مخاطب ۲۴-نگارخانه، موزه مردمشناسی، تالار مشاهیر، تماشاخانه و کتابخانه تخصصی تهرانشناسی از بخشهای عمارت است. بخشهایی از این خانه این روزها در حال مرمت است و در هفتههای آینده میتوانید از آن بازدید کنید. این عمارت تاریخی مقصد برخی از تورهای گردشگری است که شهرداری تهران در روزهای آخر هفته برگزار میکند و میتوانید با آنها همراه شوید.
نشانی: عودلاجان، خیابان امامزاده یحیی(ع)، بنبست طهماسبی
نزدیکترین ایستگاه مترو: ۱۵ خرداد
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: امامزاده یحیی(ع)
ساعت بازدید: هر روز به جز روزهای تعطیل از ۹ تا ۱۸
هزینه: رایگان
روبهروی حیاط کوچک امامزاده یحیی(ع) در بخش جنوبی عودلاجان، بنبستی قرار دارد که اگر وارد آن شوید، بنای عمارت کاظمی توجهتان را بهخود جلب میکند. این عمارت که ساخت آن به دوران قاجار بازمیگردد، درواقع خانه خانواده میرزا سیداحمد کاظمی است که در زمان ناصرالدینشاه قاجار، جزو درباریان محسوب میشدند. این خانواده وظیفه مستوفیگری اسطبل دربار را برعهده داشتند. در این خانه به مناسبتهای مختلف از درباریان هم پذیرایی میشد. بنایی که از عمارت کاظمی به جا مانده، بخش شاهنشین آن است که شامل یک طبقه زیرزمین، یک طبقه بالا و ۲ حیاط در قسمت شمالی و جنوبی عمارت است. یک حوض بزرگ در حیاط بیرونی قرار دارد که دور تا دور آن گلدانهای شمعدانی قرار دارند.
با اینکه عودلاجان پر از بناهای تاریخی است و حتی خانههای قدیمی آن در کوچهها، معماری متفاوتی دارند، اما خانه کاظمی نه فقط در عودلاجان، بلکه در همه پایتخت جزو خاصترین بناهای قاجاری محسوب میشود. از همان محوطه بیرونی بادگیرهای عمارت را میبینید که به سبک بادگیرهای یزد ساخته شدهاند. دیوارهای خانه آجری هستند. پرچینهایی از شمشادهای سرسبز، زیبایی نمای بیرونی خانه را بیشتر کردهاند. مساحت کلی خانه حدود ۲۰۳۳ مترمربع است. ۱۲۱۵ مترمربع از این عمارت شامل فضای باز و ۶۵۰ مترمربع آن زیربناست. چیزی که حتما در نگاه اول توجه شما را جلب خواهد کرد، درها و پنجرههای چوبی هستند که با ظرافت طراحی شده و نقوش زیبایی دارند. درهای ارسی با شیشههای رنگی در شاهنشین، یکی از بخشهای تماشایی عمارت است. پیشنهاد میکنیم در ساعات بعد از ظهر به خانه کاظمی بروید تا بتوانید انعکاس نور خورشید را از پنجرههای رنگی شاهنشین مشاهده و عکسهای یادگاری زیبایی ثبت کنید.
کتابخانه در قسمتی از طبقه همکف قرار گرفته که یک مرکز اسناد نیز در آن واقع است. کتابخانه شامل کتابهای مجموعه تاریخ تهران، معماری هنر و همچنین تحقیقات میدانی است که میراث فرهنگی انجام داده و درواقع شناسنامههای ثبتی بناهاست. در بخش تماشاخانه هم مجموعهای از دوربینهای قدیمی و عکسهای تهران قدیم دیده میشود. دیوارهای این بخش با تصاویر تاریخی از محله و عمارت در گذشته پوشانده شده است. شیشههای رنگی پنجرهها، نور را به زیباترین شکل به این بخش که در واقع شاهنشین عمارت بوده، منعکس میکنند. نگارخانه هم در بخش پشتبام عمارت برپا شده و در آن میتوانید تصاویری از تهران قدیم را ببینید یا به تماشای آثاری بروید که در مناسبتهای مختلف در این بخش در معرض دید بازدیدکنندگان قرار میگیرند.
این روزها بخش موزه مردمشناسی عمارت کاظمی در دست تعمیر است تا خیالمان از امنیت بازدیدکنندگان راحت باشد. با ورود به این موزه که در زیرزمین عمارت قرار گرفته و در گذشته رختشویخانه بوده، انگار سوار ماشین شده و به گذشته سفر میکنید. زیر طاقیهای این زیرزمین، ماکتها و عروسکهای مشاغل و آداب و رسوم مردم تهران را میبینید و با کسبوکار پایتختنشینان در ۱۵۰ سال گذشته آشنا میشوید. در بخش دیگری از موزه مردمشناسی هم در ویترینهای شیشهای، ابزارآلاتی از زمان قاجار تا دوره پهلوی اول جمعآوری شده و به نمایش درآمده است. از محبوبترین بخشهای موزه مردمشناسی، تحولات پوشش در دورههای مختلف تاریخی است؛ از لباس سنتی مردم در دوره قاجار گرفته تا تحول لباسها به لباس فرنگی مانند کلاه پهلوی، کت و شلوار و کروات را میتوانید در این بخش تماشا کنید. بخشی از موزه هم به معرفی بازیهای رایج در تهران قدیم اختصاص دارد. شاید برایتان جالب باشد که با اسباببازیهای ۱۰۰ سال قبل آشنا شوید و شکل متفاوت آنها را از نزدیک ببینید.