دیپلماسی استانبولی
دیپلماسی فعال ایرانی، به گزارش مخاطب24، ترکیه در سال‌های اخیر، چهره‌ای تازه از خود در عرصه بین‌الملل ارائه کرده است؛( دیپلماسی استانبولی) این کشور دیگر تنها بازیگری صرف در تحولات منطقه‌ای نبوده و میخواهد به تسهیل‌گر، معمار و محرک اصلی روندهای سیاسی بین‌المللی بدل شود.
چرخش و جسارت در ابعاد وسیع نشان دهنده راهبردی تازه از سوی دولت رجب طیب اردوغان آن هم در ایستگاه پایانی احتمالی، برای احیای امپراتوری عثمانی در قامت یک قدرت منطقه‌ای نوین است.
چنین رویکردی با تکیه بر قدرت نرم و موقعیت ژئوپلتیکی منحصر به فرد ترکیه پی ریزی شده
یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های این راهبرد میزبانی مذاکرات ایران و تروئیکا اروپایی و مذاکرات صلح میان روسیه و اوکراین در استانبول است.
در بحبوحه آشوب این کشور با بهره‌گیری از روابط متوازن با طرفین، صحنه‌ای برای مذاکره فراهم نمود.در شمال آفریقا و به ویژه لیبی نیز با حضور نظامی قراردادهای امنیتی و حمایت از دولت طرابلس، یکی از بازیگران مؤثر بحران شد.
امتیازات دریافتی در سواحل، ایجاد حق توقیف در آب‌های منطقه و مشارکت در بازسازی ارتش همگی نشان دهنده پیش گرفتن رویکرد نفوذی هستند. چنین اقداماتی نه تنها برای ایجاد عمق استراتژیک در حاشیه مدیترانه که جهت رقابت با رقبای سنتی‌ای چون فرانسه، امارات و مصر صورت گرفته است.
همچنین ترکیه بازی دوگانه‌ای را میان ناتو و روسیه، آمریکا و چین و اروپا و جهان اسلام پیش می‌برد.
همزمان از ظرفیت عضویت در ناتو برای امتیازگیری استفاده می‌کند مانند خرید سامانه‌های S-400 از روسیه یا روابط با آمریکا و انجام مقدمات دریافت F-35.
ترک‌ها همانند جنگ سرد نه کاملا در اردوگاه غرب هستند و نه در جبهه شرق؛ بلکه سعی دارند خود را به عنوان «قطب منطقه‌ای جدا» مطرح کنند.
هاکان فیدان معمار پشت پرده دیپلماسی استانبولی ترکیه
علاوه بر آن نقش هاکان فیدان در این روندها بی‌بدیل است، او که سابقه سال‌ها مدیریت سازمان اطلاعات ترکیه (MIT) را در کارنامه دارد اکنون به چهره‌ای نمادین از سیاست خارجی دقیق و عمل‌گرا بدل شده است.
فیدان در بسیاری از نشست‌ها از مذاکرات قفقاز تا گفت و گوهای لیبی، از رایزنی‌های اروپایی تا سفر به مسکو و واشنگتن شخصا حضور داشته و به گونه‌ای رفتار کرده که مشخصا مجری اراده دولت است.
او با رویکردی مبتنی بر شبکه سازی اطلاعاتی، آشنایی عمیق با بازیگران و پرهیز از هیجان زدگی رسانه‌ای جایگاهی محوری یافته و تحلیلگران بر این باورند که دولت اردوغان در کنار مدیریت پروژه‌های خود برنامه‌ای جهت آماده سازی فیدان برای سطوح بالاتر قدرت به عنوان جانشین در سر دارد.
از نشانه‌های این امر میتوان به در کانون توجه قرار گرفتن از طریق سفرهای مکرر، حضور در اجلاس‌های کلیدی، مدیریت مستقیم بحران‌ها اشاره نمود.
به عبارت دیگر آن چیز که دیپلماسی استانبولی نامیده‌ایم نه فقط طرحی برای افزایش نفوذ بلکه آزمایشگاهی برای مدیریت مدیران جدید است که در صورت تحقق استراتژی، قدرت نرم، میانجیگری و توانایی بازیگری در جهان چندقطبی، مهم ترین مولفه‌های سیاست خارجی آتی ترکیه خواهند بود.
