پایان ماموریت یک جاسوس؛ اعدام روزبه وادی جاسوس هسته‌ای
مخاطب ۲۴، روزبه وادی، نامی که تا پیش از صبح چهارشنبه ۱۵ مرداد ۱۴۰۴، برای بسیاری ناشناخته بود، اکنون به یکی از جنجالی‌ترین پرونده‌های امنیتی ایران تبدیل شده است. او که به اتهام فعالیت به‌عنوان جاسوس هسته‌ای برای سرویس اطلاعاتی اسرائیل (موساد) و انتقال اطلاعات حساس هسته‌ای به دشمن صهیونیستی محکوم شده بود، پس از طی مراحل قانونی و تأیید حکم در دیوان عالی کشور، سحرگاه دیروز در تهران اعدام شد. این واقعه نه‌تنها بار دیگر توجهات را به پیچیدگی‌های جنگ اطلاعاتی ایران و اسرائیل جلب کرده، بلکه زنگ خطری برای نهاد‌های حساس کشور در برابر نفوذ دشمنان به شمار می‌رود.
پیشینه علمی و حرفه‌ای روزبه وادی جاسوس هسته‌ای
روزبه وادی، فرزند ابراهیم، یک نخبه علمی در حوزه مهندسی هسته‌ای بود که در یکی از حساس‌ترین نهاد‌های کشور، یعنی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای وابسته به سازمان انرژی اتمی ایران، فعالیت می‌کرد. او مدرک کارشناسی خود را در رشته مهندسی مکانیک با گرایش سیالات از دانشگاه زنجان در سال ۱۳۸۷ دریافت کرد و سپس برای تحصیلات تکمیلی در رشته مهندسی هسته‌ای با گرایش طراحی راکتور به دانشگاه شهید بهشتی تهران رفت. در سال ۱۳۹۰، وادی مقاله‌ای مشترک با دو متخصص برجسته هسته‌ای، عبدالحمید مینوچهر و احمد ذوالفقاری، منتشر کرد که نشان‌دهنده جایگاه علمی او در این حوزه بود. این دو دانشمند بعد‌ها در جریان جنگ ۱۲ روزه به شهادت رسیدند.
وادی همچنین به‌عنوان کارشناس ارشد ارزیابی ایمنی هسته‌ای در سازمان مقررات ایمنی هسته‌ای ایران (INRA) مشغول به کار بود. موقعیت شغلی و سطح دسترسی بالای او به اطلاعات طبقه‌بندی‌شده، او را به هدفی جذاب برای سرویس‌های اطلاعاتی خارجی، به‌ویژه موساد، تبدیل کرده بود. بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که او از طریق شبکه‌های اجتماعی با مأموران موساد ارتباط برقرار کرده و پس از گذراندن مراحل ارزیابی اولیه، وارد همکاری رسمی با این سرویس شده بود.
ارتباط با موساد و جاسوسی
بر اساس گزارش‌های رسمی قوه قضاییه ایران و مستندات پرونده، روزبه وادی با آگاهی کامل از ماهیت فعالیت‌های خود، عامدانه با سرویس جاسوسی - تروریستی موساد همکاری کرده بود. این همکاری از طریق فضای مجازی آغاز شد و پس از تأیید هویت او توسط یکی از مأموران موساد با نام مستعار «الکس»، وادی به بخش‌های کلیدی این سرویس معرفی شد. مأمور دیگری به نام «کوین» هدایت او را بر عهده گرفت و فرایند انتقال اطلاعات حساس را مدیریت کرد.
برای ایجاد ارتباط امن، وادی به دستور مأموران موساد اقدام به خرید یک گوشی، لپ‌تاپ و دو فلش مموری کرد. او با استفاده از آموزش‌های فنی ارائه‌شده توسط موساد، اطلاعات طبقه‌بندی‌شده‌ای از جمله اسناد مربوط به تجهیزات، پروژه‌ها و حتی هویت برخی فعالان هسته‌ای را جمع‌آوری و ارسال کرد. یکی از اتهامات سنگین وادی؛ جاسوس هسته‌ای، انتقال اطلاعات مربوط به یکی از دانشمندان هسته‌ای ایران بود که در جریان تجاوز اخیر اسرائیل به شهادت رسید. این اقدام نه‌تنها به امنیت ملی ایران ضربه زد، بلکه به گفته مقامات قضایی، اخلال شدیدی در نظم عمومی کشور ایجاد کرد.
وادی در پنج نوبت با مأموران موساد در وین، پایتخت اتریش، ملاقات کرد. این دیدار‌ها تحت پوشش حضور در دوره‌های آموزشی مرتبط با حوزه کاری او انجام شد. او پیش‌تر نیز برای شرکت در دوره‌های آموزشی به وین سفرکرده بود، اما این بار با هدایت موساد، این سفر‌ها به فرصتی برای تبادل اطلاعات حساس تبدیل شد.
فرایند قضایی و اعدام
پرونده روزبه وادی پس از شناسایی و دستگیری او توسط نهاد‌های امنیتی ایران، با صدور قرار جلب دادرسی و کیفرخواست به اتهام «جاسوسی و همکاری اطلاعاتی به نفع رژیم اشغالگر صهیونیستی با وصف دریافت مبلغ مشخص ما به‌ازای جاسوسی» به دادگاه ارجاع شد. بر اساس ماده ۶ قانون مقابله با اقدامات خصمانه رژیم صهیونیستی علیه صلح و امنیت و مواد ۲۷۹، ۲۸۳، ۲۸۶ و ۲۱۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، او به اعدام محکوم شد. این حکم پس از تأیید در دیوان عالی کشور، سحرگاه ۱۵ مرداد ۱۴۰۴ اجرا شد.
قوه قضاییه تأکید کرد که وادی با آگاهی کامل از عواقب اقدامات خود، به طور گسترده مرتکب جرایمی علیه امنیت داخلی و خارجی کشور شده بود. او از طریق کیف پول ارز دیجیتال مبالغی را به‌صورت ماهیانه دریافت می‌کرد و پیشنهاد ارسال اطلاعات به‌صورت هفتگی را داده بود که با مخالفت مأموران موساد مواجه شد. این جزئیات نشان‌دهنده عمق همکاری او با سرویس اطلاعاتی اسرائیل است.
واکنش‌ها و پیامد‌ها
خبر اعدام روزبه وادی بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های داخلی و خارجی داشت. صداوسیما ویدئویی از او پخش کرد که در آن به انتقال اطلاعات مرتبط با برنامه هسته‌ای و یک دانشمند هسته‌ای به اسرائیل اعتراف کرده بود. برخی رسانه‌ها، مانند خبرنامه امیرکبیر، او را به‌عنوان «زندانی سیاسی» معرفی کردند، اما مقامات ایران این ادعا را رد کرده و تأکید کردند که وادی به دلیل خیانت به کشور و همکاری با دشمن محاکمه و مجازات شده است.
این پرونده بار دیگر سایه جنگ اطلاعاتی میان ایران و اسرائیل را پررنگ‌تر کرد. رونن برگمن، روزنامه‌نگار اسرائیلی، در کتاب «برخیز و اول تو بکش» به نقش موساد در ترور دانشمندان هسته‌ای ایران اشاره کرده و این اقدامات را بخشی از استراتژی اسرائیل برای مختل کردن برنامه هسته‌ای ایران توصیف کرده است. اعدام وادی می‌تواند هشداری به دیگر افرادی باشد که ممکن است در دام سرویس‌های اطلاعاتی خارجی گرفتار شوند.
از سوی دیگر، این ماجرا زنگ خطری برای نهاد‌های حساس کشور است. نفوذ یک نخبه علمی به لایه‌های عمیق جاسوسی نشان می‌دهد که سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه نه‌تنها از طریق عملیات میدانی، بلکه با سوءاستفاده از پوشش‌های علمی و پژوهشی به دنبال ضربه‌زدن به امنیت ملی ایران هستند.
بااین‌حال اعدام روزبه وادی، فارغ از ابعاد قضایی و سیاسی، یک فصل تلخ در تاریخ علمی و امنیتی ایران است. او که می‌توانست با دانش و تخصص خود به پیشرفت کشور کمک کند، در مسیری گام برداشت که نه‌تنها به خیانت به ملت ایران منجر شد، بلکه جان دانشمندان دیگر را نیز به خطر انداخت. این پرونده نشان‌دهنده عمق تهدیداتی است که برنامه هسته‌ای ایران با آن مواجه است و ضرورت هوشیاری نهاد‌های امنیتی و علمی را بیش‌ازپیش برجسته می‌کند.
در جهانی که جنگ‌های اطلاعاتی و سایبری روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شوند، داستان روزبه وادی هشداری است به همه نخبگان و متخصصان: وفاداری به کشور و حفاظت از اسرار ملی، وظیفه‌ای است که هیچ‌گاه نباید فراموش شود. اعدام وادی، پایان پرونده‌ای بود که می‌توانست با انتخاب‌های متفاوت، سرنوشتی دیگر داشته باشد.
