خبر مهم بانک مرکزی درباره حذف ۴ صفر از پول ملی
مخاطب ۲۴- جعفر مهدی زاده روز سه شنبه با بیان اینکه موضوع اصلاح پول ملی یا حذف ۴ صفر، در گذشته نیز سابقه داشته و بیش از ۱۲ سال یعنی از اواخر دهه ۸۰ خورشیدی تاکنون مطرح است، افزود: در این مدت این موضوع بار‌ها مطرح شده و حتی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در مطالعات بسیار عمیق در قالب پروژه‌های مطالعاتی درباره این مسئله انجام داده است.
وی با اشاره به اینکه به لحاظ مفهومی و نظری شاید موضوع پیچیدگی خاصی نداشته باشد، ادامه داد: ولی واقعیت این است که حذف ۴ صفر و اصلاح پول ملی موضوعی است که از نظر لجستیک، پیچیدگی‌های بسیاری دارد و نیازمند هماهنگی با تمامی دستگاه‌های ذی ربط بوده و خواهان عزم و اراده ملی برای اجرای آن در تمامی بخش هاست.
مدیر کل سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی تصریح کرد: پیچیدگی این موضوع شامل تغییر حسابرسی ها، تغییر دفاتر، اصلاحات حقوقی از جمله قانون چک، مطالبات و دیون اشخاص از یکدیگر، تغییرات در نرم‌افزارها، حوزه قیمت‌گذاری‌ها، بورس، بازار سرمایه، حوزه تولید و دیگر موارد است که باید بصورت دقیق مشخص شود؛ بطور مثال در حوزه تولید باید معلوم باشد که این طرح باید به چه شکلی باید اجرا شود.
وی با بیان اینکه این طرح می‌تواند به دو شکل اجرایی شود، تصریح کرد: یک دوره گذار وجود دارد که در این دوره گذار یک کد جدید معرفی می‌شود و یا اینکه بصورت ناگهانی این موضوع اجرایی شود که می‌تواند پیچیدگی‌های خاصی داشته باشد و بار تولیدی را بر بانک مرکزی بیشتر کند.
مهدی زاده با تاکید بر اینکه درباره تمامی این مسایل بررسی‌های مفصلی صورت گرفته است، اظهار داشت: ولی این پروژه خیلی قدیمی است و اجرای آن نیز از سال‌های قبل آغاز شده است؛ ما در بانک مرکزی ۴ صفر را از پول‌های چاپ شده جدید ملی محو کردیم، ولی اجرای این موضوع در حوزه اسکناس است و به پول ملی و تولید آن مربوط می‌شود، به هر حال مسایل دیگری در کنار این موضوع مطرح است، مانند اطلاع رسانی و روابط عمومی گسترده تا بتواند تمامی ابعاد آن را برای مردم بطور کامل بیان کند.
وی با اشاره به اینکه اینکه پیش از این موضوع حذف صفر و تغییر واحد پول ملی در قالب یک لایحه به مجلس ارسال شده بود، ادامه داد: سیر این لایحه این است که اول در کمیسیون اقتصادی طرح و به تصویب رسید، سپس نمایندگان مجلس نیز در صحن علنی آن را تصویب کردند و برای تایید به شورای نگهبان فرستادند، اما در شورای نگهبان ایرادی گرفته شد و دوباره به مجلس برای بررسی ارسال شد که با رفع اشکال آن در کمیسیون اقتصادی دوباره در نوبت طرح در صحن مجلس قرار دارد.
مدیرکل سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی با تاکید بر اینکه خط سیر و پیش نیاز‌های اجرایی برای حذف ۴ صفر از پول ملی کاملا مشخص است، افزود: در عین حال باید پیش نیاز‌های اجرایی آن مشخص شود، اما بیشتر موارد تقریبا برای اجرا آماده است.
نمی‌توانیم دو نوع ریال داشته باشیم
وی با اشاره به اینکه برای تغییر نام ریال از نظر اجرایی پیچیدگی‌های فراوانی وجود دارد، تصریح کرد: اگر نخواهیم نام ریال را تغییر دهیم، چون یک دوره گذار داریم، نمی‌توانیم در این دوره دو نوع ریال داشته باشیم و این باعث می‌شود که دوبار تولید اسکناس کنیم.
مهدی زاده خاطر نشان کرد: تجربه‌ای که در ترکیه بوده، لیر جدید همزمان با لیر قدیم جریان داشته ولی بعد از آن لیر جدید تولید شد و جایگزین لیر قدیمی شد.
وی با بیان اینکه هر صفر که به قیمت یک کالا افزوده می‌شود، یعنی قیمت آن کالا ۱۰ برابر شده است، ادامه داد: به لحاظ محاسباتی اگر تورم ۲۵ درصد در بلند مدت داشته باشیم، ۴۰ سال طول می‌کشد که یک صفر به قیمت آن کالا اضافه شود. حتی در شرایط تورمی امروز نیز اجرای طرح توجیه پذیر است و اگر این موضوع با یک اصلاحات اقتصادی و ساختاری اجرا شود و اگر عملا هم تورم کنترل شود، پایداری و مانایی بیشتری در دوره طولانی تری خواهد داشت.
مدیرکل سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی خاطر نشان کرد: حتی اگر اصلاحات گفته شده اگر انجام نشود، نافی این طرح نیست، ولی به لحاظ کمی، درست است که سهم اسکناس در نظام پرداخت بسیار کم شده، اما هنوز افرادی هستند که ترجیح می‌دهند که از فیزیک اسکناس استفاده کنند.
هنوز متقاضی اسکناس وجود دارد
وی با بیان اینکه برای استفاده از اسکناس بار بسیاری در حوزه تولید اسکناس به بانک مرکزی وارد می‌شود، خاطر نشان کرد: امروز با استفاده از کارت‌های نقدی این بار کاهش یافته، اما همچنان متقاضی اسکناس در جامعه وجود دارد. در حوزه ارقام و اعداد نیز مانند خوانش حساب‌های ملی، کاری بسیار سخت است.
مهدی زاده درباره کنترل تورم و سپس اجرای این طرح نیز اظهار داشت: یکی از ملاحظات بحث اجرای موضوع بود و نیاز به این داشتیم که حجم زیادی از اسکناس را تولید کنیم ولی خوشبختانه با کمک شرکت‌های دانش بنیان و جایگزین کردن بخشی از نیاز‌ها مانند جوهر، واتر مارک و بخشی دیگر از ملزومات اسکناس توانستیم در داخل آن را تولید کنیم و مشکلات تحریم را نیز توانستیم تا حد زیادی برطرف کنیم.
وی با اشاره به اینکه قطعا در شرایط با ثبات و رفع تحریم‌های بین المللی این اقدام مثمرثمرتر خواهد بود، اظهار داشت: هرچه شرایط با ثبات‌تر باشد، قطعا اجرای این طرح ثمرات بیشتری خواهد داشت.
محمدرضا فرزین رییس کل بانک مرکزی در اولین روز همایش نظام نظام پولی و بانکی گفت که این نهاد ناظر در سال جاری حذف ۴ صفر از پول ملی را پیگیری خواهد کرد.
