تندروها، مشکل اقتصاد ایران
به گزارش مخاطب ۲۴: امروز سه شنبه ۱۷ تیرماه جمعی از اقتصاددانان و اساتید دانشگاه با انتشار بیانیه‌ای خطاب به مردم ایران و مسعود پزشکیان، خواستار تغییر پارادایم حاکم بر نظام حکمرانی برای برون‌رفت از بحران کنونی در حوزه‌های اقتصادی و سیاسی شدند. در این بیانیه هفت بندی که توسط دنیای اقتصاد منتشر شد، این اقتصاددان و اساتیدی دانشگاه، خواهان تغییر مدیریت و نحوه حاکمیت بر صدا و سیما و خروج برخی بنگاه‌های نظامی از بطن اقتصادی کشور شدند.
جمعی از اقتصاددانان و اساتید دانشگاه با انتشار بیانیه‌ای خطاب به مردم ایران و مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ضمن محکوم کردن تجاوز رژیم جنایتکار اسرائیل به ایران و حمله آمریکا به تاسیسات هسته‌ای کشور، خواستار تغییر پارادایم حاکم بر نظام حکمرانی برای برون‌رفت از بحران کنونی شدند. امضاکنندگان این بیانیه با تاکید بر اهمیت تامین امنیت به‌عنوان نخستین و مهمترین وظیفه هر حکومت و در همین حال، تقدیر از رشادت‌های مردم و نیرو‌های مسلح و پدیده ارزشمند انسجام ملی در جنگ ۱۲روزه، نسبت به تداوم ناکارآمدی، بی‌اعتمادی، سیاست خارجی منجمد، تبعیض‌ها و بی‌عدالتی‌ها هشدار دادند. امضاکنندگان با اشاره به «هزینه‌های سنگین جنگ» و «بحران‌های ساختاری در حوزه‌های اقتصاد، سیاست و روابط خارجی»، اصلاحات بنیادین در رویکرد نظام حکمرانی، پایان‌دادن به انحصار رسانه‌ای، تقویت شایسته‌سالاری و آزادی زندانیان سیاسی را به‌عنوان ضرورت‌های تضمین امنیت، ثبات و توسعه ایران معرفی کرده و از دولت درخواست کرده‌اند با در پیش گرفتن مسیر دیپلماسی و مذاکره سازنده با آمریکا و اروپا از ایران محافظت کند. این گروه همچنین خواستار خروج نیرو‌های نظامی از اقتصاد و بازنگری در سیاست‌های ارزی و مالی برای مقابله با رانت‌جویی، فساد و احیای اعتماد عمومی شده‌اند.
در این زمینه، مهدی پازوکی یکی از امضاکنندگان این بیانیه و اقتصاددان در مصاحبه‌ای بر این باور است که پارادایم‌ها باید عوض شود. اگر همین منوال برقرار بماند و تندروها و عقب مانده‌های ذهنی، حاکم باشند کشور در همین شرایط می‌ماند.
تندرو‌های وطنی، مشکل اقتصاد ایران هستند
مهدی پازوکی در گفت‌و‌گو درباره ضرورت‌های دیپلماسی فعال و پیشبرد مذاکرات با آمریکا و اروپا که روز گذشته هم در مصاحبه پزشکیان با تاکر کارلسون مطرح شد و البته واکنش تندروها را علیه مذاکرات به دنبال داشت، گفت: «یکی از مشکلاتی که اقتصاد ایران در سال‌های اخیر داشت در واقع تندرو‌های وطنی بودند. این گروه با دشمنان خارجی خیلی نزدیک هستند. بحثم این نیست که از اجنبی پول می‌گیرند، اما کار‌هایی که می‌کنند بسیار مشکوک است.»
وی افزود: «در این باره نظر شما را به حمله به سفارت بریتانیا در ایران در سال ۱۳۹۲ و آتش زدن سفارت عربستان جلب می‌کنم. ۲۴ ساعت بعد از حمله به سفارت انگلستان، بانک مرکزی از سوی انگلیس و اتحادیه اروپا تحریم شد. این‌ها در واقعی کاری را کردند که اسرائیل می‌خواهد. اعتقاد عمیق کارشناسی دارم ۳۰ سال دیگر اسناد این ۲ اتفاق فاش می‌شود، کسانی که پشت حمله به سفارت بریتانیا یا آتش زدن سفارت عربستان بودند از غریبه پول گرفته‌اند و عامل بیگانه هستند.»
کشور برای رفاه بیشتر و اداره بهتر نیازمند عقلانیت و حاکمیت نظام تدبیر است
این اقتصاددان تاکید کرد: «شاید در این میان، عده‌ای هم ساده لوح بودند، اما مهم این است که به منافع ما فکر نمی‌کنند. کشور ما برای اداره بهتر، رفاه بهتر مردم و برای اینکه اقتصاد بهتر داشته باشد ابتدا به عقلانیت و حاکمیت نظام تدبیر نیاز دارد. تندرو‌های ایرانی در اثر رانت‌های اقتصادی به جایگاهی رسیدند و طبقه جدید از نظر اجتماعی شکل دادند که دارای ویلا‌های شیک و منازل آنچنانی در زعفرانیه و فرمانیه هستند. نه از طریق کارآفرینی و نه از طریق ثروت پدری بلکه از طریق رانت و فساد، این رانت خواران و فسادانگیزان که از رانت‌های حکومتی استفاده می‌کنند، سعی کردند کشور را متشنج کنند و به سمت بحران ببرند. در حالیکه این‌ها حتی اداره کشور را هم بلد نیستند.
پازوکی ادامه داد: نمونه آن را نگاه کنید؛ بیشترین دوره‌ای که درآمد ارزی داشتیم، در دوران احمدی نژاد بود که بخشی از تندروها به قدرت برگشتند و منابع کشور را با بحث‌های کذایی مثل هولوکاست هدر دادند. چرا باید هزینه کشته شدگان یهودی را در آلمان، منِ ایرانی بپردازم؟ تندرو‌های وطنی که بخشی از آنها رانت خوار هستند به تنها چیزی که نمی‌اندیشند منافع ملی ملت ایران است. ما مردم صلح دوست بودیم و هیچ گاه در ۲۰۰ سال گذشته همانطور که در نامه اقتصاددانان اشاره شده است، به هیچ کشوری تجاوز نکردیم؛ اتفاقا خودمان قربانی تجاوز بودیم.
رابطه اقتصادی ایران با آمریکا به ضرر رقبای منطقه‌ای است
وی افزود: تندروها این را نمی‌دانند که در اقتصاد بسته شما نمی‌توانید در جهان بدرخشید. من امروز به عنوان کارشناس اقتصادی، اعتقاد عمیق کارشناسی و علمی دارم که رابطه اقتصادی ا یران با آمریکا به نفع ما و به ضرر رقبای منطقه‌ای مثل ترکیه، امارات، قطر، عربستان سعودی و آذربایجان است. باید بدانیم اگر امروز سرمایه گذار آمریکایی در پارس جنوبی و ایران بیاید به دنبال آن، امنیت برای ما می‌آورد و این تعامل به نفع ماست.
اگر شفافیت اقتصادی باشد کسی نمی‌تواند از رانت حکومتی استفاده کنند
پازوکی با بیان اینکه ما برای از بین بردن این رانت‌ها باید فضای کسب و کار را برای رشد تولید ملی ایجاد کنیم، گفت: رشد تولید ملی هم به منزله رشد اقتصادی، بالا رفتن درآمد جامعه، درآمد ملی و افزایش رفاه جامعه است؛ بنابراین راهکار این است که فضای کسب و کار جامعه مناسب باشد و برای رسیدن به این هدف، سه اتفاق باید در اقتصاد ایران رخ دهد. نخست، شفافیت اقتصادی است که اگر شفافیت اقتصادی باشد تندروها نمی‌توانند از رانت‌های حکومتی و فساد استفاده کنند. در شفافیت اقتصادی، باید نور بتابانیم. فردی مثل من و دوستانی که آن بیانیه را امضا کردیم و به سیاست‌های دولت پزشکیان یا دولت‌های گذشته نقد‌هایی دارند که جاسوس نمی‌شوند. در مقابل، آنها که دیدگاه هایشان را به صورت شفاف حتی به نظام می‌گویند عده‌ای سعی می‌کنند با تندروی، ظاهر اسلامی ایجاد کنند، فرزندان مردم را در خیابان کتک بزنند و به زنان و حقوق مردم تعدی کنند.
نهاد‌های حاکمیتی نباید وارد تصدی‌گری اقتصادی شوند
این چهره اقتصادی گفت: این گروه از شفافیت می‌ترسند؛ شفافیتی که باید در اقتصاد ایران شکل بگیرد. دومین نکته که باید در اقتصاد ایران رخ دهد، ایجاد رقابت در بنگاه‌های اقتصادی است. همانطور که در نامه اشاره شد، نباید نهاد‌های حکومتی وارد تصدی گری اقتصادی شوند چرا که این اتفاق، فاجعه است.
وی گفت: نهاد‌های نظامی می‌توانند از امکانات در زمان صلح برای سازندگی استفاده کنند، اما قرار نیست بنگاه داری کنند در حالی که برخی نهاد‌ها دارند بنگاه داری می‌کنند. شرکت مخابرات ایران را ببینید دست چه کسی است؟ در گذشته دولت از این شرکت مالیات می‌گرفت و درآمد هم داشت؛ بنابراین نخست شفافیت، دوم ایجاد رقابت سالم و سوم نفی انحصار باید در اقتصاد ایران شکل گیرد.
پازوکی ادامه داد: نفی انحصار یعنی هر گونه انحصار را باید از اقتصاد ایران دور کنیم. انحصار یعنی فساد. اگر به یک نهاد اجازه واردات فلان کالا را دادیم، نهادی که قدرت و اسلحه دارد و به قول حسن روحانی روزنامه و خبرگزاری دارد، اگر وارد اقتصاد شود نمی‌گذارد بخش کارآفرین در اقتصاد ایران ماهیت داشته باشد؛ بنابراین ما باید فضای کسب و کار را مناسب کنیم. فضای کسب و کار اگر مناسب شود، یعنی شفافیت برای بنگاه‌های اقتصادی و مردم ایجاد کنیم. آن‌گاه رقابت سالم بین بنگاه‌های اقتصادی شکل می‌گیرد. انحصار دولتی، خصولتی یا خصوصی هر چه که باشد برای اقتصاد ایران پدیده شومی محسوب می‌شود.
تندروها حرف‌هایی می‌زنند که نتانیاهو دوست دارد
این چهره اقتصادی گفت: الان برخی از تندروها را دیدم که در انتقاد از مصاحبه پزشکیان گفته‌اند چرا رئیس جمهور از صلح گفته است؟ ما خواهان صلحیم و قربانی تروریست هستیم. تندروها حرف‌هایی می‌زنند که تروریست می‌زند و نتانیاهو هم دوست دارد. این‌ها چطور نفوذ کردند که بیش از حدود یک تن اسناد مملکت را خارج کردند؟ من تاکیدم این است که اگر عقلانیت و نظام تدبیر حاکم باشد می‌توانیم موفق باشیم. همین احمدی نژاد که هولوکاست را مطرح کرد حاضر نشد جنایت اسرائیل را محکوم کند. اثرش همین است که تندروها نوچه‌های تفکر آقای احمدی نژاد بودند.
پازوکی گفت: آنقدر ملیت را ضعیف کردیم که اکثر این تندر‌ها سرود ملی را از حفظ بلد نیستند، آن وقت می‌خواهند ملیت و عِرق ملی را حفظ کنند. مردم در طول جنگ ۱۲ روزه سنگ تمام گذاشتند و از استقلال و شرافت ملی مملکت دفاع کردند؛ بنابراین باید کمک به حاکمیت عقلانیت کنیم.»
عده‌ای صدا و سیما را ملک طلق شان می‌دانند
پازوکی در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو درباره حاکمیت تندروها بر صدا و سیما و فضای متفاوت رسانه ملی قبل و بعد از جنگ ۱۲ روزه که متفاوت با همبستگی ملی پیش رفت، به نکاتی اشاره کرد.
وی گفت: «یکی از دلایلی که مردم از رسانه ملی به سمت تلویزیون و رسانه‌های خارجی سوق داده شدند، عملکرد صدا و سیما است. صدا و سیما در اختیار یک اقلیت خاص قرار دارد و حرف‌هایی می‌زند. افراد این صدا و سیما هم کارشناس هستند هم مجری؛ در حالی که کشور از تنوع قومیت‌ها برخوردار است. اگر همین الان به برنامه‌های ۲ سال گذشته میزگرد‌های اقتصادی صدا و سیما نگاهی بیاندازید، بالای ۷۰ درصد تندروها یک طرف قضیه بودند و احساس می‌کنند صدا و سیما ملک طِلق آنهاست.»
این تحلیلگر اقتصادی گفت: اگر ملت را مقابل دین قرار دهیم، دین است که ضرر می‌کند. حرفی است که سید محمد خاتمی بیش از ۲۰ سال قبل زد. شما همین دوره خاتمی را ببینید؛ بهترین دوره در ۴۵ سال جمهوری اسلامی دوره محمد خاتمی بود که نرخ رشد اقتصادی، روند فزاینده و نرخ بیکاری روندی کاهنده داشت. در حالی که خاتمی چهره‌ای فرهنگی بود و قرار نبود در اقتصاد کاری کند.
وی تصریح کرد: حتی نفت هم در سال ۷۶ به پایین‌ترین حد ممکن یعنی زیر ۱۰ دلار رسیده بود. ولی چه اتفاقی افتاد؟ آقای خاتمی با دنیا متین حرف زد. بحث حقوق انسان‌ها و جامعه مدنی را مطرح کرد در حالی که تندروها از حقوق شهروندی برخوردار نیستند و بخشی از آنها با رانت گزینش‌ها توانستند به مناسب برسند. حتی عده‌ای از آنها در حالی که صفر کیلومتر بودند یک شبه به مسئولیت رسیدند و به عنوان مثال، مدیرکل سازمان برنامه و بودجه شدند. این موضوع چه چیزی را نشان می‌دهد؟ اگر نظام تدبیر در کشور حاکم نباشد، صدا و سیما در اختیار اقلیت قرار می‌گیرد در حالی که صدا و سیما برای مردم است. من به جز فوتبال چیزی از تلویزیون، مناسب نمی‌بینم و حرام است پولی که من و خانواده‌ام به عنوان مالیات و از منابع عمومی صرف صدا و سیما می‌کنیم.
منتقدان حاکمیت که جاسوس و نفوذی نمی‌شوند
این چهره اقتصادی گفت: من حتی به مسعود پزشکیان هم انتقاد دارم. نمایندگان آقای پزشکیان بلد نیستند نظارت کنند و حداقل به مردم گزارش دهند. فردی می‌آید در تلویزیون و به مردم ایران توهین می‌کند و می‌گوید ایران آغل شده است. مردم اگر می‌خواستند که به جلیلی رأی می‌دادند. من بر این باورم تفکر جلیلی در صدا و سیما همچنان حاکم است که خطرناک و ضد توسعه است. آقای پزشکیان باید بداند وفاق به این معنی نیست که تلویزیون در اختیار تندروها باشد.
پازوکی گفت: میزگرد‌های تلویزیون را ببینید، اکثریت آنها افراد عقب مانده ذهنی هستند و دانش لازم را ندارند. آدم‌های اهل شعارند در حالی که با شعار نمی‌توان کشور را به سمت توسعه برد. وقتی ما در سال ۱۹۷۹ میلادی انقلاب کردیم، مردم مالزی روی درخت زندگی می‌کردند! امروز بروید شاخص‌های اقتصادی مالزی را با شاخص‌های اقتصادی ایران مقایسه کنید. ترکیه برای من الگو نیست ولی ترکیه را نگاه کنید، الان شرکت ترکیش ایر بالغ بر ۳۶۵ فروند هواپیما دارد که به ۱۲۰ کشور دنیا پرواز انجام می‌دهد. ایران چطور؟ به جز چهار تا پنج کشور کوچک، به جای دیگری پرواز نداریم. ایرانیان خارج از کشور سالانه بین چهار تا پنج میلیارد دلار بابت هزینه بلیت به شرکت‌های خارجی می‌پردازند؛ آیا این عزت است؟
وی تاکید کرد: بنابراین با این تفکر تندروها، پارادایم‌ها باید عوض شود. اگر همین منوال برقرار بماند و تندروها و عقب مانده‌های ذهنی، حاکم باشند کشور در همین شرایط می‌ماند، اما در صورتی که تدبیر، حاکم باشد نفوذ‌ها نمی‌توانند بیایند. نفوذی‌ها وقتی می‌آیند که سیستم بسته و غیرشفاف بر کشور حاکم باشد. بهترین فرماندهان این کشور را به شهادت رسیدند به دلیل همین جمود فکری و وجود نفوذی‌ها که سعی می‌کردند با لباس تندروی وارد شوند. فردی که منتقد و روشنفکر باشد که جاسوس نمی‌شود و نمی‌تواند نفوذ کند. نفوذ را کسانی انجام می‌دهند که فرهنگ نفاق و دوگانگی را داشته باشند.»
منبع: اکوایران
