ریاض ابزار اسرائیل علیه تهران نخواهد شد
به گزارش مخاطب۲۴، اندیشکده «موقوفه کارنگی» در تحلیلی مفصل درباره سفر اخیر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، به آمریکا تأکید کرد که برخلاف تصور عمومی، هدف اصلی این سفر نه ایجاد پیوندی تازه با اسرائیل، بلکه پیگیری توافقات امنیتی و راهبردی با واشنگتن بوده است؛ آن هم بدون آنکه ریاض در رقابت‌های منطقه‌ای، و به‌ویژه در مقابل تهران، در کنار اسرائیل قرار گیرد.
این اندیشکده در مقاله‌ای به قلم «آرون دیوید میلر» یادآور شد که روابط میان واشنگتن و ریاض هیچ‌گاه رابطه‌ای مبتنی بر همسویی کامل ارزش‌ها و منافع نبوده است؛ بلکه همکاری دو طرف بیشتر بر مبنای مشارکت راهبردی و همگرایی مقطعی منافع تعریف شده است. به باور نویسنده، چنانچه مفهوم «متحد» به معنای کشور دارای ارزش‌ها و منافع مشترک و برخوردار از حمایت گسترده داخلی در آمریکا باشد، عربستان در این تعریف نمی‌گنجد و بهتر است آن را «شریک راهبردی» واشنگتن دانست.
در بخش تاریخی این مقاله، نویسنده به دیدار مشهور فوریه ۱۹۴۵ میان فرانکلین روزولت و ملک عبدالعزیز در «دریاچه تلخ بزرگ» اشاره می‌کند؛ دیداری که آغازگر شراکت امنیتی ـ نفتی دو کشور بود. نویسنده با اشاره به این سابقه می‌گوید امروز نیز آمریکا هنگام بررسی هرگونه تعهد امنیتی جدید باید احتیاط بیشتری به خرج دهد، زیرا عربستان در سیاست خارجی خود به‌شدت متنوع عمل می‌کند.
به نوشته کارنگی، ولیعهد سعودی تنها به آمریکا اتکا ندارد و برای افزایش قدرت مانور خود، روابط گسترده‌ای با بازیگران بزرگ و کوچک ایجاد کرده است. بن سلمان در حوزه انرژی و فناوری روابط نزدیکی با روسیه و چین برقرار کرده و همزمان با ایران مسیر تنش‌زدایی و آشتی را در پیش گرفته تا فضای امن‌تری برای تحقق برنامه‌های اقتصادی بلندپروازانه‌اش در خلیج فارس فراهم کند. این سیاست چندجانبه‌گرایانه به ریاض اجازه می‌دهد تا در تعامل با واشنگتن دست بازتری داشته باشد.
اندیشکده کارنگی در ادامه تصریح می‌کند که آمریکا نیز باید تهدید چین را در اندازه واقعی‌اش ببیند؛ زیرا پکن هرچند برای ریاض شریک اقتصادی مهمی است، اما توانایی جایگزینی واشنگتن به‌عنوان تأمین‌کننده امنیت عربستان را ندارد. از سوی دیگر، منافع آمریکا در منطقه در حال تغییر است و یک پیمان دفاعی بلندمدت با شریکی که همزمان با چین و روسیه همکاری می‌کند، می‌تواند بیش از حد پرهزینه و خارج از منطق راهبردی باشد.
به باور این تحلیل، واشنگتن شاید در نهایت به مدلی شبیه تعهد امنیتی‌ای که ترامپ به قطر ارائه داد برسد؛ تعهدی «قوی و غافلگیرکننده» که بدون تبدیل شدن به یک پیمان دفاعی کامل، نوعی تضمین عملی امنیتی ارائه می‌داد. مقاله نتیجه می‌گیرد که عربستان با وجود تلاش برای نزدیکی به آمریکا، قصد ندارد در نقش «نوک پیکان» اسرائیل علیه ایران ظاهر شود و سیاست خارجی‌اش بر حفظ توازن و تنوع شرکا استوار خواهد بود.
