مخاطب ۲۴- به نقل از دنیای اقتصاد؛ فروش گواهی سکه در این کانال قیمتی بیانگر برآورد فعالان این بازار از جهش بهای سکه به کانال قیمتی ۱۷میلیون تومانی است. به این ترتیب، ابزار‌های جدید بانک‌مرکزی در جذب نقدینگی همچون انتشار اوراق سکه و اعمال فشار برای مقابله با نرخ ارز در بازار آزاد بی نتیجه ماند و سیگنال بی نتیجه ماندن مذاکرات احیای برجام به ثبت رکورد قیمتی جدید در بازار گواهی سکه انجامید.
حباب گواهی سکه بزرگ می‌شود
ارزش هر گواهی سکه در معاملات بازار مالی بورس‌کالای ایران ظرف ساعات ابتدایی بازگشایی این بازار رکورد تاریخی جدیدی را به ثبت رساند و به کانال قیمتی ۱۷۰هزار تومانی صعود کرد. صعود بهای هر گواهی سکه به کانال قیمتی ۱۷۰هزار تومانی در شرایطی رقم خورد که هنوز سکه در بازار فیزیکی با نرخ ۱۶میلیون و ۹۸۰هزار تومان معامله می‌شد؛ اما پیش‌بینی فعالان بازار مالی بورس‌کالا از صعود بهای سکه به کانال ۱۷میلیون تومانی باعث شد تا فعالان این بازار، گواهی سکه را با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی یعنی یک‌صدم بهای فروش سکه در بازار فیزیکی خرید و فروش کنند. برآورد معامله‌گران گواهی سکه از صعود بهای سکه به کانال ۱۷ میلیونی در بعداز ظهر روز ششم آذر محقق شد.
ناامیدی تمام‌عیار عموم افراد از به نتیجه رسیدن مذاکرات احیای برجام باعث شد تا مجددا انتظارات تورمی در بازار داخل افزایشی شود و در حالی که بانک‌مرکزی نظارت شدیدی بر نرخ دلار در بازار آزاد داشت، سکه سودای صعود نرخ دوچندان را به خود بگیرد. هجوم نقدینگی سرگردان به بازار سکه با هدف تبدیل ریال به دارایی امن باعث شد تا با وجود صعود بهای سکه، حباب آن افزایش یابد. حباب سکه تمام‌بهار آزادی طرح امام اواسط ساعات معاملاتی ششم آبان به ۲میلیون و ۹۰هزار تومان رسید که این رقم معادل ۱۲درصد ارزش ذاتی سکه بود. ارزش ذاتی هر قطعه سکه تمام‌بهار آزادی برابر میزان وزنی گرم طلا با احتساب اونس طلای جهانی و دلار در بازار آزاد است. فروش سکه با نرخی در حدود ۱۲درصد بالاتر از ارزش بنیادی به مفهوم برآورد فعالان این بازار از رشد حداقل ۱۲درصدی بهای ارز در بازار داخل است.
درواقع انتظار کاهش ارزش ریال باعث می‌شود تا افراد، حاضر به خرید سکه با نرخی به مراتب بالاتر از ارزش بنیادی شوند. این افراد این اقدام را با پیش‌بینی رشد نرخ در میان‌مدت و جلوگیری از کاهش ارزش دارایی نقدی خود انجام می‌دهند. در حالی که سکه در بازار فیزیکی با حباب ۱۲درصدی معامله می‌شود، هر گواهی سکه اواسط روز یکشنبه ششم آبان، با نرخی در حدود ۵/ ۰درصد بالاتر از ارزش بنیادی یعنی یک‌صدم بهای آن در بازار فیزیکی به فروش رفت.
به این ترتیب فعالان بازار مالی بورس‌کالا، حتی برآوردی بالاتر از فعالان بازار مالی بازار آزاد از نرخ دلار در بازار آزاد دارند. نوسان نرخ ارز در بازار داخل و بهای طلا در بازار جهانی دو سیگنال بنیادی اثرگذار بر دارایی‌هایی برپایه طلاست. اما در شرایط کنونی تاثیر نوسان نرخ ارز بر بازار دارایی‌های طلایی در بازار داخل به‌مراتب بیشتر شده است. درواقع در شرایطی که طلا در بازار جهانی نوسان نرخی با شیب ملایم دارد، برآورد فعالان بازار از نوسان نرخ دلار، تعیین کننده جهت بازار دارایی‌های بر پایه طلا در بازار داخل است. سکه در بازار فیزیکی، گواهی سکه، صندوق‌های طلا و اوراق سکه بانک‌مرکزی مهم‌ترین دارایی‌های بر پایه طلا در بازار داخل هستند که امکان معامله آن‌ها در بازار به‌سادگی میسر است.
مدیریت تقاضا در بازار سکه بی نتیجه ماند
از ابتدای آبان‌ماه صعود دارایی‌های بر پایه طلا در بازار داخل شروع شد. احتمال جهش مجدد نرخ ارز در بازار داخل یا به تعبیر دیگر کاهش ارزش ریال، زمینه صعود بهای دارایی‌های طلایی در بازار داخل ظرف بیش از یک‌ماه اخیر را فراهم کرد. در این شرایط بانک‌مرکزی با هدف جذب بخشی از نقدینگی سرگردان جامعه و جلوگیری از رکوردشکنی مستمر بهای سکه نسبت به انتشار اوراق سکه بانک‌مرکزی با سررسید ۶ماه اقدام کرد. این نهاد سیاستگذار برای جذب نقدینگی به این بازار مزایایی از جمله معاف از مالیات بودن، امکان توثیق بانکی این اوراق و... را نیز برای این ابزار جدید درنظر گرفت.
اگرچه سیاست بانک‌مرکزی در جذب نقدینگی سرگردان جامعه صحیح بود، اما اتخاذ دیرهنگام آن و بی اعتمادی نسبت به این نهاد رسمی با توجه به بدعهدی‌های قبلی باعث شد تا ابزار جدید بورس‌کالا نتواند تاثیر قابل ملاحظه بلندمدتی بر سایر بازار‌های مالی بگذارد. اگرچه عرضه اوراق سکه بانک مرکزی به کاهش حباب سکه در بازار فیزیکی و کاهش نقدینگی در بازار گواهی سپرده منجر شد؛ اما این تاثیر کوتاه‌مدت بود و در ادامه با صعود مجدد انتظارات تورمی در بازار داخل، بر نرخ حباب سکه افزوده شد و بار دیگر سکه به مسیر صعود نرخ خود بازگشت.
