هوش مصنوعی در تکالیف؛ یار کمکی یا مانع یادگیری کودکان؟
به گزارش مخاطب۲۴، حسن اسلامیان، روانشناس و استاد دانشگاه، در گفت‌وگویی با اشاره به گسترش استفاده از ابزار‌های هوش مصنوعی مانند ChatGPT در میان دانش‌آموزان گفت: «هرچند فناوری هوش مصنوعی می‌تواند به عنوان ابزاری کمکی در آموزش مورد استفاده قرار گیرد، اما استفاده نادرست و بی‌رویه از آن، به‌ویژه در انجام تکالیف درسی، پیامد‌های منفی قابل‌توجهی بر رشد ذهنی و شناختی دانش‌آموزان دارد.»
اسلامیان تأکید کرد: «وابستگی بیش از حد به هوش مصنوعی باعث می‌شود دانش‌آموزان فرصت تجربه‌ی تلاش، خطا و یادگیری عمیق را از دست بدهند. این ابزار‌ها پاسخ نهایی را در کوتاه‌ترین زمان ارائه می‌دهند و همین امر فرآیند شکل‌گیری تفکر انتقادی و تحلیلی در ذهن کودک را متوقف می‌کند.»
این روانشناس با اشاره به نقش تفکر خلاق در رشد ذهنی کودکان افزود: «وقتی محتوا و پاسخ‌ها از سوی هوش مصنوعی تولید می‌شود، کودک نیازی به خلق ایده و راه‌حل‌های تازه احساس نمی‌کند. این امر موجب محدود شدن ظرفیت‌های خلاقیت، نوآوری و ابتکار در ذهن او می‌شود.»
اسلامیان همچنین به خطرات شناختی این روند اشاره کرد و گفت: «کودکان ممکن است نتوانند تفاوت میان محتوای تولیدشده توسط هوش مصنوعی و منابع انسانی معتبر را تشخیص دهند. این مسئله می‌تواند به پذیرش اطلاعات نادرست یا جهت‌دار منجر شود و در درازمدت سواد رسانه‌ای و قدرت تشخیص آنها را تضعیف کند.»
وی در ادامه افزود: «افزون بر پیامد‌های آموزشی، استفاده افراطی از ابزار‌های هوش مصنوعی ممکن است باعث بروز آسیب‌های روانی و اجتماعی مانند اعتیاد به فناوری، انزوا، کاهش عزت نفس و ضعف در مهارت‌های ارتباطی و همدلی شود. این عوامل می‌توانند رشد عاطفی و سلامت روانی کودک را با چالش روبه‌رو کنند.»
اسلامیان در پایان بر ضرورت آموزش صحیح استفاده از هوش مصنوعی در مدارس تأکید کرد و گفت: «هوش مصنوعی اگر به‌درستی مدیریت شود، می‌تواند به ابزاری مؤثر در تقویت یادگیری تبدیل شود، اما شرط آن این است که جایگزین تلاش، تجربه و تفکر انسانی نشود.»
