حمایت حزب همبستگی دانش‌آموختگان ایران از مذاکرات با آمریکا
بیانیه حزب هدا- به گزارش مخاطب۲۴، حزب همبستگی دانش‌آموختگان ایران در بیانیه خود با اشاره به پیامد‌های تحریم‌ها و تهدیدات امنیتی علیه ایران، مذاکره را راهکاری ضروری برای خروج از وضعیت کنونی دانست.
در این بیانیه آمده است: «مذاکره نه به معنای پذیرش بی‌چون‌وچرای خواسته‌های طرف مقابل، بلکه فرآیندی برای رسیدن به توافقی متوازن در راستای منافع ملی است.»
حزب همبستگی دانش آموختگان همچنین به چالش‌های پیش‌روی مذاکرات، از جمله مخالفت‌های داخلی، نقش اسرائیل و کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس و تفاوت در اولویت‌های دو طرف اشاره کرد.
این حزب در پایان با اعلام حمایت از تیم مذاکره‌کننده دولت، خواستار اولویت‌دهی به امنیت و رفاه مردم در این گفت‌و‌گو‌ها شد.
متن کامل بیانیه به شرح زیر است
بیانیهٔ حزب همبستگی دانش آموختگان ایران دربارهٔ مذاکرات آتی ایران و آمریکا
مقدمه
مناسبات ایران و آمریکا پس از انقلاب اسلامی و بویژه پس از اشغال سفارت آمریکا در تهران توسط گروهی از دانشجویان معروف به «دانشجویان پیرو خط امام»، به حالت تخاصم و دشمنی گرایید. این در حالی بود که پیش از آن، روابط دو کشور در طول تاریخ، بجز چند دهه پس از جنگ جهانی دوم، عمدتاً خصمانه نبود. اکنون این دشمنی به مرحله‌ای رسیده که پیامد‌های سیاسی، امنیتی و اقتصادی بسیار پیچیده‌ای برای ایران به همراه داشته است. از یکسو، تحریم‌های سنگین و هدفمند، اقتصاد کشور و معیشت مردم را تا مرز فروپاشی پیش برده، و از سوی دیگر، تهدیدات نظامی آمریکا و متحدانش، به ویژه اسرائیل، موجودیت و کیان ملی ایران را به مخاطره انداخته است.
اکنون که با تدبیر مقامات دو کشور، فرصت جدیدی برای مذاکرات میان ایران و آمریکا فراهم شده است، حزب همبستگی دانش آموختگان ایران ضمن حمایت از این روند و تیم مذاکره کننده، نکاتی را به شرح زیر به ملت شریف ایران و مسئولان یادآور میشود:
۱. ضرورت مذاکره از منظر روابط بین الملل
در نظریه‌های واقع گرایانهٔ روابط بین الملل، نظام جهانی عرصهٔ رقابت بازیگران برای حداکثرسازی منافع ملی در شرایط آنارشیک است. البته نظریه‌های دیگری نیز بر همکاری برای کاهش اختلافات و افزایش منافع متقابل تأکید دارند.
صرف نظر از دیدگاه نظری، مذاکره میان ایران و آمریکا برای کاهش تنش‌ها و جلوگیری از تقابلِ فاجعه بار ضروری است. در چارچوب «نظریه بازیها»، دو کشور اکنون در وضعیتی شبیه به «معمای زندانی» قرار دارند، که در آن عدم همکاری به پیامد‌های ویرانگر برای هر دو طرف می‌انجامد. بنابراین، مذاکره نه به معنای پذیرش بی، چون وچرای خواسته‌های طرف مقابل، بلکه فرآیندی برای تعدیل مطالبات و رسیدن به توافقی متوازن است. حتی اگر این مذاکرات به نتیجه نرسد، بهتر از عدم گفتوگو و تشدید تنش‌های غیرقابل کنترل است.
۲. موانع و چالش‌های پیش روی مذاکرات
به دلیل دشمنی دیرینه و منافع پیچیدهٔ بازیگران مختلف، انتظار حل تمام اختلافات در یک یا چند دور مذاکره غیرواقع بینانه است. مهمترین موانع و عوامل تأثیرگذار بر این مذاکرات عبارت‌اند از:
– مخالفان داخلی مذاکره: برخی از روی باور‌های ایدئولوژیک و عده‌ای دیگر بدلیل منافع مادی ناشی از تحریم‌ها و انزوای ایران، با هرگونه گفتوگو مخالفت میکنند. این گروه با سوءاستفاده از احساسات عمومی و تفسیر‌های گزینشی از مواضع مسئولان، مانع پیشرفت مذاکرات میشوند.
– تفاوت در دستورکار مذاکرات: دو طرف خواسته‌های حداکثری خود را مطرح خواهند کرد. ایران احتمالاً بر لغو تحریم‌ها و احترام به حق حاکمیت ملی تأکید دارد، درحالیکه آمریکا ممکن است مسائل دیگری مانند برنامهٔ هسته‌ای و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را در اولویت قرار دهد.
– نقش اسرائیل و لابی‌های طرفدار آن: اسرائیل بعنوان متحد استراتژیک آمریکا و دشمن دیرینهٔ ایران، از طریق نفوذ در سیاستگذاری‌های واشنگتن، سعی خواهد کرد مذاکرات را مختل یا خواسته‌های حداکثری را به آمریکا تحمیل کند.
– منافع روسیه و چین: این دو کشور که در ظاهر متحد ایران هستند، ممکن است از بهبود روابط ایران و غرب استقبال نکنند، زیرا انزوای ایران اهرم فشار آنها در برابر غرب را تضعیف میکند. البته آنها نیز مخالف درگیری نظامی هستند، چراکه چنین جنگی ثبات منطقه را برهم میزند.
– کشور‌های عربی حاشیهٔ خلیج فارس: این دولت‌ها که روابط خود با اسرائیل را عادی سازی کرده‌اند، اگرچه مخالف جنگ هستند، اما تمایلی به خروج ایران از زیر فشار تحریم‌ها ندارند و ممکن است بر روند مذاکرات تأثیر منفی بگذارند.
– مسئلهٔ محور مقاومت: آمریکا احتمالاً این موضوع را در مذاکرات مطرح خواهد کرد، اما پس از رویداد‌های ۷ اکتبر ۲۰۲۳، از شدت تمرکز بر آن کاسته شده است. ایران نیز همواره بر استقلال عمل این گروه‌ها تأکید داشته است.
– ترکیب تیم‌های مذاکره کننده: حضور دیپلمات‌های باتجربه مانند دکتر عراقچی در تیم ایرانی و رویکرد اقتصادیِ هیئت آمریکایی به رهبری «روبرت ویتکاف» (از نزدیکان ترامپ)، میتواند امیدواری‌ها برای پیشرفت مذاکرات را افزایش دهد.
– نقش طرف‌های ثالث: حضور واسطه‌ها در مذاکرات ممکن است با تأثیرگذاری بر روند گفتگوها، نتایج را به نفع خود تغییر دهد. بنابراین، بهتر است مذاکرات به صورت مستقیم و بدون دخالت نیرو‌های خارجی انجام شود.
۳. جمع بندی و توصیه‌های راهبردی
بر اساس قاعدهٔ «سازگاری در بیرون و اجماع در داخل»، حزب همبستگی دانش آموختگان ایران از دولت و تیم مذاکره کننده میخواهد که با درایت و هوشمندی، منافع ملی را در اولویت قرار دهند و از تشدید تنش‌های غیرضروری بپرهیزند. هدف نهایی باید تأمین امنیت، رفاه مردم و کاهش نرخ فلاکت اقتصادی باشد.
این حزب ضمن اعلام حمایت کامل از دولت دکتر پزشکیان و تیم مذاکره کننده، آمادگی خود را برای هرگونه همکاری سازنده در این مسیر اعلام میکند و برای ایران عزیز آرزوی موفقیت و سربلندی دارد.
