عبدالقدیر خان پدر بمب اتمی پاکستان در گذشت
عبدالقدیر خان درگذشت. «پدر بمب اتمی پاکستان» در 86 سالگی درگذشت
عبدالقدیر خان پدر برنامه هستهای پاکستان محسوب میشود و به عنوان پدر بمب هستهای در این کشور معروف است.
وضعیت سلامتی دکتر عبدالقدیر خان شنبه شب وخیم شد و پس از آن وی صبح امروز یکشنبه با آمبولانس، ساعت ۶ صبح به بیمارستان منتقل شد.
منابع بیمارستانی اعلام کردند که با شروع خونریزی ریهها، وضعیت سلامتی او بدتر شد. تلاش پزشکان برای نجات جان وی ثمری نداشت و او در ساعت ۷:۰۴ صبح درگذشت.
این فیزیکدان هستهای ۸۶ ساله که بنیانگذار برنامه غنیسازی اورانیوم پاکستان محسوب میشود، از سال ۲۰۰۴ به دلیل برخی نگرانیهای امنیتی، تحت مراقبت قرار گرفته بود و نهادهای امنیتی این کشور از بیم خطر احتمالی برای زندگی این دانشمند پاکستانی، دید و بازدید و حضور وی در محافل اجتماعی را محدود کردند.
مقامات پاکستانی با ابراز تاسف از مرگ بنیانگذار فن آوری اتمی این کشور، گفتند: عبدالقدیر خان نقش تاریخی و موثری برای تقویت دفاع و بازدارندگی پاکستان ایفا کرد.
عبدالقدیر خان (زاده ۱ آوریل ۱۹۳۶–۱۰ اکتبر ۲۰۲۱) فیزیکدان هستهای و مهندس متالورژی پاکستانی است که بنیانگذار برنامه غنیسازی اورانیوم پاکستان محسوب میشود. یکی از بزرگترین برنامههای وی، برنامه غنی سازی اورانیوم برای پروژه ساخت بمب اتمی پاکستان بود. او در سال ۱۹۷۶ آزمایشگاه تحقیقاتی کاهوتا (KRL) را تأسیس کرد و تا زمان بازنشستگی (۲۰۰۱) به عنوان مدیر کل و محقق ارشد در آن مرکز مشغول کارهای علمی و تحقیقاتی بود. خان بهغیراز مسائل هستهای در بسیاری از پروژههای حساس و حیاتی پاکستان نقش مهم و شایانی ایفا کردهاست. از جمله کارهایی که او سهم عمدهای در آنها داشتهاست، میتوان به مورفولوژی مولکولی، فیزیک آلیاژهای مارتنزیتی، فیزیک ماده چگال و فیزیک مواد اشاره کرد. وی در ژانویه ۲۰۰۴ در جلسهای که مقامات پاکستانی برگزار کرده بودند به نقش مهم خود در انتقال و تکثیر فناوری سلاحهای هستهای به کشورهای دیگر اعتراف کرد. او پس از یک ماه بهصورت رسمی به تمامی فعالیتهای غیرقانونی خود اعتراف نموده و به حبس خانگی محکوم گردید. در ۶ فوریه ۲۰۰۹ دادگاه عالی اسلامآباد حکم حبس خانگی او را لغو و اجازه داد همچون دیگر شهروندان پاکستانی آزادانه در داخل کشور زندگی کند.
زندگی
قدیر خان در سال ۱۹۳۶ در بوپال هند بریتانیا، از یک خانواده پشتون تبار اردو زبان متولد شد.مادر او زلیخا (معروف به بیگم) یک زن خانهدار و پدرش عبدالغفور فارغالتحصیل دانشگاه ناگپور و کارمند وزارت آموزش و پرورش دولت محلی بوپال بودهاست. خانواده عبدالقدیر خان تا قبل از ۱۹۳۵ بهصورت دائم در بوپال زندگی میکردند. پس از جدایی پاکستان از هند خانواده او در سال ۱۹۴۷ به پاکستان مهاجرت و در سال ۱۹۵۲ در کراچی اقامت گزیدند. قدیر خان در سال ۱۹۵۶ وارد کالج دولتی دی. جی سند گردید و در سال ۱۹۶۰ موفق شده مدرک تحصیلی خود در رشته فیزیک گرایش فیزیک جامدات کسب کند. در سال ۱۹۶۱ برای تحصیل در رشته مهندسی متالورژی به آلمان برود و در دانشگاه فنی برلین مشغول مطالعه و تحصیل شود. اما در سال ۱۹۶۵ به دانشگاه دلفت هلند منتقل و مدرک کارشناسی ارشد مهندسی تکنولوژی را در سال ۱۹۶۷ دریافت نموده و برای تحصیلات دکتری به دانشگاه کاتولیک لوون بلژیک پیوست. او در سال ۱۹۷۲ توانست با ارائه پایاننامه دکتری خود در خصوص مطالعه بر روی اساس کار مارتنزیت با کمک و نظارت استاد راهنمایش دکتر مارتین برابرز، مدرک دکتری خود را در رشته مهندسی متالورژی دریافت نماید.
به گزارش شبکه ژئو، عبدالقدیرخان پدر برنامه هستهای نظامی پاکستان شناخته میشود که به خاطر ساخت اولین بمب هستهای در جهان اسلام به عنوان یک قهرمان در کشورش مورد ستایش بود.
