مخاطب24:هوشمند سازی تخصیص آرد به نانوایی‌ها یکی از اصلاحاتی بود که دولت سیزدهم برای مدیریت مصرف آرد و همچنین جلوگیری از انحراف آرد از داخل شبکه و سوء استفاده از آرد یارانه‌ای از ابتدای سال ۱۴۰۱ در دستور کار قرار داد.
طبیعی است با توجه به اینکه قیمت آرد آزاد حدود ۲۰ برابر قیمت آرد یارانه‌ای است، همواره انگیزه‌ی سوء استفاده و خارج کردن آرد از شبکه نانوایی‌ها بالقوه وجود دارد. لازم به ذکر است میانگین قیمت آرد نوع ۱ و نوع ۲ حدود کیسه‌ای ۴۰ هزار تومان است و قیمت آزاد آرد حدود کیسه‌ای ۸۰۰ هزار تومان است.
گفتنی است هم اکنون حدود ۸۵ درصد قیمت نان با توجه به آرد یارانه‌ای که توسط دولت در اختیار نانوایی‌ها بر حسب عملکردشان قرار میگیرد، پرداخت می‌شود و پرداخت ۱۵ درصد بهای تمام شده‌ی نان بر عهده‌ی مصرف کننده است.
سهمیه ۶۰ درصد نانوایی‌ها افزایش، ۱۰ درصد بدون تغییر و ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده
لازم به ذکر است یکی از مواردی که در هفته‌های اخیر سر و صدای زیادی را در رسانه‌ها به راه انداخت، کاهش سهمیه ۳۰ درصد از واحد‌های خبازی بود. نکته‌ای در این جا باید به آن اشاره شود این است که از این به بعد سهمیه نانوایی‌ها مبتنی بر عملکرد گذشته‌ی آن‌ها تعیین می‌شود و بر خلاف گذشته که همگی از سهمیه آرد برابر برخوردار دار بودند، سهمیه‌ی آرد نانوایی‌ها فرق خواهد کرد.
گفتنی است بررسی‌ها نشان میدهد از زمان اجرایی شدن این طرح تا کنون سهمیه ۶۰ درصد نانوایی‌ها افزایش، ۱۰ درصد بدون تغییر و سهمیه ۳۰ درصد آن‌ها کاهش پیدا کرده است.
صحت سنجی عملکرد نانوایی با استفاده از هوش مصنوعی
سوالی که ممکن است در ذهن برخی ایجاد شود این است که از کجا می‌توان به صحت عملکرد نانوایی‌ها پی برد و چگونه مقابل مهندسی تراکنش‌ها که ممکن است توسط برخی از نانوایی‌ها انجام شود مقابله کرد؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت که صحت سنجی عملکرد نانوایی‌ها که چقدر بر اساس واقعیت و عملکرد حقیقی نانوایی است توسط هوش مصنوعی و موتور پردازش داده‌ها انجام خواهد شد.
لازم به ذکر است موتور پردازش داده و هوش مصنوعی که در این زیر ساخت قرار گرفته وظیفه‌ی پردازش ۳۶۰ میلیون تراکنش ماهانه را دارد. این موتور پردازش گر با بررسی الگو‌های رفتاری در یک منطقه همچون تعداد کارت‌های کشیده شده، بررسی مشتری‌های تکراری و غیر تکراری، میزان خرید متوسط نان در یک منطقه و بسیاری از سنجه‌ها دیگه به راحتی عملکرد واقعی و غیر واقعی یک نانوایی را تشخیص میدهد.
طرح هوشمند سازی نان چقدر مصرف آرد را کاهش داده است؟
با اجرای طرح هوشمند سازی از سال ۱۴۰۱، روند مثبت شیب افزایشی آرد رایانه که از سال ۱۴۰۰ حدود ۳ درصد بود هم اکنون منفی شده است. در یک تحلیل اگر بخواهیم با همان روند (۳ درصد رشد مصرف آرد) میزان آردی که هم اکنون مورد نیاز بود با مصرف فعلی مقایسه کنیم، در سال جاری به ۱.۵ میلیون تن آرد مازاد بر مصرف فعلی نیاز داشتیم. گفتنی است ۱.۵ میلیون آرد معادل مصرف نان ۲۰ میلیون نفر است.
اما در رویکردی دیگر با توجه به اتفاقات سال ۱۴۰۱ (همچون حذف ارز ترجیحی و ...) رشد ۳ درصدی مصرف آرد در سال جاری باید به ۱۲ درصد می‌رسید که در این شرایط حدود ۳ میلیون تن آرد مازاد بر مصرف فعلی نیاز بود که حدود ۵۴ هزار میلیارد تومان منابع نیاز داشت.
البته لازم به ذکر است علارغم پرداخت کمک هزینه به نانوایان بازهم تراز صرفه جویی این طرح در حالت محافظانه کارانه بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان و در تحلیل دیگر ۳۷ هزار میلیارد تومان کسر کمک هزینه (کمک هزینه ۱۷ تا ۱۸ همت) خواهد بود.
