بقائی: کسانی که مسئول مذاکره هستند تمام تجارب گذشته و تمام جوانب را در نظر می‌گیرند
مخاطب۲۴- «اسماعیل بقائی» روز یک‌شنبه در یک گفت‌وگوی تلویزیونی در مورد دور بعدی مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا گفت: کماکان مذاکرات به صورت غیرمستقیم و با میزبانی عمان خواهد بود. عمان به عنوان طرف واسط و طرف میانجیگر کماکان این نقش را انجام خواهد داد، بنابراین این مهم است یعنی چارچوب مذاکرات همانطور که بوده، ادامه پیدا خواهد کرد. اینکه محل آن عمان باشد یا جای دیگر، در حال بحث هستیم ولی مهم این است که کماکان عمان این نقش میانجیگر را انجام خواهد داد.
عمان مسئولیت تنظیم تمهیدات و ترتیبات مربوط به‌جای هیئت‌ها را بر عهده دارد
وی در پاسخ به سوال که یعنی ممکن است مثلا در امارات برگزار شود ولی عمانی‌ها هم حضور داشته باشند؟، گفت: خیر. هر جایی که باشد، عمان مسئولیت تنظیم تمهیدات و ترتیبات مربوط به‌جای هیئت‌ها را بر عهده دارد، اینکه چگونه هیئت‌ها با یکدیگر پیام‌ها را تبادل کنند، این کار را عمان انجام خواهد داد، ولی ممکن است بنا به ملاحظاتی که خیلی هم به نظر من مهم نیست، مهم نیست که کجا باشد. مهم این است که شکل و فرمت مذاکرات کما فی السابق به همین شکل غیر مستقیم با وساطت عمان ادامه پیدا خواهد کرد.
روشن است طرف آمریکایی بر اساس دستورالعمل‌هایی که داشته، وارد این تعامل شده است
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه گفتوگو با شبکه افق در پاسخ به این سوال که امروز روزنامه کیهان مطلبی در مورد مذاکرات دیروز نوشته و اعلام کرده که طبق اعلام منبع موثق روزنامه کیهان دیروز در مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا پیش‌نویسی که طرف آمریکایی بر روی میز آقای عراقچی قرار داده برخلاف ادعا‌های قبلی آمریکا بوده است و در مورد مسائل منطقه‌ای و موشکی و امنیتی نبوده و صرفا خواسته شده که ایران تضمین بدهد که مسائل و برنامه هسته‌ای‌اش غیرنظامی است و آیا این گزاره را تایید می‌کنید که آمریکا از شرایطی که پیش از این در سخنرانی‌های آقای ترامپ به آن اشاره کرده بود، عدول کرده است؟ گفت: ما اگر آن مکاتبه‌ای که صورت گرفت و شروع روندی بود که منتج به گفت‌و‌گو‌های غیر مستقیم مسقط شد را به عنوان مبنای کار در نظر بگیریم، در آن مکاتبه چیزی غیر از همین موضوع هسته‌ای نداشتیم.
وی افزود: بنابراین فکر می‌کنم این روشن است که قاعدتاً طرف آمریکایی هم بر اساس همان دستورالعمل‌هایی که داشته، وارد این تعامل شده است.
مبنای ما مذاکره فقط راجع به موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌هاست
وی در پاسخ به این سوال که یعنی نامه آقای ترامپ صرفا در مورد مسائل هسته‌ای بوده است؟ گفت: موضع جمهوری اسلامی ایران روشن بوده که موضوع بحث فقط موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌هاست و در مورد هیچ موضوع دیگری در مسقط با طرف آمریکایی گفتوگو نداشتیم. این مبنای کار ما در مسقط بوده است.
بقائی در بخشی دیگر از صحبت‌های خود در این ارتباط گفت: من کاری به مباحث رسانه‌ای و سخنرانی‌های مختلفی که توسط مقام‌های مختلف در طرف مقابل اعم از آمریکایی اروپایی مطرح می‌شود، ندارم. موضوعی که مبنای ما بوده و ما به آن ملتزم بودیم هم طبق دستورالعمل‌های واصله از مراجع نظام و هم بر اساس باور دستگاه دیپلماسی این بوده که ما با طرف آمریکایی فقط راجع به موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌ها مذاکره کنیم.
همه جوانب کار را از قبل برنامه‌ریزی کردیم
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در بخشی دیگر از صحبت‌های خود با بیان اینکه «حدود ساعت ۱۱ شب به تهران رسیدیم»، درباره بحث رسانه‌ای پیرامون مذاکرات روز گذشته ایران و آمریکا و اینکه «برنامه رسانه‌ای» در این خصوص وجود داشت؟ گفت: ما حتما همه جوانب کار را از قبل برنامه‌ریزی کردیم. رسانه برای ما مهم است و رسانه در چنین مذاکراتی نقش بسیار اثرگذار، چه مثبت و چه منفی ایفا می‌کند. ترتیباتی که چیده شده بود، با هماهنگی میزبان عمانی بود. جا دارد از رویکرد حرفه‌ای آنها تشکر کنیم. البته که میانجیگر سعی می‌کند روابط متعادلی با هر ۲ طرف ماجرا داشته باشد. طرف مقابل هم حتما هماهنگی‌ها را انجام داده بودند.
وی افزود: مهم این بود که مذاکرات در یک فضای آرام و سالم برگزار شود. نقش رسانه‌ها مهم است و حق دارند و وظیفه دارند اطلاع‌رسانی کنند. بعضا تجربه نشان داده متاسفانه رسانه‌های طرف مقابل، درصدد ارائه اخبار نادرست یا گمراه‌کننده از تحولات بودند. آنچه که به ما مربوط می‌شد، برنامه بسیار منسجمی در این ارتباط داشتیم و جا دارد در همین جا از جامعه رسانه‌ای کشور تشکر کنم.
حتما روی دیوار رسانه‌های خودمان یادگاری می‌نویسیم
بقائی با اشاره به موضوع این برنامه گفت: سوال اول شما خطاب به بینندگان این بود که «شما روی دیوارچه کسی یادگاری می‌نویسید؟»، من می‌خواهم بگویم ما حتما روی دیوار رسانه‌های خودمان یادگاری می‌نویسیم و به آنها اطمینان داریم. آنها در این وضعیت نشان دادند که با همدلی، حرفه‌ای‌گری و احساس مسئولیت با جریان‌های خبرساز نادرست مقابله می‌کنند. آنها کمک می‌کنند که روایت واقعی متناسب و منطبق با منافع ملی مردم ایران منتشر شود.
بقائی افزود: هم محل اقامت هر ۲ هیات و هم محل برگزاری جلسه بنا به دلایل مختلف اعلام نشده بود، اما این وظیفه برعهده مجموعه رسانه‌ای وزارت خارجه بود که بتواند جریان رسانه‌ای کشور را تغذیه کند. ما سعی کردیم این را به صورت حرفه‌ای پیگیری کنیم. باید از مجموعه رسانه‌ها تشکر کرد که با همدلی و همکاری، کار کردند. بدون همکاری آنها قطعا نمی‌توانستیم این کار را انجام دهیم.
دستور العمل تیم مذاکراتی، مذاکرات غیرمستقیم است
بقایی در ادامه گفتگوی خود در پاسخ به این سوال که در برخی از رسانه‌ها منتشر شده بود که اگر روند مذاکرات غیر مستقیم مثبت باشد احتمالاً مذاکرات ایران و آمریکا مستقیم خواهد بود، گفت: خیر.
وی در این ارتباط افزود: وزارت خارجه تابع تصمیمات نظام و سلسله مراتب تصمیم گیری کشور است و دستور العمل تیم مذاکراتی، مذاکرات غیر مستقیم است و از نظر کارشناسی نیز ما معتقدیم در شرایط فعلی موثرترین شیوه برای حل فصل موضوع رفع تحریم‌ها و مسائل مرتبط با هسته‌ای همین شیوه است.
وی افزود: لذا برای ما موثر بودن مهم است ما قبلا نیز اعلام کرده‌ایم که در شرایطی که بحث تهدید، فشار و ارعاب مطرح است، مذاکره مستقیم منجر به نتیجه نمی‌شود و اصلاً در این زمینه نگاه ایدئولوژیک مطرح نیست و معتقدیم در این شرایط چنین شیوه مذاکراتی مفید نخواهد بود.
وی با با بیان اینکه ما «تابع تصمیمات نظام هستیم» گفت: در شرایط فعلی و تا جایی که مربوط به وزارت خارجه است، چیزی جز مذاکره غیر مستقیم در دستور کار قرار ندارد.
کسانی که مسئول مذاکره هستند با چشمانی باز و درس آموزی از تمام تجارب گذشته تمام جوانب و احتمالات را در نظر می‌گیرند
بقایی همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه بار‌ها ترامپ نشان داده که فرد متعهدی به توافقات نیست و توافقات خارج می‌شود در همین چارچوب وزارت خارجه چه ساز و کاری را در پیش گرفته که از طرف آمریکایی برای عدم خروج از توافقی که انجام می‌شود تضمین بگیرد گفت: دستگاه دیپلماسی کشور بسیار مجرب است و من به شما و مردم شریف ایران این اطمینان را می‌دهم که کسانی که مسئول مذاکره هستند با چشمانی باز و درس آموزی از تمام تجارب گذشته و تجربه طولانی تاریخی تمام جوانب و احتمالات را در نظر می‌گیرند و قطعاً در هر تعامل و فرآیند مذاکراتی به نحوی عمل می‌کنند که حتماً منافع ما حفظ شود از جمله اطمینان از اینکه تجارب گذشته تکرار نشود.
