ویتکاف: آنها برای اجرای برنامه غیرنظامی نیازی به غنی‌سازی ندارند
مخاطب۲۴- استیو ویتکاف فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه به تصمیم نهایی ایران و گزینه‌های پیش رو اشاره کرد و مدعی شد: «آنها چاره‌ای جز پذیرش شرایط ایالات متحده برای توافق خلع سلاح هسته‌ای ندارند. بدیهی است که می‌توانند نه بگویند و رئیس‌جمهور ترامپ را آزمایش کنند، اما فکر می‌کنم این کار عاقلانه‌ای نخواهد بود. منظورم این نیست که بخواهم با آنها تقابل کنم، منظورم این است که این یک واقعیت است. آنها نمی‌توانند بمب داشته باشند و گفته‌اند که بمب نمی‌خواهند. گفته‌اند که می‌خواهند فقط به‌صورت غیرنظامی فعالیت کنند. بسیاری از کشور‌ها برنامه‌های غیرنظامی دارند و بدون ظرفیت غنی‌سازی عمل می‌کنند. آنها برای اجرای برنامه غیرنظامی نیازی به غنی‌سازی ندارند.»
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، بعدازظهر پنجشنبه در کاخ سفید طی گفت‌وگویی حدوداً ۴۰ دقیقه‌ای با وب‌سایت بریتبارت نیوز، دیدگاه‌ها و سیاست‌های دولت ترامپ درباره مذاکرات با ایران را تشریح کرد.
او در ابتدای سخنانش با اشاره به رویکرد ترامپ گفت: «او به صلح از طریق قدرت اعتقاد دارد، که اساساً به این معنی است که توسل به خشونت و جنگ، لزوماً به نفع کشور نیست و بهترین راه برای ایجاد آتش‌بس، چه موقت و چه دائمی، نیست. او رهبر یک ابرقدرت، قدرتمندترین ملت روی زمین است و اگر می‌خواست، می‌توانست نیروی نظامی را در همه جا اعمال کند، اما فکر نمی‌کند که در بسیاری از شرایط این کار مؤثر باشد. بنابراین، گفت‌و‌گو و دیپلماسی راهی است که او می‌خواهد هر بار دنبال کند، زیرا اگر بتواند به‌طور مسالمت‌آمیز به یک راه‌حل موفقیت‌آمیز که به نفع ایالات متحده باشد برسد، این نسخه بهتری برای حل برخی از مشکلات جهانی است که ما با آن روبهرو هستیم.»
ویتکاف ادامه داد: «من واقعاً معتقدم – من به رئیس‌جمهور بسیار وفادار هستم، اما در واقع به سیاست او اعتقاد دارم. واقعاً دارم. من به سیاست او مبنی بر تلاش برای حل و فصل مناقشه ایران از طریق گفت‌و‌گو اعتقاد دارم. اول از همه، این یک راه‌حل دائمی‌تر برای آن بحران نسبت به هر جایگزین دیگری است. این دقیقاً نحوه رویکرد ایران به یک برنامه هسته‌ای را تغییر می‌دهد. اگر ما آنها را وادار کنیم که داوطلبانه از یک برنامه غنی‌سازی که در آن بتوانند سانتریفیوژ نداشته باشند، و موادی که می‌توانند تا سطح تسلیحاتی ۹۰ درصد غنی‌سازی شوند نداشته باشند، دست بکشند، این دائمی‌ترین راه برای اطمینان از این است که هرگز به سلاح دست نمی‌یابند؛ بنابراین نسخه او برای راه‌حل، بهترین نسخه است. امیدوارم این چیزی باشد که آنها می‌خواهند انجام دهند، زیرا همان‌طور که او می‌گوید، جایگزین، جایگزین خوبی برای آنها نیست.»
عنصر نئوکان معتقد است که جنگ تنها راه‌حل است
در پاسخ به این سؤال که آیا منتقدان مذاکرات به‌دلیل ترجیح جنگ به صلح، به این روند حمله می‌کنند، ویتکاف گفت: «قطعاً یک عنصر نئوکان وجود دارد که معتقد است جنگ تنها راه‌حل مسائل است. این یک سوگیری تأییدی است. آنها به‌سمت تعامل نظامی گرایش دارند و هر چیزی با ماهیت نظامی را به‌عنوان راه‌حل در نظر می‌گیرند، بدون توجه به عواقب آن. شما همیشه این را می‌شنوید که مردم می‌گویند "نه، نه، ما باید با آن شخص با زور رفتار کنیم. ایرانی‌ها شما را در گفت‌و‌گو دستکاری می‌کنند و بنابراین شما مؤثر نخواهید بود. " آنها ممکن است سعی کنند مرا دستکاری کنند. من فکر نمی‌کنم که بتوانند مرا دستکاری کنند. در آن مثال خاص، اگر ایرانی‌ها اشتباه کنند و فکر کنند که می‌توانند سر میز مذاکره تعلل کنند، دیگر من را زیاد نخواهند دید و گزینه جایگزین، همان‌طور که رئیس‌جمهور می‌گوید، برای آنها بد خواهد بود. اما حق با شماست: عنصر نئوکان معتقد است که جنگ تنها راه‌حل است. رئیس‌جمهور معتقد است که نیروی شخصیت او و روشی که به موقعیت‌های خاص پاسخ می‌دهد، می‌تواند مردم را به انجام کار‌ها به شیوه‌ای بهتر و در جهت منافع دولت ایالات متحده سوق دهد. من هم به این موضوع اعتقاد دارم.»
ویتکاف در ادامه و در گفت‌وگوی دیگری با همین رسانه افزود: «ما موضع خود را اعلام کرده‌ایم. ایرانی‌ها نمی‌توانند بمب داشته باشند. آنها اعلام کرده‌اند که بمب نمی‌خواهند. بنابراین، برای اهداف این بحث، ما قصد داریم به حرف آنها که واقعاً این‌طور فکر می‌کنند، اعتماد کنیم. اگر این‌طور فکر می‌کنند، پس تأسیسات غنی‌سازی آنها باید برچیده شود. آنها نمی‌توانند سانتریفیوژ داشته باشند. باید تمام سوختی را که در آنجا دارند، رقیق کنند و آن را به مکانی دوردست بفرستند – و اگر می‌خواهند یک برنامه غیرنظامی را اجرا کنند، باید به یک برنامه غیرنظامی تبدیل شوند.»
یک برنامه غنی‌سازی دیگر هرگز نمی‌تواند در ایران وجود داشته باشد
او با اشاره به نیروگاه بوشهر گفت: «آنها در واقع یک راکتور غیرنظامی در کشور ایران دارند – به نام بوشهر. در این مکان هیچ قابلیت غنی‌سازی ندارند، هیچ سانتریفیوژی در آنجا نیست. آنها فقط می‌توانند از آن تأسیسات برای اهداف غیرنظامی مثل تولید برق استفاده کنند. اگر واقعاً به این نوع برنامه اعتقاد دارند، چرا بقیه تأسیسات خود را مانند بوشهر تبدیل نکنند؟ یک برنامه غنی‌سازی دیگر هرگز نمی‌تواند در ایران وجود داشته باشد. این خط قرمز ماست. غنی‌سازی ممنوع است. این یعنی برچیدن، یعنی عدم ساخت سلاح، و یعنی نطنز، فردو و اصفهان – این سه تأسیسات غنی‌سازی – باید برچیده شوند.»
در پاسخ به این سؤال که آیا توافق نهایی شبیه برجام دوران اوباما خواهد بود یا نه، ویتکاف تأکید کرد که توافق جدید «بسیار قوی‌تر» خواهد بود، چون ایرانی‌ها نسبت به یک دهه پیش در موقعیت «آسیب‌پذیرتری» قرار دارند. او گفت: «ما این‌طور نیستیم – هدف این است که واقعاً با آنها بنشینیم و صحبت کنیم و توضیح دهیم که چرا باید به روش ما عمل کنند. ممکن است نپذیرند، اما برای من منطقی نیست که چرا نپذیرند. ما هرگز توافقی شبیه برجام را قبول نمی‌کنیم که در آن تحریم‌ها برداشته شوند و تعهدات آنها زمان‌بندی غروبی داشته باشد. این اشتباه بود. ما معتقدیم که آنها نباید هیچ‌گونه ظرفیت غنی‌سازی یا سانتریفیوژ یا هر چیزی که به تولید سلاح ختم شود، داشته باشند. این برجام نبود. برجام شامل بند‌های غروبی بود که تعهدات را از بین می‌برد و تحریم‌ها را در زمان‌های نامناسب لغو می‌کرد. چنین چیزی دیگر تکرار نخواهد شد.»
او در بخش پایانی گفت‌و‌گو، به تصمیم نهایی ایران و گزینه‌های پیش رو اشاره کرد و اظهار داشت: «آنها چاره‌ای جز پذیرش شرایط ایالات متحده برای توافق خلع سلاح هسته‌ای ندارند. بدیهی است که می‌توانند نه بگویند و رئیس‌جمهور ترامپ را آزمایش کنند، اما فکر می‌کنم این کار عاقلانه‌ای نخواهد بود. منظورم این نیست که بخواهم با آنها تقابل کنم، منظورم این است که این یک واقعیت است. آنها نمی‌توانند بمب داشته باشند و گفته‌اند که بمب نمی‌خواهند. گفته‌اند که می‌خواهند فقط به‌صورت غیرنظامی فعالیت کنند. بسیاری از کشور‌ها برنامه‌های غیرنظامی دارند و بدون ظرفیت غنی‌سازی عمل می‌کنند. آنها برای اجرای برنامه غیرنظامی نیازی به غنی‌سازی ندارند.»
او تأکید کرد که اگر مذاکرات به نتیجه مطلوب نرسد، آمریکا توافقی ضعیف را نخواهد پذیرفت و در صورت لزوم از آن خارج خواهد شد: «ما فکر نمی‌کردیم مذاکرات هفته گذشته سازنده باشد، چون باید به تفاهم‌هایی می‌رسیدیم. امیدواریم که این یکشنبه سازنده باشد. اگر این‌طور نباشد، مذاکرات ادامه نخواهد یافت و ما باید مسیر دیگری در پیش بگیریم.»
در پاسخ به پرسشی درباره احتمال گسترش مذاکرات به موضوعات فرهنگی و اقتصادی، مشابه توافق هلسینکی با شوروی سابق، ویتکاف گفت چنین مسائلی می‌توانند در مراحل بعدی مطرح شوند، زمانی که در موضوع هسته‌ای پیشرفت حاصل شود. او افزود: «در مراحل بعدی، آمریکا قصد دارد بر ایران فشار بیاورد تا تأمین مالی و تسلیحاتی گروه‌هایی مانند حماس، حزب‌الله و حوثی‌ها را متوقف کند.»
او در پایان گفت: «ما از ایران دعوت می‌کنیم که عضوی از جامعه ملت‌ها شود. آنها مردمی باهوش، کوشا، با پیشینه تاریخی غنی و توانمند هستند. من دوستان ایرانی زیادی دارم که نویسنده، پزشک، وکیل و افراد فوق‌العاده‌ای هستند. ما به ایران می‌گوییم: شما می‌توانید یک کشور بهتر باشید. می‌توانیم با شما تجارت و روابط استراتژیک داشته باشیم، اما نمی‌توانید عامل تحریک‌کننده باقی بمانید. مذاکرات فعلاً محدود به موضوع هسته‌ای است، اما ما معتقدیم که ایران باید از حمایت از گروه‌های متخاصم دست بردارد. این یک بحث ثانویه است، اما مسئله هسته‌ای برای ما یک مسئله وجودی است و باید به‌سرعت حل شود.»
