلگی دانش آموزان در کلاس و تأثیر ناشی از آن بر انگیزه آنها برای یادگیری تأثیر بگذارد. در مجموع از ۴۳۷ دانش آموز و۱۷ معلم از دو مدرسه متوسطه محلی در هنگ کنگ خواسته شد که به مدت دو هفته یک دفتر خاطرات داشته باشند و میزان کسالت خود را ثبت کنند.

همچنین از دانش‌آموزان خواسته شد که ارزیابی کنند معلمان چقدر خسته هستند و هر روز در کلاس چقدر انگیزه دارند. محققان دریافتند که در واقع، وقتی معلمی خسته می‌شود، دانش‌آموزان انگیزه کمتری برای یادگیری پیدا می‌کنند و حتی اگر درک دانش‌آموزان از زمان بی‌حوصلگی معلمان نادرست بوده باشد، ادراک آنها منجر به کاهش انگیزه خواهد شد.

تام و همکارانش مقاله‌ای در سال ۲۰۲۳ منتشر کردند که شرح می‌دهد صرفاً پیش‌بینی خسته‌کننده بودن یک کلاس به تزریق خستگی تبدیل می‌شود. اولین مطالعه از این دست مربوط به یک سخنرانی به عنوان بخشی از یک دوره کارشناسی روانشناسی در کینگز کالج لندن بود و تأیید کرد که هر چه دانشجویان بیشتر انتظار داشتند که سخنرانی خسته کننده باشد، متعاقباً احساس خستگی بیشتری می‌کردند.

دومی شامل سخنرانی مشابهی در دانشگاه هنگ کنگ بود که در آن محققان سعی کردند انتظارات دانشجویان را بالا ببرند، تلاشی که شکست خورد و نتایج آن با مطالعه اول مطابقت داشت. مطالعه سوم و آخر (همچنان در دانشگاه هنگ کنگ) در بالا بردن انتظارات موفق‌تر بود و یک بار دیگر این فرضیه را تایید کرد که اگر انتظار دارید یک سخنرانی خسته‌کننده باشد، احتمالاً در طول آن احساس بی‌حوصلگی خواهید کرد، حتی اگر در وجود خود احساس نشاط و سرزندگی داشته باشید.

۹. جایزه تغذیه

هومی میاشیتا و هیرومی ناکامورا، برای آزمایش‌هایی با هدف تعیین اینکه چگونه چاپستیک‌های برقی و نی‌های نوشیدنی می‌توانند طعم غذا را تغییر دهند، توانستند نام خود را در تاریخ جایزه ایگ نوبل به ثبت برسانند.

حس چشایی ما بسیار ضروری است، نه فقط برای لذت بردن از غذاها و نوشیدنی‌های مورد علاقه‌، بلکه به ما کمک می‌کند از غذاهایی که فاسد شده‌اند اجتناب کنیم. میاشیتا و ناکامورا در مقاله خود در سال ۲۰۱۱ از این واقعیت ابراز تاسف می‌کنند که ما جوانه‌های چشایی را فقط روی زبان خود داریم، در حالی که گربه‌ماهی در سراسر سطح بدن خود جوانه‌های چشایی دارد و این قابلیت آن را به یک زبان متحرک تبدیل می‌کند.

راه‌حل آنها برای رسیدن به توانایی گربه‌ماهی تقویت حس چشایی با تحریک الکتریکی بود، تولید یک طعم الکتریکی ترش یا فلزی که اولین‌بار در سال ۱۷۵۲ به آن اشاره شد و حتی باعث اختراع سلول باتری توسط الساندرو ولتا گردید.

میاشیتا و ناکامورا الکترودهای منفی و مثبت را در دو نی مختلف وارد کردند و سپس هر نی را در یکی از دو فنجان پر از یک نوشیدنی حاوی الکترولیت قرار دادند. وقتی کاربر می‌نوشد، مدار را کامل می‌کند و نی یک محرک الکتریکی به دهان می‌دهد تا «طعم الکتریکی» ایجاد کند.

برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ همین کار را برای غذاها انجام دادند، الکترودهای مثبت و منفی را وارد کردند و به جای نی از چوب غذاخوری به عنوان رابط کاربری استفاده کردند. ظاهراً توانایی درک این طعم الکتریکی به ولتاژ بستگی دارد، بنابراین آنها یک تابع تنظیم ولتاژ اضافه کردند و نتیجه گرفتند که هدف سیستم دستیابی به لایه جدیدی از زبان است که می‌تواند طعم‌هایی را که قبلاً نمی‌توانستیم درک کنیم تشخیص دهد.

۱۰. جایزه فیزیک

بیتو فرناندز کاسترو، ماریان پنیا، انریکه نوگوئرا، میگل گیلکوتو، اسپرانزا برولون، آنتونیو کومسانا، دامین بوفارد و آلبرتو سی آخرین گروه از برندگان ایگ نوبل ۲۰۲۳ هستند که در رشته‌ی فیزیک توانستند موفقیتی را به نام خود ثبت کنند.

اختلاط و لایه‌بندی اقیانوس یک حوزه تحقیقاتی حیاتی برای علم آب و هوا است، زیرا نقش مهمی در تأثیرگذاری بر اقلیم دارد و بر خواص آب مانند دما، نمک، گاز و مواد مغذی تأثیر می‌گذارد. بادها و جزر و مد منابع اصلی انرژی برای لایه‌بندی اقیانوس‌ها در مقیاس جهانی هستند، اما برخی از دانشمندان پیشنهاد کرده‌اند که موجودات شناگر خاص همچون زئوپلانکتون‌ها، ماهی‌ها یا پستانداران دریایی نیز ممکن است منبع انرژی قابل توجهی برای مخلوط شدن در مقیاس منطقه‌ای باشند.

اما ثبت این نوع آشفتگی بیوفیزیکی در دریاچه‌ها و اقیانوس‌ها بسیار دشوار است و مطالعات قبلی نشان می‌دهد که راندمان اختلاط آن فعالیت بسیار کم است و قابل توجه نیست. فرناندز کاسترو و همکارانش، در مطالعه سال ۲۰۲۲در تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده طی دو هفته در تابستان ۲۰۱۸ نشان دادند که اختلاط زیستی می‌تواند به عنوان یک عامل لایه‌بندی بسیار موثر اقیانوس عمل کند و مقصر آن را تخم‌ریزی آنچوی معرفی کردند.

در حالی که تیم به طور مستقیم حضور ماهی را تشخیص نداد، اما داده‌های پراکندگی صوتی با تجمع ماهی مطابقت داشت و بارگیری‌های شبکه پلانکتون هر روز صبح دارای غلظت بالایی از تخم‌های ماهی کولی بود.

این تخم‌ها بر اساس مرحله رشدشان، در مقایسه با تخم‌های تازه‌تر که در شب جمع‌آوری می‌شوند و کمتر از چهار ساعت سن داشتند، بین چهار تا ۱۴ ساعته بودند. بنابراین آنچوی‌های تخم‌ریز به وضوح در شب کاملاً فعال بودند. محققان این آزمایش نتیجه گرفتند که آزمایش آنها شواهد قانع‌کننده‌ای را ارائه می‌دهد که ماهی‌ها می‌توانند در دوره‌های طولانی تلاطم شدید ایجاد کنند.

منبع: گجت نیوز