چین بدون حضور آمریکا نمیخواهد رهبر گذار انرژی باشد
به گزارش مخاطب۲۴، به نقل از روزنامه گاردین، چین متعهد به گذار انرژی لازم برای جلوگیری از فروپاشی اقلیمی است –، اما در غیاب ایالات متحده نمیخواهد به تنهایی رهبری این مسیر را بر عهده بگیرد؛ یکی از مشاوران ارشد این کشور به گاردین گفته است.
«وانگ یی» گفت چین پول بیشتری به کشورهای آسیبپذیر اختصاص خواهد داد، اما کمیسر اقلیم اتحادیه اروپا هشدار داده است که پکن برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای به اندازه کافی تلاش نمیکند.
وانگ، نایبرئیس پانل کارشناسی تغییرات اقلیمی چین، گفت: «فکر نمیکنم چین دوست داشته باشد نقش رهبری را بازی کند. مهمترین چیز این است که چگونه میتوانیم حرکت را حفظ کنیم. اکنون دو مسیر ممکن داریم: یا با اهداف شفافتر و بلندپروازانهتر پیش برویم، یا شاید به عقب برگردیم. به همین دلیل چین میخواهد تمام تلاش خود را برای هدایت مسیر به سوی گذار کمکربن یا سبز انجام دهد، اما در همکاری با سایر کشورها. ما نمیخواهیم به تنهایی رهبری کنیم. ما به یک رهبری جامع نیاز داریم.»
در مصاحبهای اختصاصی، وانگ گفت رئیسجمهور چین، «شی جینپینگ»، با وجود مقاومت برخی بخشهای صنعتی، در مسیر گذار انرژی در بلندمدت پایدار مانده است. او توضیح داد که اولویت چین در بلئم، کمک به ریاستجمهوری برزیل برای برگزاری موفقیتآمیز کنفرانس اقلیمی و نشان دادن مزایای تصمیمگیری چندجانبه است. روز سهشنبه، نخستین پیشنویس یک توافق احتمالی در اجلاس کاپ۳۰ منتشر شد که برنامه بحثبرانگیز گذار از سوختهای فسیلی را دوباره مطرح کرد.
چین بزرگترین منتشرکننده دیاکسیدکربن ناشی از سوختن زغالسنگ، نفت و گاز در جهان است، اما اکنون یکی از رهبران جهانی در تولید، نصب و صادرات توربینهای بادی، پنلهای خورشیدی و خودروهای الکتریکی نیز هست.
او گفت چین میخواهد «تلاشهای خود را برای ارائه کالاهای عمومی جهانی سرعت بخشد و گسترش دهد»، با وجود تنشهای شدید ژئوپلیتیکی و اقتصادی و موانع یکجانبه تجاری، از جمله تعرفهها. انتشار کربن این کشور طی ۱۸ ماه اخیر ثابت یا کاهشی بوده است.
وانگ گفت آنچه اهمیت بیشتری دارد حفظ حرکت است تا زمانبندی: «در چین اکنون مهمترین مسئله خود گذار است. نه مقدار اوج انتشار و نه سال اوج.»
او برآورد کرد مصرف برق چین از ۷۰۰۰ کیلوواتساعت در سال ۲۰۲۴ به «بیش از ۱۰ هزار، شاید ۱۲ هزار» خواهد رسید –، اما در عین حال، حرکت پایداری از سوختهای فسیلی به سمت باد و خورشید، همچنین هیدروژن سبز، آمونیاک سبز و خودروهای برقی رخ خواهد داد. همراه با یک سیستم جدید شبکه برق، او گفت کشور در میانهی یک «گذار سبز جامع در توسعه اجتماعی و اقتصادی» قرار دارد.
مثل بسیاری از کشورها، وانگ اشاره کرد که در چین نیز مقاومتهایی وجود دارد، اما رئیسجمهور پیام روشنی درباره مسیر آینده داده است. «حتی در چین نیز ما تعارضات صنعتی زیادی داریم …، اما دولت مرکزی، از جمله رئیسجمهور شی، کاملاً روشن گفته است که ما باید در پنج سال آینده سیستم جدید برق را سرعت ببخشیم.»
در غیاب آمریکا، نقش چین برای موفقیت یا شکست کاپ۳۰ از همیشه مهمتر است؛ جایی که رئیسجمهور برزیل، «لولا دا سیلوا»، از مذاکرهکنندگان خود خواسته است زمینه خروج از عصر سوختهای فسیلی را فراهم کنند.
وانگ که یک اقتصاددان بومشناختی و عضو ثابت کنگره دولتی چین است، گفت تهیه یک نقشهراه دشوار خواهد بود – بهویژه اگر تلاش شود یک مجموعه معیار واحد بر همه کشورها تحمیل شود. او گفت: «فکر میکنم این خیلی دشوار است. نمیتوانیم یک مسیر یکپارچه برای کاهش یا حذف تدریجی سوختهای فسیلی داشته باشیم. کشورهای مختلف بر اساس شرایط متفاوت، راهبردها و مسیرهای گذار متفاوتی دارند.»
او افزود که دور دوم ریاستجمهوری ترامپ تأثیر بیشتری نسبت به دور اول خواهد داشت، زیرا آمریکا سیاستهای ضداقلیمی تهاجمیتری اتخاذ کرده است. او همچنین اشاره کرد که اتحادیه اروپا درگیر جنگ اوکراین و مشکلات اقتصادی است.
پس از اعمال تعرفههای سنگین توسط ترامپ، وانگ گفت پیشرفت در گسترش فناوریهای سبز بهدلیل موانع تجاری، که بهویژه بر کشورهای در حال توسعه تأثیر میگذارد، کند شده است. او همچنین نسبت به قیمت بالای کربن در اروپا ابراز نگرانی کرد: «فکر میکنم برخی کشورها استانداردهای دوگانه دارند. از یک طرف میخواهند چین سرعت بیشتری بگیرد و انتشار ما را کاهش دهد، اما از طرف دیگر نگران ظرفیت رقابتی چین هستند و همچنین امنیت …، چون سهم محصولات چین بسیار بالاست.»
با وجود شکاف قابلتوجه بین برنامههای کشورها برای کاهش انتشار و آنچه برای محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه لازم است، او گفت چین نمیخواهد در این اجلاس درباره اهداف جدید صحبت کند.
در موضوع مهم تأمین مالی اقلیم، وانگ از اروپا و دیگر کشورهای اولیه صنعتی خواست به هدف ارائه ۱.۳ تریلیون دلار برای کشورهای فقیر پایبند باشند تا به آنها کمک شود اقتصادهای خود را از سوختهای فسیلی دور کنند و با تهدیدهای رو به رشد خشکسالی، سیل، گرمای شدید و طوفانهای شدید سازگار شوند.
کشورهای ثروتمند استدلال کردهاند که چین اکنون آنقدر ثروتمند شده است که باید سهم بیشتری بپردازد. «وُپکه هوکسترا»، کمیسر اقلیم اتحادیه اروپا، گفت چین باید مسئولیت بیشتری برای کاهش کربن بر عهده گیرد و افزود: «چین بزرگترین منتشرکننده جهان است؛ طبق گفته سازمان ملل، کشوری با درآمد متوسط رو به بالاست. این کشور مسئول بیش از ۳۰ درصد از انتشار جهانی است.
«بنابراین در حال حاضر چین کاری را که علم از آن انتظار دارد انجام نمیدهد – و این پیامدهایی فراتر از خود چین دارد. به همین دلیل ما امیدواریم شاهد جاهطلبی بیشتر چین در آینده باشیم.»
او گفت اتحادیه اروپا تلاش دیپلماتیک گستردهای برای ایجاد منافع مشترک با چین در مسائل اقلیمی در سلسلهای از نشستهای امسال انجام داده است. اما این بلوک تجاری با وضع تعرفههایی که واردات کالاهای پرکربن مانند فولاد را که از کشورهایی با سیاستهای ناکافی برای کاهش انتشار میآیند، جریمه میکند، پکن را خشمگین کرده است. نبود یک اتحاد عمومی قوی بین اتحادیه اروپا و چین، خلأیی در دیپلماسی جهانی اقلیم ایجاد میکند.
وانگ گفت چین قصد دارد کمکهای مالی خود به جنوب جهانی را افزایش دهد، و پیشنویس برنامه پنجساله دولت به «ارائه کالاهای عمومی جهانی بیشتر» اشاره کرده است.
ریاستجمهوری برزیل در کاپ۳۰ روند انتشار نسخههای مختلف متنهای پیشنویس تصمیمات در همه موضوعات مورد بحث را آغاز کرده است. مهمترین آنها «تصمیم موتیراو» است که مسائل مناقشهآمیز مانند تأمین مالی، شفافیت، تجارت و این واقعیت را شامل میشود که برنامههای کشورها برای کاهش انتشار بسیار کمتر از میزان لازم برای دستیابی به هدف ۱.۵ درجهی توافق پاریس است.
روز سهشنبه گروهی از بیش از ۸۰ کشور خواستار آن شدند که کنفرانس به «گذار از سوختهای فسیلی» بپردازد؛ موضوعی که در کاپ۲۸ دوبی مورد توافق قرار گرفت، اما از آن زمان دنبال نشده است. برزیل گزینههایی را برای آغاز تهیه نقشهراه چنین حذف تدریجیای در متن پیشنویس گنجانده است، اما این موارد احتمالاً با مخالفت شدید عربستان سعودی و متحدانش، از جمله روسیه، بولیوی و دیگران، روبهرو خواهد شد.
منبع: روزنامه گاردین
