کدام سد‌های آبی سرریز شدند؟
مخاطب ۲۴- با عبور از میانه بهار ۱۴۰۴، آخرین بررسی‌ها نشان می‌دهد ۲۳ سد مهم کشور با رسیدن به بیش از ۹۰ درصد ظرفیت خود، در وضعیت پرآبی قرار گرفته‌اند؛ اتفاقی کم‌سابقه که عمدتاً نتیجه بارش‌های گسترده زمستان و بهار امسال در حوضه‌های غربی، شمال‌غربی و شمالی کشور است.
غرب کشور در صدر جدول پرآبی
بر اساس گزارش منابع مطلع در شرکت مدیریت منابع آب ایران، حوضه کرخه و مرزی غرب بیشترین سهم را در میان سد‌های پرشده کشور به خود اختصاص داده است.
سد‌های مهمی، چون «داریان»، «تنگه حمام»، «قشلاق»، «گلال»، «ازگله»، «سیلوه»، «ایلام» و «گاران» با عبور از آستانه ۹۰ درصدی، حالا در وضعیت کاملاً پایدار قرار دارند.
اهمیت این سد‌ها به‌ویژه در تأمین آب شرب و کشاورزی استان‌های مرزی و همچنین کنترل سیلاب‌های فصلی دوچندان است.
شمال‌غرب، آماده ورود به فصل زراعی
در حوضه سفیدرود بزرگ نیز سد‌های «کلقان»، «شهر بیجار» و «بفراجرد» به مرز پرشدگی کامل رسیده‌اند.
پر شدن این مخازن به‌طور مستقیم بر آمادگی برای آغاز فصل زراعی در استان‌های شمال‌غربی تأثیر مثبت داشته و پیش‌بینی می‌شود امسال کم‌ترین تنش آبی در اراضی پایین‌دست این سد‌ها وجود داشته باشد.
از سوی دیگر، در حوضه دریاچه ارومیه که در سال‌های گذشته با بحران کاهش سطح تراز مواجه بوده، گزارش‌ها از پر شدن سد‌های «تاجیار سراب» و «چراغ‌ویس» خبر می‌دهد.
این موضوع می‌تواند سهم قابل‌توجهی در تأمین حق‌آبه دریاچه و احیای بخشی از اکوسیستم آن داشته باشد.
بارش‌های بهاری، ناجی سد‌های جنوبی و شمالی
در جنوب‌غرب کشور، سد مهم «رودبار» واقع در حوضه کارون بزرگ نیز با دریافت حجم بالایی از روان‌آب‌ها به بیش از ۹۰ درصد ظرفیت خود رسیده است.
این سد نقش کلیدی در کنترل سیلاب‌های منطقه و تأمین برق‌آبی منطقه دارد.
در حوضه اترک و شمال کشور نیز ۵ سد «سلاح‌الدین‌کلا»، «سنبل‌رود»، «الیمالات»، «میجران» و «البرز» در استان‌های گیلان، مازندران و گلستان با رشد چشمگیر ورودی‌ها مواجه بوده‌اند.
افزایش ذخایر این سد‌ها می‌تواند پاسخگوی نیاز آبی منطقه در تابستان پیش‌رو باشد، به‌ویژه برای مصرف شرب و کشاورزی.
حوضه ارس؛ چهار سد آماده تابستان
در مرز‌های شمال‌غربی، چهار سد دیگر در حوضه ارس نیز وضعیت مطلوبی دارند؛ «شهید غنبری»، «تازه‌کند»، «سقزچی» و «مقدس اردبیلی» همگی با رسیدن به مرز ۹۰ درصد ظرفیت، در شرایطی پایدار قرار دارند و به‌عنوان ذخایر راهبردی برای مدیریت منابع آبی در شمال‌غرب شناخته می‌شوند.
لزوم مدیریت هوشمند مخازن
کارشناسان حوزه آب معتقدند که اگرچه پر شدن این سد‌ها نشانه‌ای مثبت از بازگشت بخشی از تعادل به چرخه هیدرولوژیکی کشور است، اما باید با مدیریت دقیق خروجی‌ها، جلوگیری از فرسایش سازه‌ها و همچنین پیش‌بینی برای دوره‌های خشکسالی آتی، از این ظرفیت به بهترین شکل بهره برد.
همچنین مسئولان شرکت مدیریت منابع آب اعلام کرده‌اند در پی تشدید سامانه‌های بارشی از زمستان گذشته تاکنون، بیشترین حجم آبگیری مربوط به مناطق غربی و شمالی کشور بوده است و تاکنون برنامه‌ریزی دقیقی برای کنترل خروجی‌ها و جلوگیری از وقوع سیلاب‌های ناگهانی انجام شده است.
