فتح الله گولن و یکی از مخالفان اردوغان درگذشت

مخاطب۲۴- شبکه سی‌ان‌ان ترک به نقل از برادرزاده فتح‌الله گولن، رهبر جنبش گولن که آنکارا او را به رهبری کودتای سال 2016 در ترکیه متهم می‌کند، از درگذشت او خبر داد.

ابوسلمه گولن در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت «فتح الله گولن به رحمت خدا رفته است. روحش قرین رحمت الهی».

فتح الله گولن کیست

گولن که از سال ۱۹۹۹ در ایالات متحده آمریکا در تبعید به سر می‌برد٬ پیش از این متحد رجب طیب اردوغان به شمار می‌رفت و در سال ۲۰۰۲ به وی در رسیدن به قدرت کمک کرده بود. با این حال اتحاد میان آن‌ها بدلیل آنچه اختلاف بر سر تقسیم قدرت و شیوه خاص اردوغان در رهبری گزارش شده٬ از هم پاشید. این اختلاف‌ها به اندازه‌ای رسید که «جنبش خدمت» گولن در ترکیه به عنوان یک گروه تروریستی شناخته شد.

فتح‌الله گولن٬ روحانی و متخصص الهیات که نامش در ۱۹۶۰ با امامت جمعه مسجد اصلی ازمیر بر سر زبان‌ها افتاد٬ از سال ۱۹۹۹ پس از آنکه به تضعیف سکولاریسم در ترکیه متهم شد٬ در تبعیدی خودخواسته در آمریکا زندگی می‌کند.

با آنکه وی اندکی بعد به صورت غیابی رفع اتهام شد٬ اما در ایالات متحده ماند و به رهبری یکی از بزرگ‌ترین سازمان‌های مذهبی مدنی جهان اسلام در این کشور ادامه داد. «جنبش خدمت» گولن٬ دارای هزاران هوادار و حامی مالی و بیش از هزار مرکز آموزشی است که به دانش‌آموزان برای ورود به دانشگاه‌ها کمک می‌کنند.

این جنبش که به ارائه خدمات اجتماعی همراه با ارزش‌های دینی محافظه‌کارانه شهرت دارد٬ به طور کلی طرفدار اسلام میانه‌رو است. با این حال این جنبش بدلیل شبکه قدرتمند و نفوذی که میان تاجران ثروتمند و مراکز آموزشی دارد٬ از سوی برخی از حکومت‌ها به عنوان یک تهدید تلقی می‌شود.

رجب طیب اردوغان در خطر است!

محکومیت ترور شهید سیدحسن نصرالله توسط مدیرعامل و کارکنان گروه صنعتی ایران خودرو

مراکز آموزشی مورد حمایت جنبش خدمت از سوی تجار و بازرگانان حمایت می‌شود و دانش‌آموزانی که در این مراکز به تحصیل مشغولند٬ معمولا از اقشار فقیر هستند. منتقدان گولن را متهم می‌کنند که این افراد را به آسانی به خدمت می‌گیرد٬ در حالی که سازمانش فاقد ساختار رسمی بین‌المللی و یا فهرستی متشکل از اعضای رسمی است. اعضای این سازمان می‌گویند تنها از آن رو که تحت تاثیر پیام خدمات اجتماعی گولن قرار گرفته‌اند٬ در این سازمان در کنار یکدیگر به فعالیت مشغولند.

مدارس گولن که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در آسیای مرکزی مورد استقبال قرار گرفته بود٬ بعد‌ها با این اتهام که در آن‌ها فعالیت‌های اسلام‌گرایانه ترویج می‌شد٬ از سوی دولت‌های این مناطق از دست جنبش گولن خارج شد. با این حال این جنبش در هیچ کجا به اندازه ترکیه مورد غضب قرار نگرفته است. دولت اردوغان به طور مکرر پیروان گولن را به سواستفاده از موقعیت خود در ساختار دولتی برای تضعیف و غصب دولت محکوم کرده است.

اردوغان چندین بار گولن را به تلاش‌های پشت پرده برای مخدوش کردن دولت خود محکوم کرده است٬ از جمله در سال ۲۰۱۳ و در جریان بررسی یک رسوایی از سوی پلیس که چند تن از نزدیکان اردوغان به دست داشتن در این رسوایی مالی محکوم شدند. این رسوایی همچنین مقام‌های دولت را متهم می‌کرد با استفاده از منابع مالی دولت و خرید طلا و ارسال آن به ایران٬ نه تنها به تهران برای دور زدن تحریم‌های بین‌المللی علیه برنامه هسته‌ای این کشور کمک کرده‌اند٬ بلکه از این طریق ثروت‌اندوزی هم کرده‌اند.

این رسوایی پس از برکناری چندین دادستان‌ و شماری از مقام‌های ارشد دولتی که در روند بررسی پرونده این فساد دخیل بودند٬ علنی شد. اتفاقی که اردوغان درباره آن به افکار عمومی گفته بود برای حفاظت از ترکیه و «نیروهای سیاهی» که در حال نابودی کشور هستند٬ انجام آن ضروری بود. اردوغان در سال گذشته نیز موفق شد مدارس گولن را با انتصاب یک هیات امنای دولتی٬ از زیر نظر «جنبش خدمت» خارج کند.

بعد از کودتای نافرجام در ترکیه٬ همه نشانه‌ها حاکی از آن است که اردوغان قصد دارد جنبش گولن را در داخل کشور از میان ببرد.