به گزارش مخاطب۲۴، گزارش تازه مجله تحلیلی «دیپلمات» نشان میدهد که بندر چابهار بار دیگر به مرکز توجه ژئوپلیتیکی تبدیل شده است؛ مسیری که هند برای حفظ ارتباط تجاری با افغانستان بر آن تکیه دارد و اکنون تحت تأثیر تحریمهای آمریکا و تحولات سیاسی کابل قرار گرفته است.
بر اساس این گزارش، وزارت امور خارجه هند در ۳۰ اکتبر اعلام کرد که ایالات متحده، معافیت هند از تحریمهای ثانویه واشنگتن درباره فعالیت در بندر چابهار را برای شش ماه دیگر تمدید کرده است. این تصمیم به دهلینو اجازه میدهد توسعه و بهرهبرداری از این بندر را بدون مواجهه با محدودیتهای تحریمی ادامه دهد.
تمدید معافیت در حالی صورت گرفته که هند در ماه مه ۲۰۲۴ یک توافق ۱۰ ساله با سازمان بنادر و کشتیرانی ایران امضا کرده بود. در چارچوب این توافق، شرکت «بندرهای جهانی هند» (IPGL) متعهد به سرمایهگذاری ۱۲۰ میلیون دلاری برای تجهیز و بهرهبرداری از ترمینال شهید بهشتی شد. با اینحال، دولت رو به پایان جو بایدن نسبت به گسترش همکاری اقتصادی با تهران هشدار داده و فضای عدم قطعیت را افزایش داده بود.
به نوشته «دیپلمات»، اهمیت این معافیت از آن جهت حیاتی است که هند بتواند بدون وابستگی به مسیر پاکستان، راهی جایگزین برای دسترسی به افغانستان داشته باشد؛ آنهم در شرایطی که روابط اسلامآباد و دولت طالبان بهشدت متشنج شده است. دهلینو نیز طی ماههای اخیر در حال افزایش سطح ارتباط با حکومت طالبان بوده تا مسیرهای تجاری و انسانی خود را حفظ کند.
در بخش دیگری از گزارش آمده است که هرچند دولت ترامپ در هفتههای اخیر نشانههایی از تمایل برای ازسرگیری گفتوگوهای هستهای با ایران بروز داده و چند دور مذاکره پیش از جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل انجام شده است، اما چشمانداز پیشرفت سریع در کوتاهمدت همچنان مبهم است.
آینده نقش چابهار در مناسبات منطقهای هند تا حد زیادی به عملکرد ترمینال شهید بهشتی و بازنگری آمریکا در سیاست تحریمیاش بستگی دارد. کارشناسان میگویند شش ماه آینده دورهای تعیینکننده است؛ دورهای که نشان خواهد داد آیا چابهار میتواند از یک مسیر موقت و تحت نظارت تحریمی، به یک کریدور پایدار و قابل اعتماد در تجارت هند–افغانستان تبدیل شود یا خیر.