مخاطب24 - معلمان در کشورهای اروپایی دربارۀ دستمزد و شرایط کارشان چگونه فکر می‌کنند؟ پاسخ کوتاه به این پرسش اینکه تقریبا در همۀ این کشورها نیز معلمان از حقوق خود ناراضی هستند.
بررسی دستمزد معلمان در کشورهای اتحادیه اروپا
به عنوان مثال در اوایل ماه سپتامبر هزاران معلم در جریان راهپیمایی در خیابان‌های بوداپست، اعتراض خود را نسبت به دستمزد ناچیزی که دریافت می‌کردند اعلام کردند و یا در بریتانیا معلمان در حال برنامه‌ریزی برای برگزاری یک اعتصاب سراسری هستند.
اما معلمان در اروپا چقدر حقوق می‌گیرند؟ کدام کشورها بیشترین و کمترین حقوق را به معلمان می‌دهند و حقوق معلمان در دهه گذشته چقدر تغییر کرده است؟
بر اساس داده‌های کشوری که توسط کمیسیون اروپا با همکاری شبکۀ Eurydice گردآوری شده، دستمزد ناخالص سالانه در مدارس دولتی در سطح متوسطه از حدود ۴ هزار یورو در آلبانی تا ۶۹ هزار یورو در لوکزامبورگ در سال تحصیلی ۲۰۲۰-۲۰۲۱ میلادی نوسان داشته است.
بر این اساس میانگین دستمزد معلمان در کشورهای اتحادیه اروپا ۲۵ هزار یورو در سال است.
معلمان در فرانسه و ایتالیا نصف حقوق هم‌صنفان خود در آلمان را می‌گیرند
از لوکزامبورگ که بگذریم، ناخالص دریافتی سالانه تنها در دو کشورسوئیس (۶۷ هزار یورو) و آلمان (۵۴ هزار یورو) بالای پنجاه هزار یورو بوده است. حقوق سالانه در فرانسه و ایتالیا نیز کمتر از نصف رقم دستمزد معلمان در آلمان بوده است.
حقوق معلمان در چندین کشور دیگر اتحادیه اروپا مانند لتونی، اسلواکی، مجارستان، رومانی، لهستان و بلغارستان زیر ۱۰ هزار یورو در سال است.
حقوق معلمان اروپایی در مقایسه با حداقل دستمزد‌ها در هر کشور چگونه است؟
حقوق معلمان در آلمان ۲.۸ برابر بیشتر از پایین‌ترین سطح دستمزد تعیین شده در این کشور است؛ در لهستان نیز معلمان نزدیک به ۱.۱ برابر بیشتر از پایین‌ترین سطح حقوق، دریافت می‌گیرند.
به عبارت دیگر حقوق معلمان در لهستان نزدیک به سطح «حداقل دستمزد» است؛ در حالی که معلمان مدارس دولتی آلمان نزدیک به سه برابر «حداقل دستمزد» تعیین شده دریافت می‌کنند.
این نسبت بطور میانگین در بین ۲۱ کشور اتحادیه اروپا ۱.۸۶ برابر و در فرانسه و یونان فقط ۱.۴ برابر کف حقوق است.
حقوق معلمان در دهه گذشته چگونه تغییر کرده است؟
در آخرین گزارش شبکۀ Eurydice همچنین میزان حقوق معلمان را با ده سال پیش مقایسه شده است.
بر این اساس، در سال تحصیلی ۲۰۰۹-۲۰۱۰ میلادی حقوق ناخالص معلمان از حدود ۲۷۰۰ یورو در سال در رومانی شروع می‌شده و تا نزدیک ۶۴ هزار یورو در لوکزامبورگ در نوسان بوده است.
بر طبق نمودار زیر، معلمان در کشور لیتوانی بیشترین افزایش حقوق‌ها را در ده سال گذشته تجربه کرده‌اند بطوریکه در این بازه، حقوق آن‌ها ۲۶۹ درصد رشد داشته است.
کشورهای رومانی و بلغارستان نیز شاهد افزایش چشمگیر حقوق معلمان در یک دهه گذشته بوده‌اند و هر کدام به ترتیب ۱۹۳ و ۱۸۰ درصد افزایش حقوق داشته‌اند.
ترکیه تنها کشوری در این فهرست است که پایه حقوق تدریس در آن طی ده سال گذشته در حدود ۱۰ درصد کاهش یافته است که البته سقوط ارزش لیر ترکیه در سال‌های اخیر در این قضیه بی تاثیر نبوده است.
آیا معلمان از حقوق خود راضی هستند؟
پاسخ کوتاه به این سوال «خیر» است.
بر اساس نظرسنجی بین‌المللی آموزش و یادگیری (TALIS) در سال ۲۰۱۸ میلادی، به طور متوسط تنها ۲۶ درصد از معلمان در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی معتقد بودند که ارزش کار آن‌ها توسط جامعه قدر دانسته می‌شود و تنها ۳۹ درصد از دستمزد خود راضی بودند.
هر کدام از کشورها چه میزان برای بودجه آموزشی اختصاص داده‌اند؟
در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰میلادی بودجه عمومی دولت‌ها برای آموزش به رقم ۶۷۱ میلیارد یورو یا پنج درصد از تولید ناخالص داخلی رسید.
کشور سوئد (۷ درصد)، بلژیک و استونی (۶.۶ درصد) و پس از آن دانمارک (۶.۴ درصد) بیشترین سهم از تولید ناخالص داخلی خود را صرف آموزش کردند.
کمترین میزان بودجه آموزشی در مقایسه با تولید ناخالص داخلی هر کشور، در ایرلند (۳.۱ درصد)، رومانی (۳.۷ درصد) و بلغارستان (۴ درصد) مشاهده شده است.
نسبت تعداد معلمان به دانش‌آموزان چقدر است؟
در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰ میلادی میانگین تعداد دانش‌آموزان به ازای هر معلم در سطح ابتدایی ۱۳.۶ بوده؛ البته این نسبت کشور به کشور متفاوت است.
کمترین نسبت (که برخی آن را ایده‌آل می‌دانند) در یونان (۸.۴)، لوکزامبورگ (۸.۹) و مجارستان (۱۰) ثبت شده است.
در آن سوی نمودار اوضاع کمی متفاوت است و بریتانیا (۱۹.۹)، رومانی (۱۹.۲) و فرانسه (۱۸.۴) بالاترین تعداد دانش‌آموز به ازای یک معلم را دارند. کشورهای چک، اسلونی، ترکیه، هلند، صربستان، آلمان و مقدونیه در رتبه‌های بعدی این فهرست قرار دارند.
