ایران به کره ماه می‌رود

مخاطب ۲۴، دیمیتری باکانوف رئیس آژانس فضایی روسیه دیروز در مراسم گرامیداشت روز جهانی فضا در تهران، با اشاره به اینکه قدرت‌های فضایی پیشرو در حال آماده سازی برای اکتشافات تمام عیار کره ماه هستند، گفت: روسیه و چین و ایران با درک پیچیدگی و اهمیت این کار، پروژه مشترکی را برای ایجاد یک ایستگاه فضایی‌ای مشترک  قمری آغاز کرده‌اند که آماده همکاری با دانشمندان و مهندسان ایرانی در این پروژه هستیم. باکانوف ادامه داد: پرواز انسان به فضا و تضمین امکان زندگی در خلاء ماورای جو، افتخاری برای روسیه است و اینک روی ساخت ایستگاه‌های فضایی تمرکز کرده‌ایم.

رئیس آژانس فضایی روسیه گفت: کیهان نوردی یک حوزه علمی بسیار پیچیده و بسیار پرهزینه است. بنابر این بدون همکاری نزدیک بین المللی و تلاش‌های مشترک دولت‌ها اجرای پروژه‌های بزرگ بسیار دشوار خواهد بود. ما در حال کار روی ایجاد یک ایستگاه مداری جدید روسی هستیم و خوشحال خواهیم شد که از شرکای خارجی خود به ویژه متخصصان صنعت فضایی ایران که مایل به پیوستن به این پروژه هستند، استقبال کنیم.

وی افزود: خوشبختانه مذاکراتی رسمی با مقامات صنعت فضایی ایران آغاز شده و روسیه آماده است تا شرایط برابر را برای همه مشارکت‌کنندگان چه برای ماژول تجهیزات و چه انجام آزمایش‌ها در ایستگاه فراهم کند.

وی توضیح داد: در چارچوب اجرای پروژه ایستگاه جدید امکان توسعه فناوری‌هایی برای مونتاژ سامانه‌های بین سیاره‌ای برای انتقال فضاپیما‌های سرنشین‌دار و سامانه‌های برخاست و فرود به ماه در نظر گرفته شده است.

پرتاب‌های جدید فضایی ایران

ستار هاشمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم در این مراسم از آمادگی پرتاب ماهواره در ایستگاه ماهواره‌ای چابهار در نخستین فرصت خبر داد و گفت: امیدواریم که ایستگاه‌های ماهواره‌ای چناران و سلماس نیز تا پایان سال به‌طور رسمی به بهره برداری برسد.

به گفته وی همه زیرسیستم‌های در سازمان فضایی ایران گام‌به‌گام با موفقیت آزمون شده‌اند و برای نخستین بار در باند KU، رله پیام و تماس برقرار شده، همچنین ارسال پیامک از یکی از ایستگاه‌های فضایی ایران انجام و در ایستگاه قشم دریافت شده است. هاشمی گفت: تلاش می‌کنیم تا ماهواره‌های ما در مدار ۵۰۰کیلومتر قرار گیرد و مطابق برنامه هفتم به مدار ۳۶هزار کیلومتر برسیم و ماهواره‌های زمین‌آهنگ را توسعه دهیم.

حسن سالاریه معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و رئیس سازمان فضایی ایران هم در این مراسم از آماده سازی ماهواره پارس ۲ برای پرتاب به فضا خبر داد و گفت: ماهواره‌های ظفر ۲ و پایا نیز که هر دو سنجشی هستند، با پرتابگر خارجی در ماه‌های آتی به فضا پرتاب می‌شوند. سالاریه گفت: در پی توسعه کپسول‌های تحقیقاتی بازگشت‌پذیر با قابلیت کنترل و هدایت دقیق هستیم که به نوعی آزمایشگاه‌های فضایی برای انجام آزمون‌های زیر مداری و مداری در زمینه زیست در فضا و مطالعات اثرات تشعشعات و تغییرات دما و فشار و غیره، روی گونه‌های مختلف زیستی هستند.

همکاری فضایی ایران با چین

سالاریه ادامه داد: بعد از پرتاب کپسول ۵۰۰ کیلوگرمی بازگشت پذیر در سال ۱۴۰۲ تحقیق و توسعه کپسول‌های جدید آغاز شد و هم اکنون پیشرفت خوبی در فرایند طراحی و ساخت خانواده جدیدی از این سکو‌های مهم تحقیقاتی داشته‌ایم و به زودی تست‌های مختلف روی زیر سیستم‌های آن آغاز می‌شود. همچنین از اوایل امسال همکاری خوبی با چین در پروژه چانگ ۸ و تحقیقات روی کره ماه شروع کردیم که فرایند طراحی برنامه‌های مشترک به اتمام رسیده و ساخت نمونه مهندسی تجهیزات آن در داخل کشور به زودی آغاز می‌شود.

وی افزود: وجود منابع ارزشمند انرژی و مواد طبیعی معدنی دیگر در سایر کرات اثبات شده است و جهت گیری کشور‌های پیشرفته دنیا به سمت بهره برداری از این منابع است، به همین دلیل مذاکراتی را با برخی کشور‌های پیشرو در خصوص حضور در برنامه طراحی و ساخت ایستگاه‌های فضایی در حال پیگیری داریم که می‌تواند فرصت بسیار خوبی برای دانشمندان ایرانی در مطالعات زیست فضا باشد.

رئیس سازمان فضایی ایران همچنین گفت: بعد از پرتاب ماهواره‌های پارس ۱ و ناهید۲ و بررسی عملکرد این ماهواره‌ها در مدار نمونه‌های بعدی همین ماهواره‌ها با انجام اصلاحات لازم در حال آماده‌سازی جهت پرتاب قرار دارند؛ همچنین ماهواره پارس ۲ که در سال گذشته رونمایی شد، در حال طی تست‌های نهایی برای آماده‌سازی جهت پرتاب است؛ نکته مهم ساخت ماهواره‌های دقیق‌تر و پیشرفته‌تر سنجشی و مخابراتی است.

سالاریه یادآور شد: ساخت پارس ۳ با دقت تصویربرداری بهتر از یک متر از سال گذشته در دستور کار پژوهشگاه فضایی قرار گرفته و پیشرفت‌های خوبی داشته است؛ همچنین ماهواره رادار سار با دقت ۲۰ متر در تصویر برداری تحت عنوان راد ۲ نیز در پژوهشگاه فرایند طراحی آن آغاز شده است.

وی توضیح داد: این دو ماهواره از خانواده ماهواره‌های سنجشی هستند که در طی سال‌های آتی نمونه‌های کیفی و پروازی آن ساخته و رونمایی خواهند شد؛ همچنین ماهواره مخابراتی ناهید ۳ با پهنای باند بالاتر و قابلیت ارایه خدمات ارتباطی مختلف از سال گذشته فرایند طراحی آن در پژوهشگاه فضایی شروع شده و پیشرفت خوبی داشته است.

سالاریه گفت: منظومه ماهواره‌ای باریک باند در پروژه شهید سلیمانی در فاز اول شامل حدود ۲۰ ماهواره از خانواده نانو با قابلیت ارایه خدمات ارتباطی باریک باند است؛ این ماهواره‌ها قادر هستند که اطلاعات حیاتی و مهم را از طریق حسگر‌های گوناگونی که مناطق مختلف مستقر می‌شوند دریافت و در زمان کوتاه به مناطق دیگر کشور منتقل کنند. این پروژه که در فاز اول توسط تعدادی از شرکت‌های خصوصی و دولتی در حال توسعه است، به مرحله ساخت و پرتاب نمونه‌های آزمایشی خود رسیده است.

معاون وزیر ارتباطات افزود: نمونه آزمایشی اول یک ماهواره ۳۰ و نمونه آزمایشی دوم یک ماهواره ۶۰ است که بسیاری از زیر سیستم‌های حیاتی ماهواره که توسط شرکت‌های مختلف خصوصی ساخته شده‌اند از طریق آنها تست می‌شود.

سالاریه گفت: به سرعت در حال تکمیل فاز اول پایگاه فضایی چابهار هستیم که ویژه پرتابگر‌های سوخت جامد است. به گفته وی نخستین پرتاب فضایی از این پایگاه بزودی انجام می‌شود و ساخت فاز دوم این پایگاه برای پرتاب ماهواره بر‌های سوخت مایع، آغاز خواهد شد. سالاریه افزود: پرتابگر‌های سوخت مایع قابلیت حمل اجرام بالاتری دارند و به جهت قرار دادن ماهواره‌های سنگین‌تر و پرتاب‌های چندگانه مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

وی افزود: پایگاه ملی چابهار در موقعیت جغرافیایی مناسبی قرار دارد که می‌تواند به راحتی به مدار‌هایی با شیب‌های مختلف از حدود ۴۰ تا حدود ۱۰۰ درجه دسترسی پیدا کرد که برای ساخت منظومه‌های ماهواره‌ای و نیز قرار دادن ماهواره‌ها در مدارات خورشید آهنگ ضروری است.

وی گفت: نمونه دوم ماهواره کوثر که توسط بخش خصوصی ساخته شده با ارتقا و اصلاحات مدنظر به زودی در مدار زمین قرار می‌گیرد و همزمان ماهواره‌های ظفر ۲ و پایا که هر دو سنجشی هستند نیز توسط پرتابگر خارجی به فضا ارسال خواهند شد. از سوی دیگر در حال برنامه‌ریزی برای پرتاب نمونه دیگری از ناهید ۲ هستیم که توسط پرتابگر داخلی سیمرغ پرتاب می‌شود.