مخاطب ۲۴،اعتماد نوشت: بررسیها نشان میدهد به طور متوسط سطح تورم ایرانیها در ۶ سال گذشته ۵.۷ برابر شده است. مرکز آمار بلافاصله پس از ارایه شاخص قیمت مصرفکننده در دی ماه و بدون ارایه جزییات تورم در دهکهای مختلف درآمدی، دیروز هم آمار و ارقام تورم به تفکیک استانها را منتشر کرد.
در این آمار عنوان شده که در دی ماه ۱۴۰۱ شاخص قیمت مصرفکننده برای خانوارهای کشور به عدد ۵۷۸.۴ رسیده است. در این اعداد و ارقام، قیمت سبد هر استان در سال پایه که اکنون ۱۳۹۵ است، برابر ۱۰۰ در نظر گرفته میشود. بنابراین وقتی سبد مصرفی کل کشور در دی ماه به عدد ۵۷۸.۴ میرسد، یعنی قیمت سبد مصرفی خانوارها از سال ۱۳۹۵ تاکنون بیش از ۴۷۸ درصد رشد کرده است.
آنگونه که این آمار نشان میدهد میزان تورم در ۲۱ استان کشور بالاتر از سطح متوسط کل کشور است، اما باید توجه داشت که در استانهای مختلف، شتاب رشد قیمتها در این ۶ سال متفاوت بوده است، مثلا در استان مرزی کردستان (جایی که کانون اعتراضات اخیر نیز بوده) قیمت سبد مصرفی خانوارها ۵۳۷ درصد در این ۶ سال رشد کرده. یا در استان مرزی ایلام، این عدد ۶۱۳ درصد بوده است. در استانهایی مانند چهارمحال و بختیاری با رشد ۵۸۴ درصد روبهرو بودهایم و در کهگیلویه و بویراحمد رشد ۵۳۰ درصدی در این ۶ سال رخ داده است.
در عین حال در یکسری استانها نیز ارقام پایینتر بوده است. استانهایی مانند فارس، سمنان، قم، تهران، گیلان و حتی خوزستان و بوشهر و اصفهان در این ۶ سال با شتاب کمتری در افزایش قیمت سبد مصرفی خانوارها روبهرو شدهاند. مثلا در استان تهران، میزان افزایش قیمت سبد مصرفی خانوار از سال ۹۵ تاکنون ۴۸۳ درصد بوده. یا در قم، این عدد ۴۲۶.۵ درصد شده است. البته نباید یک نگاه کلی به این موضوع داشت و تصور کرد که سطح قیمتها در بعضی استانها پایینتر از استانهای دیگر بوده، چراکه ممکن است به دلیل قیمت بالای کالاها در این استانها، سطح تقاضا و خرید ساکنان پایین آمده و از شتاب رشد قیمت جلوگیری کرده باشد.
خانوارهای شهری
در دی ماه ۱۴۰۱، بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای شهری مربوط به استان سیستان و بلوچستانبا ۶.۱ درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استان کرمان با ۲.۵ درصد است. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه خانوارهای شهری مربوط به استان سیستان و بلوچستان (۶۱.۶ درصد) و کمترین آن مربوط به استان بوشهر (۴۱.۰ درصد) است. بیشترین نرخ تورم دوازدهماهه مربوط به استان لرستان (۵۰.۸ درصد) و کمترین آن مربوط به استان بوشهر (۴۰.۲ درصد) است.
خانوارهای روستایی
در دی ماه ۱۴۰۱، بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای روستایی مربوط به استان بوشهر با ۶.۳ درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استان کرمان با ۱.۳ درصد است. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به استان سیستان و بلوچستان (۷۷.۸ درصد) و کمترین آن مربوط به استان زنجان (۴۵.۱ درصد) است. نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به دی ماه ۱۴۰۱، برای خانوارهای روستایی به عدد ۵۰.۰ درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان قزوین (۵۵.۴ درصد) و کمترین آن مربوط به استان خوزستان (۴۳.۸ درصد) است.
در سال ۱۳۶۱، ایـن سال به عنـوان سال پایه انتخـاب شـد و تجدیدنظر در زمینه محاسبه شاخصهای مذکور به عمل آمد. بانک مرکزی در سال ۱۳۷۸، سال پایه را از سال ۱۳۶۹ به سـال ۱۳۷۶ تغییـر داد. در سال ۱۳۹۱ اطلاعات این شاخص براساس سال پایه ۱۳۹۰ توسط دفتر شاخص قیمت مرکز آمار ایران محاسبه و در سالنامه آماری کشور قرار گرفته و منتشر میشود. هماکنون سال مبنا سال ۱۳۹۵ تعیین شده است.
در ایران، مرکز آمار برای محاسبه این شاخص هزینه سبدی از کالاهای موجود در بازار را که گسترهای از خوراکیها و غیرخوراکیها را در برمیگیرد در یک بازه زمانی مشخص بر هزینه سبد در سال مبنا تقسیم میکند و سپس نتیجه را در ۱۰۰ ضرب میکند تا درصد تغییرات قیمتی کالاها مشخص شود. با محاسبه این شاخص سعی میشود سطح کلی قیمت در اقتصاد یک کشور به صورت کمّی مشخص شود و سپس با استفاده از آن، قدرت خرید یک واحد از ارز کشور تعیین میشود.
منبع اعتماد