ژورنالیسم در غرب با چاشنی ارعاب و تهدید

مخاطب24:«خبرنگاری در اروپا از بلغارستان و مجارستان گرفته تا هلند و سوئد شغل خطرناکی است و تهدیدهای خارجی می‌تواند خروجی کار آنان را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار دهد.» این نتیجه‌گیری تحقیقات شورای اروپا از وضعیت کار خبرنگاران در قاره سبز در سال ۲۰۱۷ میلادی است. در این گزارش آمده است که نزدیک به ۴۰ درصد از خبرنگاران اروپایی که درنظرسنجی این نهاد شرکت کرده‌اند گفته‌اند که فشارها بر آنان‌گاه به قدری جدی بوده که روند زندگی‌شان را مختل کرده است.

تحقیر، تهدید، تهمت
بنا بر این گزارش، رایج‌ترین نوع اعمال فشار با فراوانی ۶۹ درصد خشونت‌های روانی ازجمله تحقیر، ارعاب، تهمت و تهدیدهای مختلف بوده است. بنابر این گزارش، دومین نوع اعمال فشار بر خبرنگاران در اروپا با هدف وادار کردن آنان به سکوت یا تهیه گزارش‌های جهت‌دار، آزار و اذیت سایبری بوده است.

درنظرسنجی شورای اروپا ۵۳ درصد از خبرنگاران اعلام کرده‌اند که به شکل‌های مختلف ازجمله متهم‌شدن به طرفداری از حزب خاص، حملات شخصی و راه‌اندازی کمپین‌های مجازی برای بدنام‌ کردن تحت فشار قرار گرفته‌اند. انواع دیگری از مداخلات غیرموجه نیز گزارش شده که به‌ترتیب شامل ارعاب توسط گروه‌های ذی‌نفع ۵۰ درصد، تهدید با زور ۳۹ درصد، ارعاب توسط پلیس ۳۵ درصد، حمله فیزیکی ۳۱ درصد، ورود به منزل، مصادره یا تخریب اموال ۲۱ درصد، سرقت اموال شخصی ۱۹ درصد و آزار یا خشونت جنسی ۱۳ درصد بوده است.

خودسانسوری در مخفی‌کردن تهدید و آزار
بنا بر گزارش شورای اروپا، ۲۳ درصد از پاسخ‌دهندگان درنظرسنجی نیز اعلام کرده‌اند که دستگیری، تهدید به تعقیب و پیگیری قضایی را تجربه کرده‌اند. در این میان روزنامه‌نگاران مرد، بیشتر با تهدید به زور توسط پلیس روبه‌رو شده‌اند درحالی‌که روزنامه‌نگاران زن بیشتر تجربه تهدید به آزار را تجربه کرده‌اند. با وجود این سطح از اعمال فشار، ۳۵ درصد از خبرنگارانی که درنظرسنجی شورای اروپا شرکت کرده‌اند گفته‌اند که احساس می‌کنند مکانیسم‌های کارآمدی را برای گزارش‌کردن چنین اعمال فشارهایی در اختیار نداشته‌اند. بنابر این گزارش، ۷۲ درصد از روزنامه‌نگاران اروپایی که اعمال فشار را تجربه کرده‌اند این موارد را به رسانه‌ خود گزارش کرده‌اند. ۴۳ درصد نیز اعلام کرده‌اند که به پلیس گزارش داده‌اند و از این تعداد ۲۳ درصد گفته‌اند که به هیچ وجه از برخورد پلیس با این مسئله رضایت نداشته‌اند.

عطای سوژه‌های چالشی را به لقای آن بخشیدن!
در این گزارش اشاره شده که افزایش قابل توجه استرس و اضطراب، احساس افسردگی و تشدید تنش‌های فردی ازجمله در خانواده باعث شده تا خبرنگاران سوژه‌های حساس و چالش‌برانگیز را کنار گذاشته یا به‌خودسانسوری دست بزنند و درنهایت به‌طور کامل از شغل خود به‌عنوان خبرنگار استعفا کنند. تنها ۳۶ درصد از خبرنگاران اعلام کرده‌اند که فشارها باعث شده تا در کار خود مصمم‌تر شده و درگیر خودسانسوری نشوند. گفته شده که در میان کشورهای اروپایی، خبرنگاران در ترکیه یکی از بالاترین سطوح فشار و استرس کاری را تجربه می‌کنند. تقریبا ۸۶.۷ درصد از خبرنگاران ترکیه‌ای که درنظرسنجی شورای اروپا شرکت کرده‌اند گفته‌اند که تحت شدیدترین رصد رسانه‌ای و فشارهای خارجی قرار گرفته‌اند. همچنین ۷۱ درصد از این خبرنگاران اعلام کرده‌اند که در فضای مجازی مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند.

خبرنگاری به بهای خون
سازمان گزارشگران بدون مرز نیز با اشاره به افزایش فزاینده فشار بر روزنامه‌نگاران در اقصی نقاط جهان به‌ویژه اروپا اعلام کرده که تنها ۹درصد جمعیت جهان در کشورهایی زندگی می‌کنند که در آنها خبرنگاران در شرایط مطلوب و آزاد و همراه با استقلال به حرفه خود مشغول هستند. در این گزارش هم اشاره شده که اتحادیه اروپا بیشترین وخامت وضعیت آزادی رسانه‌ها را در چند سال گذشته ثبت کرده است. به‌عنوان مثال، تنها در سال ۲۰۱۹ میلادی ۳ روزنامه‌نگار در کشورهای مالت، اسلواکی بلغارستان کشته شده‌اند. همچنین تهدیدها علیه خبرنگاران در کشورهایی چون هلند و سوئد تشدید شده است. در سوئد هم هر روز بیشتر شاهد رشد حمله‌های سایبری علیه روزنامه‌نگارانی هستیم که درباره جنایات سازمان یافته کاوش می‌کنند.

شلیک به خبرنگاران در فرانسه
طبق اطلاعات این گزارش، منصرف‌کردن روزنامه‌نگاران از کارهای تحقیقی‌ گاه همراه با حمله فیزیکی است؛ به‌طوری‌که در صربستان در سال ۲۰۱۸ موارد خشونت فیزیکی علیه روزنامه‌نگاران تحقیقی افزایش چشمگیری داشته است. فرانسه نیز در رده ۳۲ این فهرست قرار دارد. گفته شده علاوه بر حملات معترضان به خبرنگاران در جریان اعتراض‌های موسوم به جنبش جلیقه‌زردها، پلیس نیز اغلب در ناآرامی‌ها از گلوله‌های پلاستیکی به‌ویژه علیه خبرنگار عکاس استفاده می‌کند.