بازار سرمایه ایران در آستانه جهش با امید توافق
مخاطب۲۴، علی عباسیان - کارشناس اقتصادی در یادداشتی در خصوص تأثیر عوامل داخلی و خارجی، به‌ویژه احتمال رفع تحریم‌ها، بر تحولات و چشم‌انداز بازار سرمایه ایران نوشت:
در چند روز گذشته، بازار سرمایه ایران شاهد تحولات قابل توجهی بوده است که عمدتاً ناشی از خروج نقدینگی از صندوق‌های درآمد ثابت و ورود این منابع به بازار سهام بوده است. این تغییر جریان سرمایه تحت تأثیر عوامل متعددی شکل گرفته است که از جمله آنها می‌توان به عرضه خودرو در بورس کالا، اظهارات حمایتی وزیر اقتصاد در خصوص امنیت و جذابیت بازار سرمایه، تسویه مطالبات شرکت‌های پالایشی و همچنین افزایش نرخ ارز اشاره کرد. این عوامل در کنار یکدیگر، زمینه‌ساز رشد قابل توجه شاخص‌های بازار سرمایه در روزهای اخیر شده‌اند و توجه سرمایه‌گذاران را به این بازار جلب کرده‌اند.
یکی از مهم‌ترین اخبار اخیر که تأثیر قابل توجهی بر انتظارات فعالان بازار داشته، بحث احتمال دستیابی به توافق در مذاکرات بین‌المللی است. این توافق می‌تواند از طریق رفع تحریم‌های بانکی و بازگشت ایران به سیستم سوئیفت، تأثیرات مثبت گسترده‌ای بر اقتصاد کشور و به‌ویژه صنعت بانکی داشته باشد. رفع تحریم‌های بانکی نه‌تنها می‌تواند دسترسی بانک‌ها به منابع مالی بین‌المللی را تسهیل کند، بلکه با افزایش شفافیت و بهبود نقل‌وانتقال مالی، تقاضا برای سهام شرکت‌های بانکی را نیز افزایش خواهد داد. این امر می‌تواند به تقویت جایگاه این صنعت در بازار سرمایه منجر شود.
از سوی دیگر، رفع احتمالی تحریم‌های نفتی و افزایش فروش نفت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی کشور، می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد کلان و بازار سرمایه داشته باشد. افزایش صادرات نفت، ورود ارز به کشور را تقویت کرده و به بهبود تراز تجاری کمک می‌کند. این موضوع نه‌تنها به شرکت‌های فعال در حوزه نفت و گاز، مانند شرکت‌های پتروشیمی و پالایشی، سودآوری بیشتری می‌بخشد، بلکه به‌طور کلی اقتصاد کشور را از فشار‌های ارزی رها می‌سازد. همچنین، ورود سرمایه‌گذاران خارجی به‌صورت مستقیم (FDI) می‌تواند به‌عنوان یک کاتالیزور برای رشد اقتصادی عمل کند. این سرمایه‌گذاری‌ها از دو منظر بر بازار سرمایه اثرگذار خواهند بود: نخست، بخشی از نقدینگی خارجی می‌تواند به‌طور مستقیم وارد بازار سهام شود و تقاضا برای سهام شرکت‌های مختلف را افزایش دهد. دوم، با افزایش عرضه ارز در بازار، نرخ ارز می‌تواند به ثبات نسبی برسد که این امر به کاهش ریسک‌های مرتبط با نوسانات ارزی منجر شده و جذابیت بازار سرمایه را برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی افزایش می‌دهد.
با این حال، باید توجه داشت که تأثیرات این عوامل عمدتاً در بازه‌های زمانی میان‌مدت و بلندمدت قابل‌مشاهده خواهد بود. در کوتاه‌مدت، رشد تقاضا در بازار سرمایه و افزایش شاخص‌ها بیشتر تحت تأثیر عوامل روانی و انتظارات مثبت سرمایه‌گذاران قرار دارد. این عوامل روانی می‌توانند به‌سرعت جو بازار را تحت تأثیر قرار دهند و منجر به رشد‌های مقطعی شوند، اما پایداری این رشد به تحقق عوامل بنیادی مانند رفع تحریم‌ها، افزایش صادرات و بهبود شرایط اقتصادی بستگی دارد. در نتیجه، اگرچه انتظار می‌رود بازار سرمایه در چند روز آینده به دلیل جو مثبت ایجادشده و انتظارات خوش‌بینانه، شاهد رشد قابل توجهی باشد، اما سرمایه‌گذاران باید با دقت و تحلیل دقیق، اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت این تحولات را مورد ارزیابی قرار دهند.
بنابراین، ترکیبی از عوامل داخلی (مانند عرضه خودرو در بورس کالا و حمایت‌های کلامی مسئولین) و عوامل خارجی (مانند احتمال توافق و رفع تحریم‌ها) باعث شده است که بازار سرمایه در موقعیت خاصی قرار گیرد. این شرایط فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری ایجاد کرده، اما در عین حال نیازمند هوشیاری و مدیریت ریسک از سوی سرمایه‌گذاران است تا از نوسانات احتمالی کوتاه‌مدت در امان بمانند. در بلندمدت، با تحقق عوامل مثبت ذکرشده، می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه به یکی از جذاب‌ترین مقاصد برای سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران تبدیل شود.
