دولت الکترونیک و هوش مصنوعی راه‌حل فرار مالیاتی است

مخاطب۲۴- انتخابات ریاست جمهوری- مصطفی پورمحمدی نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در برنامه گفت‌و‌گوی ویژه خبری امروز شنبه ۲۶ خردادماه اظهار کرد: من در ۶ برنامه‌ای که تا امروز تدوین شده است در برنامه دوم و چهارم و پنجم و ششم نقش داشتم. مشکلی که در برنامه ۵ ساله و در نظام برنامه ریزی داریم رهبری هم اشاره کردند که ما گزارش‌ها حکایت دارد ۳۵ درصد برنامه‌ها اجرا شده است و حتی برنامه ششم زیر ۳۰ درصد بوده است.

وی گفت: در سازمان بازرسی در برنامه سوم ۴۳ درصد ارزیابی کردیم. یک مسئله جدی است که برنامه برای اجرا است چرا اینجور شده است؟ بعضی می‌گویند مدیران به برنامه توجهی ندارند یا هدف‌های خود را تعقیب می‌کنند. البته شایدم نظام ارزیابی ما مشکل دارد که با ناکامی‌های پی در پی رو به رو شدیم.

پورمحمدی گفت: ملزومات برنامه باید فراهم شود و واقع بینانه باشد و ابزار مادی و ابزار انسانی و ظرفیت‌های اجتماعی امکان تحقق برنامه را بدهد. شرایط بیرونی که در برنامه تاثیرگذار است باید مورد توجه قرار بگیرد. گاهی حوادث غیر مترقبه مثل سیل زلزله یا حتی جنگی پیش میاد و بر برنامه‌ها اثر میگذارد. معمولاً سناریو‌های زیادی برای برنامه‌ها درنظر می‌گیرند. در برنامه ریزی‌ها معمولاً کمتر به آن توجه کردیم.

وی ادامه داد: در دنیا برنامه‌های ۵ ساله و ۱۰ ساله منسوخ شده است. بعد برنامه رو باید با بودجه تنظیم می‌کنند. چون هنر برنامه، تطبیق آن با بودجه و با درآمد‌ها است و با آن تنظیم شود. سرعت تحولات در دنیا بسیار زیاد است و همه مناسبات را به هم میریزد. مشکلی که در کشور وجود دارد برنامه ۵ ساله توسط یک دولت و مجملس تنظیم می‌شود و با سیاست‌های دولتی در مجمع تشخیص تطبیق داده می‌شود و در شورای نگهبان تایید می‌کند. دولت شهید رییسی برنامه‌ای را تدوین کردند و در مجلس قبلی تصویب شده است و حالا قرار است به دولت جدید با شعار‌های جدید بدهیم!

وی تصریح کرد: مردم به یک شعار و اولویت رای می‌دهند و شعار‌های نامزد با برنامه تنظیم نیست و انتظارات مردم را چگونه قرار است جواب بدهد؟! از اآنطرف برنامه قانون است و باید اجرا کند.

پورمحمدی تصریح کرد: در برنامه هفتم ماده ۳۵ الحاقی مکملی داریم که دولت حداقل یکسال بعد از لازم الاجرا شدن نسبت به انجام موارد ذیل اقدام کند یعنی مواردی را تنظیم کند و تا یکسال به مجلس تحویل بدهد. برنامه تجهیز منابع مالی برای تحقق رشد ۸ درصدی، برنامه رفع ناترازی‌های اقتصاد کلان، برنامه الزامات رشد ۲۵ درصدی صادرات غیرنفتی، برنامه تقویت دانش‌بنیان، برنامه تحقق عدالت مالیاتی و... که نزدیک به ۲۵ عنوان است. برنامه همین‌ها است و هیچکدام مشخص نشده‌اند! این برنامه‌ها را به زمان دیگری حواله داده‌ایم.

پورمحمدی گفت: ما نمیتوانیم صرفاً مدیران و کارمندان دستگاه‌های دولتی را مقصر عدم اجرای برنامه بدانیم. برنامه به شورای نگهبان رفته تایید نکرده است و با اصرار مجلس به مجمع تشخیص رفته است. شهید رییسی تاکید کردند دستکار‌های زیادی در برنامه شده است! یک ساختار‌هایی در نظام برنامه ریزی انجام شده است که زیرساخت‌های اجرای مقررات را در کشور سست می‌کند و چشم انداز‌های ما در نظام برنامه‌ریزی زمان بندی اجرای آن‌ها را سخت می‌کند.

وی گفت: ما حق نداریم با این سبک برنامه ریزی پیام منفی به جامعه بدهیم و باید بگوییم چند درصد برنامه را اجرا کردیم. ۲۵ عنوان اصلی برنامه به یکسال دیگر ارجاع شده است!

پورمحمدی گفت: ما باید ملتزم به قانون باشیم و اگر چیزی قانون باشیم باید اجرا کنیم و اگر اشکالی دارد باید از طریق قانون حل کنیم. ما باید تمام لوازم مربوط به اجرای برنامه را فراهم کنیم. انضباط لازم برای اجرای برنامه را باید رعایت کنیم. با وضعی که در برنامه داریم باید اصلاحیه‌هایی باید ارائه بدهیم.

وی تصریح کرد: ما یک مشکلی که در اقتصاد داریم ثبات اقتصادی است و اول باید سیاست‌ةای کلان و ثابت خود را مشخص کنیم. در تورم نرخ ارز نقدینگی و تعرفه‌ها و حمایت‌ها از بازار سرمایه مشخص باشد. اگر نرخ ارز دستوری باشد چجوری تعیین میکنیم و یه جایی از دست ما رها میشود و بی ثباتی ایجاد می‌شود. مخارج دولت بسیار مهم است واگر دولت پرهزینه شد نمیتوانید تنظیم برنامه اقتصادی قابل توجه داشته باشیم و گاهی سیاست‌هایی اتخاذ می‌شود که با کسری مواجه می‌شویم. بین ۶۰۰ همت تا ۷۰۰ همت با کسری رو به رو می‌شویم که نظام برنامه ریزی را مختل می‌کند.

وی گفت: سیاست‌های ارزی، هزینه‌های دولت، تورم که سیاست‌های کلان است و بایستی مشخص شود تا تحقق اهداف برنامه را تنظیم کنیم. ما باید رفع موانع در بنگاه‌ها تنظیم کنیم ما نمیتوانیم با موانعی که در بنگاه‌های اقتصادی و تولیدی است انتظار داشته باشیم که رشد لازم را داشته باشند. میانگین رشد اقتصادی ایران در ۵۰ سال گذشته ۴ درصد بوده است. در دهه گذشته خوشبینانه ۲ درصد است و در دو سال اخیر با گشایش‌ها این عدد رشد نشان داد. به صورت میانگین به ۲.۵ نرسیدیم حالا میخواهیم به ۸ درصد برسیم! برآورد‌ها این است که سالانه ۲۰۰ میلیارد یورو به بودجه کشور تزریق شود. اگر خوب عمل کنیم و سیاست‌های کلان و میانه و خرد را خوب تنظیم کنیم میتوانیم ۵۰ درصد این نیاز را از منابع داخلی تامین کنیم، اما همچنان ۵۰ درصد از منابع خارجی بایستی تنظیم شود.

پورمحمدی تصریح کرد: تمام اقتصاد‌های موفق بعد از جنگ جهانی دوم نشان داده است که رشد اقتصادی خود را صرف سرمایه‌های بین المللی، بازار‌های مختلف، بنگاه‌های مختلف جذب کردند و سود مناسب به سرمایه گذار دادند و اشتغال و رونق ایجاد شده است. ما چگونه ۱۰۰ میلیارد یورو را چگونه می‌خواهیم تامین کنیم؟ تحریم‌ها یکی از نشانه‌گیری‌های اصلی‌اش مانع این انتقال و جذب سرمایه‌های خارجی بشود.

وی ادامه داد: ۱۰ میلیارد یورو سالانه در برنامه آمده است که جذب سرمایه کنیم! خوب این جذب سرمایه عملاً پاسخگوی نیاز‌های رشد ۸ درصدی نیست و این عدم تناسب چگونه باید حل شود که کار بسیار سختی است. برنامه جای گفتن اهداف و آرزو‌ها نیست و باید واقع بینانه باشد.

پورمحمدی گفت: مهمترین مسئله ما انضباط کلان است سیاست کلان خودمان را باید روشن کنیم و ثبات اقتصادی ایجاد کنیم. یکی از مسائل مهم در تحقق برنامه اعتماد است بخش فعال کلان و خرد و بنگاه‌ها به سیاست‌ها و دولت بایستی اعتماد کنند و دولت نیز تعامل داشته باشد. مردم به سیاست‌های دولت اعتماد کنند. دولت به مردم می‌گوید به بورس بروید یه مدت سود داشت و سپس متوقف شد! این بی اعتمادی نظام فعالیت‌ها و ثبات اقتصادی ما را به هم میریزید. اقتصاد مشارکت همه را می‌طلبد اگر همه آمدند اقتصاد به هدف خود میرسد، اما اگر مردم پول خود را به دلار و سکه تبدیل کرده یا در بازار ماشین سرمایه‌گذار کنند بی اعتمادی ایجاد می‌شود.

وی گفت: سرمایه‌ها گاهی به بازار تولید نمی‌آید. ما بایستی اعتمادسازی کنیم و بهترین سیاست بدون اعتمادسازی شکست خواهد خورد. من با اقتصاددان‌های زیادی گفتگو کردم تا متوجه شوم که چگونه اعتمادسازی را ایجاد کنم؟

پورمحمدی تصریح کرد: ما باید ثبات اقتصادی و مالی ایجاد کنیم و ثباتی بر روی نرخ ارز ایجاد کنیم و بعد از آن مشکلات ناترازی بانک‌ها را حل کنیم و هزینه دولت را کاهش دهیم که منجر به تورم شده است. مردم به قول دادن‌های مسئولان بی اعتماد شدند. من تلاش خواهم کرد برای اینکه بازار را به ثبات برسانم و نرخ تورم لجام گسیخته و هزینه دولت را کنترل کنم و از طرفی ناترازی انرژی یکی از عوامل اصلی در افزایش هزینه‌ها و تورم است که باید مدیریت کرد.

وی گفت: کسانی که قصد برنامه ریزی دارند مشکلات کشور را بلد هستند و با مردم صادق هستند. فعالان اقتصاد و صاحبان سرمایه، استارتاپ‌ها، مردم، متخصصان، دانشگاهیان و جوانان دانش‌بنیان‌ها بایستی به میدان بیایند و این بار بزرگ را باهم برداریم.

پورمحمدی تصریح کرد: یکی از مسائل مهم برای تامین بودجه، نظام مالیاتی است. نظام مالیاتی خط افقی دارد که همه را شامل می‌شودو خط عمودی دارد که هر کسی به میزان درآمدش مالیات بپردازد. این زمانی محقق میشود که اطلاعات شفاف اخذ بشود و طبق قانون از معدیان مالیاتی گرفته بشود. نظام ممیزی نظام مندرسی است و با این گردش مالی بزرگ و صد‌ها هزار بنگاه دیگر نمیشود با نظام‌های گذشته و ممیز‌های این مشکل را حل کرد. ما نیازمند بانک‌های جامع اطلاعاتی و سیستم‌های نرم‌افزاری محاسبه هستیم تا عادلانه مالیات را دریافت کنیم. بسیاری از فرار‌های مالیاتی نیز جلوی آن گرفته خواهد شد.

وی گفت: زمانی که عضو شورای پولشویی بودم در یک پرونده ۲۴ هزار میلیارد تومان گردش مالی بود و در پرونده‌ای دیگر ۳۶ هزار میلیارد تومان بود. متوجه شدیم یک پیرزن روستایی، دختر ۷ ساله فوت کرده یا یک فرد ۱۳ ساله و ... در این پرونده بودند و یک شبکه عظیمی در جنوب کشور و تمام کشور ایجاد کرده بودند. این‌ها عمده فرار مالیاتی‌ها در این نقاط انجام می‌شود، اما عمده فشار را بر روی کارمند، مغازه‌دار، تولیدکننده خرد و ... گذاشتیم.

پورمحمدی تصریح کرد: مشکل ما این است که نسبت مالیات به تولید ناخالص ملی و gdp و در اقتصاد‌های قابل قبول بین ۱۳ تا ۱۵ است در اقتصاد‌های خوب از ۲۰ آغاز میشود تا ۳۲ و ما به ۶ رسیده بودیم که قرار بوده به ۱۰ برسیم و آمار نشان می‌دهد که ۴ بوده است و در برنامه نیز آمده است که به ۱۰ برسیم. مالیات را از منظم‌ها نباید بگیریم و به جا‌های پنهان برویم که گردش مالی روشنی ندارند و تنها راه حل آن دولت الکترونیک و هوش مصنوعی است.

وی خاطرنشان کرد: ما می‌توانیم یک تحول اقتصادی ایجاد کنیم از این جهت که درآمد‌ها غیرنفتی خود را تضمین کنیم. درآمد‌های نفتی نیز در صندوق توسعه ملی ببریم و به عنوان سرمایه ثابت حفظ کنیم.

پورمحمدی گفت: محاسبات نشان می‌دهد که برای تامین یک خانه باید ۴۰ سال سرمایه خود را جمع کنیم! در گذشته تجربه مسکن ملی و مهر را داریم. بحث زمین را داریم و در زمین جانمایی‌ها و زیرساخت‌ها بسیار مهم است. من در سازمان بازرسی در مسکن مهر گزارش مفصلی نزدیک ۷ ماه طول کشید و این روش را بررسی کردیم.

وی ادامه داد: ما باید به مسکن توجه کنیم اگر برای مسکن بحث زمین را نه به صورت کلی و شعاری بلکه با برنامه ریزی دقیق و در نقاط خوب جانمایی کنیم و شهر‌ها را پیچیده‌تر نکنیم و تجمع جمعیتی و مهاجرت مجدد ایجاد نکنیم کار پیش می‌رود. یکی از سیاست‌هایی که از قبل بود، اما خوب پیش نرفت بافت‌های فرسوده است. ما کشور زلزله خیز هستیم و هم باید مشکل آسیب پذیری را حل کنیم و بافت‌های فرسوده مشکلات زیادی دارند که باید برنامه ریزی منسجی داشته باشیم.

پورمحمدی گفت: هزینه‌های زیرساختی در بافت‌های فرسوده کم است و آب و برق و گازش آماده است. زمین و بافت فرسوده و وام‌های هدایت شده دقیق باید در مسکن مورد توجه قرار بگیرد. مسکن مسئله بسیار جدی است و به هیچ وجه از مسکن غافل نخواهیم شد. بالای دو میلیون و پانصد خالی با متراژ ۱۵۰ متر به بالا سرمایه کشور خوابیده است! که عدد بسیار بزرگی است. مسئله مسکن دغدغه جوانان است و یکی از ارکان ایجاد آرامش تامین مسکن برای شهروندان است.

وی ادامه داد: من فکر می‌کنم نظام اقتصادی یک تفکر جامع و برنامه جامع می‌خواهد و روابط خارجی، مناسبات داخلی، رابطه دولت با قوا، سرمایه‌گذاران و مردم را باید ببینیم. میزان مصرف دولت باید پایش شود. ناترازی سوخت باید مورد توجه قرار بگیرد و هماهنگی در اجرا، مدیران کارآمد و اخلاص در عمل لازمه تحقق است.