رئیس کل بانک مرکزی: آخرین حلقه اجرایی قانون جدید چك با راه‌اندازی سامانه محچك عملیاتی شد
به گزارش مخاطب ۲۴ و به نقل از روابط عمومی موسسه اعتباری ملل، علی صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی در این مراسم عنوان کرد: چک یکی از مهمترین ابزار‌های پرداخت اعتباری در کشور است که معتبر شدن آن به تسهیل تجارت و شکوفایی کسب و کار‌ها کمک خواهد کرد و از این جهت راه‌اندازی سامانه محچک واجد آثار اقتصادی نیز خواهد بود.
رئیس کل بانک مرکزی کاهش پرونده‌های مرتبط با چک در قوه قضائیه را از دیگر آثار محچک برشمرد و گفت: سازوکار اجرایی محچک با زیرساخت فناورانه خود و امکان مسدودسازی برخط مبلغ چک در تمامی حساب‌های صادرکننده چک، باعث کاهش پرونده‌های مربوط به چک در قوه قضائیه شده است. همچنین این امکان را برای قوه قضائیه فراهم می‌کند که عملیات توقیف را به صورت آنلاین انجام دهد.
صالح آبادی در ادامه بیان کرد: امروز شاهد تحولی مهم در صنعت بانکداری هستیم که با اعتماد بیشتر به چک نیاز به ابزار‌های پرداخت نقدی کمتر شده و فعالان اقتصادی با اعتماد بیشتر به چک می‌توانند بدون اتکا به پرداخت نقدی فعالیت‌های خود را انجام دهند.
وی با اشاره به برنامه بانک مرکزی برای گسترش ابزار‌های پرداخت، عنوان کرد: اوراق گام نیز یکی از ابزار‌های پرداخت اعتباری است که ضمانت پرداخت آتی توسط شبکه بانکی در قالب اوراق گام (گواهی اعتبار مولد) انجام می‌شود. استفاده از این ابزار می‌تواند با کاهش فشار بر منابع شبکه بانکی کمک مهمی به رونق بخش‌های تولیدی خواهد بود.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: در حالیکه در یک سال و نیم گذشته ۸۸۰۰ هزار میلیارد تومان اوراق گام منتشر شده بود، این رقم در یک ماهه گذشته به بیش از ۷۵۶۰ هزار میلیارد تومان رسیده است و با مصوبه هیئت عامل بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار امکان تنزیل اوراق گام بلافاصله پس از انتشار فراهم شده است که این امر دلیل اصلی استقبال از این اوراق در یک ماه گذشته است.
رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: محچک ضمن بازگرداندن اعتبار به چک به قوه قضائیه در کاهش پرونده‌ها هم کمک شایانی کرده است.
صالح آبادی در پایان ضمن قدردانی از تلاش‌های سایر دستگاه‌ها در اجرایی شدن قانون جدید چک اظهار کرد: با همکاری و هم‌افزایی سازنده مجلس، قوه قضائیه و شبکه بانکی، اجرایی شدن قانون جدید چک به لحاظ فنی به اتمام رسیده است.
* راه اندازی سامانه محچک باعث کاهش پرونده‌های مالی قوه قضائیه می‌شود
در این مراسم همچنین محمد کاظمی‌فرد؛ معاون فناوری اطلاعات قوه قضائیه با اشاره به تأثیر راه‌اندازی سامانه محچک بر ورودی‌های پرونده قوه قضائیه اذعان داشت: بر اساس قانون و در راستای کاهش زمان اطاله دادرسی، قوه قضائیه موظف به راه اندازی سیستمی بود که امکان ایفای حق شهروندان را به کمترین زمان ممکن برساند. حلقه مفقوده این سیستم با راه اندازی سامانه محچک تکمیل شده و این امکان برای قوه قضائیه و قضات اجرای احکام فراهم است که در بحث توقیف اموال به صورت برخط با رعایت مسائل امنیتی به حساب‌های نقدی محکومین دسترسی داشته باشند.
معاون فناوری اطلاعات قوه قضائیه در ادامه گفت: با اتصال سامانه محچک به سامانه سهام (سامانه هوشمند استعلامات مالی) دسترسی قوه قضائیه به حساب‌های نقدی به‌عنوان یکی از مهمترین دارایی‌های افراد برای ایفای حقوق شهروندان از محکومان فراهم شد.
کاظمی‌فرد با شاره به اهمیت همکاری شبکه بانکی و قوه قضائیه برای ارائه خدمت بهتر به شهروندان گفت: با همکاری بانک مرکزی در صدد هستیم در بحث اعتبارسنجی، امکان دسترسی بانک‌ها به اطلاعات اشخاص (مهجورین، معسرین و ...) را برای پیشگیری از ارائه خدمات به اشخاصی که صلاحیت دسترسی به آن خدمات مانند دریافت دسته چک و تسهیلات را ندارند را فراهم کنیم.
* کاهش زمان اقدام برای رفع سوءاثر چک و افزایش ارزش مجموع چک‌های رفع سوءاثر شده
در این مراسم همچنین محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی گزارشی از فرآیند عملیاتی شدن و دستاورد‌های سامانه محچک ارائه کرد.
محرمیان در این جلسه گفت: کاهش زمان اقدام برای رفع سوءاثر چک در کنار افزایش ارزش مجموع چک‌های رفع سوءاثر شده تنها کمتر از ۳ ماه پس از اجرای آزمایشی سامانه محچک (مسدودی حساب‌های چک‌های برگشتی)، نشان‌دهنده اثر چشمگیر این اقدامات در کاهش هزینه‌های تبادلات اقتصادی و افزایش اعتبار چک در کشور است. به صورتی که زمان متوسط رفع سوءاثر ۸۰ درصد از تعداد چک‌های برگشتی با کاهش ۶۳ درصدی از ۴۰ روز به ۱۵ روز کاهش یافته است. همچنین زمان متوسط رفع سوء اثر این چک‌ها به لحاظ مبلغی با کاهش ۹۰ درصدی از ۳۷ روز به ۳ روز کاهش پیدا کرده است.
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی افزود: تا قبل از راه اندازی این سامانه، مجموع مبلغ چک‌های برگشتی که توسط صادرکنندگان چک رفع سوءاثر می‌شدند حدود ۶۰ درصد بود. در حال حاضر این نسبت به ۸۵ درصد رسیده است.
محرمیان با بیان اینکه تعداد چک‌های پردازش شده به کل چک‌های برگشتی در سامانه محچک از ۲۲ درصد در ابتدای راه‌اندازی این سامانه به ۱۰۰ درصد چک‌ها پس از هفت هفته رسیده است، تصریح کرد: تاکنون در این سامانه ۱.۱ میلیون چک برگشتی پردازش شده است که ۵.۲ میلیون حساب متعلق به صادرکنندگان چک برگشتی به مبلغ ۱۷ هزار میلیارد تومان تا کنون مسدود شده است. در همین مدت ۳ و نیم میلیون حساب با مبلغ ۱۴ هزار میلیارد تومان نیز پس از طی کردن فرآیند رفع سوء اثر رفع مسدودی شده اند.
گفتنی است سامانه محچک که فرآیند مسدودی کسری چک‌های برگشتی در کلیه حساب‌های شبکه بانکی را انجام می‌دهد، به صورت آزمایشی از ۷ خرداد آغاز بکار کرده و بر اساس آمار اثرات عملیاتی شدن آن در این دوره کوتاه در بازگرداندن اعتبار به چک، بسیار مثبت بوده است.
سامانه «محچک» (مسدودسازی حساب صادرکننده چک برگشتی) این امکان را فراهم می‌سازد که در صورت کسری موجودی حساب فرد صادرکننده چک نزد بانک، مبلغ موردنظر از سایر حساب‌های شخص در همان بانک مسدود می‌گردد. همچنین در مرحله بعدی و در صورت عدم تأمین مبلغ چک در همان بانک، حساب‌های فرد صادرکننده چک در سایر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری به میزان مبلغ کسری چک از طریق سامانه محچک بانک مرکزی، مسدود و سپس مراحل قانونی از سوی قوه قضاییه انجام می‌شود.
آیین رونمایی از سامانه محچک با حضور رئیس کل بانک مرکزی، اعضای هیئت عامل این بانک، نمایندگان مجلس، نمایندگان قوه قضائیه و مدیران عامل بانک‌ها یکم شهریورماه ۱۴۰۱ در آستانه فرا رسیدن هفته دولت در بانک مرکزی برگزار شد.
