مخاطب۲۴- چهاردهمین همایش ملی نخبگان با شعار «نخبگان، حکمرانی دانشبنیان» صبح امروز در سالن اجلاس سران برگزار شد. این همایش با حضور دکتر مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، دکتر حسین افشین؛ معاون علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری، دکتر سیمایی صراف؛ وزیر علوم، و جمعی از نخبگان و اصحاب رسانه آغاز شد.
زمان رسمی آغاز همایش ساعت ۹ صبح اعلام شده بود، اما با حضور گسترده نخبگان و استقبال پرشور اصحاب رسانه، مراسم بهطور رسمی در ساعت ۱۰ صبح شروع شد. در این رویداد، فضای سالن با یاد و خاطره شهید سیدحسن نصرالله، شهید مقاومت، آمیخته شده بود. در دو طرف سن، تصاویری بزرگ از سید حسن نصرالله قرار داشت که حال و هوای ویژهای به مراسم بخشیده بود. برنامه با تلاوت قرآن کریم توسط یکی از قاریان برجسته آغاز شد و سپس مجری برنامه به حاضران اعلام کرد که پنج نخبه برتر در این مراسم به سخنرانی خواهند پرداخت.
نخبگان چه درخواستهای از رییسجمهور داشتند؟
محدثه حاجیعبدالوهاب؛ دانشجوی بیوتکنولوژی و زیستفناوری، به عنوان نخستین سخنران این همایش به روی سن آمد. وی با بیان پیشنهاداتی در زمینههای کلان علمی و فناوری به اهمیت تمرکز بر پروژههای ملی، سرمایهگذاری در فناوریهای نوظهور و حمایت از نخبگان و شرکتهای دانشبنیان اشاره کرد. حاجیعبدالوهاب همچنین بر ضرورت تسهیل دسترسی نخبگان به زیرساختها و تجهیزات پیشرفته و ایجاد ثبات در سیاستگذاریها تأکید کرد. رفع محدودیتهای دسترسی به اطلاعات و حمایت از تحقیقات آزاد نیز از دیگر مسائل مهمی بود که او در حضور رئیسجمهور مطرح کرد.
پس از سخنرانی حاجیعبدالوهاب، یاسان فرمانی جامع، دانشجوی سال پنجم پزشکی و جوانترین مدالآور تاریخ المپیادهای علمی ایران به جایگاه رفت. این جوان ۱۹ ساله با لحنی صریح و انتقادی به مشکلات نخبگان پرداخت و انتقاداتی را درباره سیاستهای دولت در قبال نخبگان مطرح کرد. از جمله مشکلاتی که وی به آن اشاره کرد، لغو امتیازات مدالآوران نقره و برنز در کنکور، سختتر شدن شرایط تعهد خدمت پزشکان و لغو معافیت نخبگان از طرح نیروی انسانی وزارت بهداشت بود. وی همچنین به عدم اختیار کافی برای دفاع از حقوق نخبگان در برابر تصمیمات مخرب و نبود قدرت قانونی برای وتوی مصوبات مرتبط با نخبگان اشاره کرد.
در ادامه مراسم، آرش امینی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف، با شوخی به سن خود و دو نخبه قبلی اشاره کرد و گفت: «سن من از دو نخبه قبلی بیشتر است، لذا توقعم هم کمتر است.» این شوخی وی، خنده حضار و رئیسجمهور را به همراه داشت.
امینی سپس به بررسی چالشهای نخبگان پرداخت و تجربه ناموفق طرح هستههای مسئلهمحور را مورد نقد قرار داد. وس بر ضرورت تغییر رویکرد بنیاد ملی نخبگان، نقش کلیدی معاونت علمی در حمایت از طرحهای تقاضامحور و اشتباهات موجود در طرح جذب نخبگان در دستگاههای اجرایی تأکید کرد. وی همچنین پیشنهاداتی برای بهکارگیری نخبگان در پروژههای ملی ارائه داد.
امیرمحمد مقدم، چهارمین سخنران این همایش، به اهمیت هنر بهعنوان عنصری کلیدی در توسعه فرهنگی و اجتماعی پرداخت و تأکید کرد که هنر نیز همچون علوم باید مورد توجه جدی قرار گیرد. وی پیشنهاداتی در زمینه حمایت از هنرمندان و ارتقای جایگاه هنر در جامعه مطرح کرد.
آخرین سخنران از جمع نخبگان، علیرضا فراست، دانشآموخته دکتری تخصصی زیستفناوری پزشکی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابنسینا بود. او در سخنرانی خود به نقش هیئتهای اندیشهورز در حل مسائل کلان کشور اشاره کرد و بر اهمیت توسعه شبکههای نخبگانی و ارتباط مستمر نخبگان با حاکمیت تأکید کرد. فراست همچنین به نقش کلیدی هیئتهای اندیشهورز در سیاستگذاریها و جذب نخبگان در سازمانهای اجرایی پرداخت.
پس از پایان سخنرانی نخبگان، مجری برنامه به حاضران اعلام کرد که روز ملی نخبگان به تقویم رسمی کشور اضافه شده و این روز مصادف با سالروز تولد شهید دکتر مصطفی چمران است. در ادامه نماهنگی در خصوص شهید چمران به نمایش درآمد که در آن به زندگی علمی و مبارزاتی این نخبه و مجاهد ایرانی پرداخته شد.
در این نماهنگ به تلاشهای ناسا برای نگهداشتن چمران در آمریکا اشاره شد، اما او دو سال بعد تصمیم گرفت به جنوب لبنان برود و در مبارزات علیه اسرائیل شرکت کند. در یکی از ملاقاتهای او با دوستانش، شهید چمران به بلندیهای جولان اشاره میکند و میگوید: اسرائیل آن را غصب کرده بود و من نمیخواستم به صنعتی خدمت کنم که سرزمین مردم را غصب کرده است.
پس از پایان نماهنگ، دکتر حسین افشین؛ معاون علمی رئیسجمهور، به جایگاه آمد و به ایراد سخنرانی پرداخت. وی به موضوع مسکن نخبگان اشاره کرد و گفت: آقای رئیسجمهور، من خودم با وام بنیاد ملی نخبگان خانهدار شدم که ۸۰ درصد قیمت یک خانه را پوشش میداد. اما امروز وام مسکن نخبگان با سود بالایی پرداخت میشود و بازپرداخت ماهانه آن ۴۰ میلیون تومان است.
افشین در ادامه افزود: در سفرهای استانی اخیر از استانداران و شهرداران درخواست کردم که زمینهای اضافی را در اختیار نخبگان قرار دهند. در حال حاضر این طرح در تهران و اصفهان اجرا شده و قم نیز در حال واگذاری است.
وی همچنین به اهمیت پیوند پژوهشهای دانشآموزی و دانشجویی با نیازهای صنعت اشاره کرد و از موفقیتهایی که در حوزه پزشکی به دست آمده، مانند تأسیس بیمارستانهای وابسته به دانشگاهها در کنار آنها سخن گفت. وی تأکید کرد که چنین پیوندهایی در حوزه مهندسی هنوز به آن شکل پیادهسازی نشده است.
سخنرانی رئیسجمهور
در پایان مراسم، دکتر مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، به پشت تریبون آمد. اما قبل از آغاز سخنرانی او، یکی از جوانان حاضر در مراسم که چفیهای با نقش پرچم فلسطین و مقاومت بر دوش داشت، به پا خاست و ضمن یادآوری شهادت سیدحسن نصرالله سید مقاومت، خطاب به رئیسجمهور گفت: علم و فناوری عرصهای بسیار مهم است و شما به عنوان رئیسجمهور میتوانید تسهیلگر مشارکت نخبگان در این جهاد باشید.
رئیسجمهور سخنرانی خود را با ذکر خاطراتی از دوران تحصیل و جوانی خود آغاز کرد و با شوخی گفت: وقتی تصمیم گرفتم پزشکی بخوانم، دیپلم هنرستانی داشتم و باید دیپلم دیگری میگرفتم. ورود به دانشگاه نمره خوب نیاز داشت و من شبانهروز درس خواندم و پزشکی قبول شدم. خودم شوکه شده بودم، چون فکر نمیکردم به دانشگاه بروم، همانطور که فکر نمیکردم رئیسجمهور شوم. این بخش از سخنان پزشکیان خنده حاضران را برانگیخت.
وی در ادامه به اهمیت نقش نخبگان در حل مشکلات فرهنگی و اجتماعی کشور اشاره کرد و گفت: نخبگان باید گرههای مردم را باز کنند. ما باید الگویی از انسان عاقل، توانمند، بااخلاق و خلاق باشیم تا دیگران بهطور طبیعی از ما پیروی کنند. اینکه صرفاً دستور دهیم چگونه رفتار کنند، اثری ندارد. باید با رفتار خود نشان دهیم که چگونه میتوان بهتر زندگی کرد.
سخنرانی رییس جمهور پایانبخش برنامه روز اول نخبگان بود و این نخبگان فردا به دیدار رهبر معظم انقلاب میروند.