السودانی:ایران تمایلی جدی برای دستیابی به توافقی با آمریکا دارد
مخاطب۲۴- محمد شیاع السودانی در گفت‌و‌گو با روزنامه عربستانی الشرق الاوسط گفت: «تمایلی جدی از سوی دولت ایران برای دستیابی به توافقی با آمریکا که منافع آن را تضمین کند و همچنین نگرانی‌های جامعه جهانی را در نظر بگیرد، وجود دارد، چراکه تصمیمی برای دستیابی به سلاح هسته‌ای وجود ندارد.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا به‌نظر شما پس از رخداد‌های اخیر در غزه، لبنان، سوریه و ایران، منطقه وارد توازن‌های جدیدی شده است، اظهار کرد: «قطعاً. پس از وقایع ۷ اکتبر و تجاوزات متعاقب آن به لبنان، تغییرات در سوریه و سپس حمله به ایران، گمانه‌زنی‌هایی درباره آینده منطقه در سایه این تحولات، که هنوز هم ادامه دارد، مطرح شده‌اند. تجاوزات به غزه و لبنان همچنان ادامه دارد، بحث‌هایی درباره آینده غزه مطرح است و همچنین نفوذ اسرائیل در سوریه همچنان جریان دارد. ما درباره آتش‌بس میان ایران و اسرائیل صحبت می‌کنیم، اما هنوز با یک روند سیاسی پایدار برای شکل‌دهی به روابط و توازن‌های منطقه مواجه نیستیم.»
وی افزود: «این تحولات، ما را با یک پرسش اساسی روبه‌رو می‌کند: چه آینده‌ای برای منطقه‌ای می‌خواهیم که در همه سطوح اقتصادی، امنیتی و سیاسی حساس است و برای نخستین بار در آستانه جنگی تمام‌عیار قرار گرفت که تنها به درگیری میان ایران و اسرائیل محدود نمی‌شد؟»
السودانی ادامه داد: «عراق بخشی از جغرافیای سیاسی این منطقه است. ضمن اینکه منافع عراق را در اولویت قرار می‌دهد، در عین حال نقش فعالی نیز ایفا می‌کند. ما تماشاگر نیستیم، بلکه با روابط خود در پی ایجاد موضعی هستیم که امنیت و ثبات را در منطقه تقویت کند، به‌ویژه آن‌که خود قربانی جنگ‌هایی بوده‌ایم که دهه‌ها کشور را سوزانده‌اند.»
نخست وزیر عراق در پاسخ به اینکه هنگام حمله اسرائیل به ایران چه کردید؟، اظهار کرد: «همه احتمال می‌دادند که درگیری تشدید شود و به جنگی تمام‌عیار منجر گردد. این برداشت در همه کشور‌های منطقه و از جمله عراق وجود داشت. حمله اسرائیل به ایران که با نقض حریم هوایی عراق همراه بود، عراق را درگیر جنگ می‌کرد. این برخلاف قانون اساسی و اصول سیاسی ماست که به هیچ‌کس اجازه نمی‌دهد از خاک یا آسمان عراق برای حمله به کشور دیگر استفاده کند.
ما موضع خود را در سطح بین‌المللی اعلام کردیم، شکایتی به شورای امنیت ارائه دادیم و در سطح دیپلماتیک فعال شدیم تا این نقض را محکوم کنیم. همچنین تجاوز به کشوری همسایه را که عضو سازمان ملل است و دارای حاکمیت کامل می‌باشد، رد کردیم.
بخش مهم‌تر، حفظ امنیت داخلی و اجماع ملی در قبال این بحران بود که خوشبختانه موفق شدیم. ما توانستیم موضعی واحد، ملی و قاطع در برابر این تجاوز شکل دهیم که از منافع عراق دفاع می‌کرد و مانع ورود کشور به جنگ شد.
وی در پاسخ به اینکه آیا آمریکا در این زمینه به شما کمک کرد؟، افزود: آمریکا علاقه‌مند بود که عراق وارد این درگیری نشود. ما در تماس دائم بودیم، به‌ویژه در خصوص نقض حریم هوایی، و تأکید داشتیم که آمریکا به عنوان یکی از اعضای ائتلاف بین‌المللی مبارزه با تروریسم در عراق، باید در تقویت سیستم پدافند هوایی ما نقش ایفا کند. در ده سال گذشته باید از ما در این زمینه حمایت می‌کردند.
السودانی در پاسخ به اینکه آیا ایران در جریان جنگ از عراق درخواستی داشت؟ بیان کرد: خیر، هیچ‌گونه درخواستی مطرح نشد. عراق خودش ابتکار عمل را به دست گرفت و خطرات را به همه طرف‌ها گوشزد کرد. ما نقش میانجی را ایفا کردیم و پیام‌هایی را میان طرف‌ها برای توقف جنگ و بازگشت به مذاکره منتقل کردیم. ایران نیز آماده گفت‌و‌گو بود، اما می‌گفت تا وقتی تجاوز ادامه دارد، امکان مذاکره نیست. ما با منطقه و آمریکا در تماس بودیم تا شرایط بازگشت به میز مذاکره را فراهم کنیم. در ساعات اولیه جنگ، موضع ایران در این زمینه مثبت بود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا می‌توان به توافق ایران و آمریکا در آینده نزدیک امیدوار بود؟، تاکید کرد: بله. رئیس‌جمهور آمریکا نقش مهمی در توقف جنگ اخیر داشت، و ما از این رویکرد حمایت کردیم. امید داریم که مذاکرات دوجانبه درباره پرونده هسته‌ای به توافقی منجر شود که ثبات منطقه را تضمین کند. برداشت ما این بود که ایران تمایل جدی برای رسیدن به توافق دارد که هم منافع خود را حفظ کند و هم نگرانی‌های جهانی را رفع کند. هیچ تصمیم رسمی یا مذهبی برای دستیابی به سلاح هسته‌ای در ایران وجود ندارد. پس راه برای تفاهم باز است.
السودانی در ادامه درباره «گروه‌های هم‌پیمان با ایران در عراق» با اشاره به اینکه مدیریت روابط داخلی با این گروه‌ها دشوار بود، افزود: این کار نیازمند تلاش زیادی بود. اما توانستیم با یک رویکرد واقع‌گرایانه و سیاسی، واکنش‌ها را مدیریت کنیم و اجازه ندادیم که به اقدامات مخرب تبدیل شوند. منطقه در حال التهاب بود ولی عراق ثبات خود را حفظ کرد، بر خلاف گذشته که منطقه آرام و عراق ناآرام بود.
وی احتمال درگیری دوباره میان ایران و اسرائیل را وارد دانست و تاکید کرد: همه می‌دانند که نتانیاهو به هیچ آتش‌بسی پایبند نبوده، نه در غزه و نه در لبنان. احتمال دارد به حملات علیه ایران ادامه دهد تا وضعیت سیاسی خود را حفظ کند.
نخست وزیر عراق در ادامه این گفت‌و‌گو در پاسخ به سوال مجری که پرسیده بود: آیا از فروپاشی یا بی‌ثباتی در ایران نگران بودید؟، گفت: «ایران کشور مهمی در منطقه است. اگر کسی بخواهد از طریق جنگ ۱۲ روزه، نظام را سرنگون کند، عواقب آن کل منطقه را در بر خواهد گرفت. نمی‌توان آتشی را در کشور همسایه دید و تصور کرد که به ما نخواهد رسید. رویکرد ما در برابر همه همسایگان همین است: حمایت از ثبات و جلوگیری از فروپاشی. اکنون موضوع درس گرفتن از این جنگ در حال بررسی است. نه‌تنها ارتش عراق، بلکه تمام ارتش‌های منطقه باید به فناوری‌های نوین جنگی توجه داشته باشند. ما باید خود را با تحولات جدید سازگار کنیم تا بتوانیم از کشورمان محافظت کنیم.
وی درباره اینکه «چه کسی رادار‌های عراق را پس از جنگ ایران و اسرائیل نابود کرد؟»، افزود: کمیته‌ای تخصصی تشکیل دادیم و من شخصاً آن را پیگیری می‌کنم. این یک تجاوز آشکار بود که با پهپاد انجام شد. شناسایی چنین حملاتی آسان نیست، اما این مسئله بی‌پاسخ نخواهد ماند. هنوز در حال تحقیق هستیم. حتی از ائتلاف بین‌المللی برای شناسایی دقیق منطقه پرتاب و مسیر حرکت کمک خواستیم.
وی درباره اینکه چرا روابط با سوریه هنوز کاملاً عادی نیست؟ ادامه داد: برعکس، روابط در مسیر طبیعی خود است. از همان ابتدا، ما به انتخاب‌های مردم سوریه احترام گذاشتیم. ارتباطات رسمی شروع شده و همچنان ادامه دارد.
السودانی در پاسخ به اینکه آیا ممکن است به زودی احمد شرع را در بغداد ببینیم یا شما به دمشق بروید؟ گفت: این بستگی به شرایط دارد. اسد با خودداری از دیدار با اردوغان مرتکب اشتباه شد. به نظر من این یک اشتباه بود. نه تنها ما، بلکه بسیاری از رهبران منطقه تلاش کردند این دیدار صورت گیرد تا تنش در مناطق مرزی کاهش یابد. این دیدار می‌توانست به آشتی کمک کند.
وی با اشاره به اینکه آمریکا همچنان یک بازیگر در منطقه است، درباره روابط با ترکیه و ایران افزود: روابط ما با ترکیه بر اساس آگاهی از اهمیت متقابل، تاریخ و منافع مشترک بنا شده است. در حال پایه‌ریزی روابطی پایدار هستیم؛ در حوزه امنیت، اقتصاد و به‌ویژه مسائل آب. رابطه با ایران نیز رابطه‌ای استراتژیک، بر پایه اشتراکات فرهنگی، دینی، اجتماعی و منافع متقابل است. ایران در دوره‌های مختلف در کنار عراق بوده، اما ما بر استقلال تصمیم‌گیری خود تأکید داریم.
السودانی در واکنش به سوال مجری که «ایران در امور عراق دخالت نمی‌کند؟»، تاکید کرد: قطعاً نه. حتی چنین تعبیری هم غیرقابل قبول است. رابطه مثبت به معنای دخالت نیست. مردم عراق نسبت به استقلال کشورشان بسیار حساس‌اند. عراق هیچ‌گاه تابع کسی نبوده و نخواهد بود.
وی درباره انحصار سلاح و در پاسخ به اینکه آیا ایران در موضوع «حصر سلاح» به شما کمک می‌کند، تصریح کرد: این موضوع کاملاً داخلی است و بخشی از برنامه دولت است. ما با تهدید تروریسم روبه‌رو بودیم و ناگزیر از تسلیح مردم برای دفاع از خود بودیم. اما اکنون پس از پیروزی، باید امنیت و نهاد‌های کشور را بازسازی کنیم. برنامه روشنی برای حل موضوع سلاح‌های خارج از کنترل دولت داریم که در حال اجراست.
