جشنی مخصوص مردگان!
مخاطب۲۴- عید مردگان- در روزهای اخیر بسیاری از ساکنان روستاهای مازندران با استفاده از ظرفیت شبکههای اجتماعی جشنی را یادآوری میکنند که بر اساس یک سنت دیرینه مردم طبرستان تا کنون سینه به سینه این سنت حفظ و همچنان این جشن زمینهای برای دورهمیهای اهالی روستا محسوب میشود.
تعداد قابل توجهی از دهیاران یا فعالان اجتماعی روستاهای مازندران به خصوص شهرهای مرکزی این خطه از شمال از ابتدای هفته جاری با اشتراک گذاری و یادآوری مراسم ۲۶ عیدماه که در پنجشنبه هفته جاری برگزار میشود از همه اهالی روستاهای خود خواستند که در هر کجای ایران ساکن هستند در صورت امکان خود را به زادگاه خود رسانده و در جشن عید مردگان شرکت کنند.
اواخر تیرماه مردم مازندران ۲۶ عید ماه طبری را در هر منطقه و با توجه به شرایط مردمان آن دیار، روز مردگان میدانند و در مناطق روستایی استان مراسم ویژهای بر پا میشود.
در شهرستانهای مختلف این خطه از شمال به خصوص در روستاهای مازندران بر اساس یک سنت کهن رسم بر این است که مردم از چند روز مانده به ۲۶ عَید ماه مقدمات مراسم را تدارک میبینند و غذای مفصلی میپزند، نانهای محلی، آش، شیرینی و میوه تهیه میکنند و آن روز راهی زیارتگاهها و گورستانها میشوند و برای میزبانی از افرادی که برای نثار فاتحه اموات به این مکان میآیند آماده میشوند و با برگزاری یکسری برنامههای تفریحی و مفرح از جمله کشتی لوچو و مسابقات ورزشی دورهمی شادی را رقم میزنند.
شادی، خوشی و سر زندگی از ویژگیهای مردم استان مازندران است که با آداب و سنتهای مردم این دیار نیز این ویژگیها گره خورده است حتی آن دسته رسومی که بنام مردگان است.
خوش و شاد بودن در برنامههای زندگی و دورهمیهای مردم این استان حتی برنامههای جزیی شان بهوفور به چشم میخورد حتی اگر جمعشان اندک باشد به معنای واقعی اینکه ' شادی بهانه نمیخواهد ' را آنها عینیت دادند.
از جمله این آداب و رسوم سرمست کننده مازندران میتوان به ۲۶ عَیدِماه یا عید مردگان اشاره کرد روزی که مردم این دیار به صورت گروهی و در تاریخ مشخص همزمان بر سر مزار امواتشان حاضر میشوند و با برگزاری آئینهای علاوه بر زنده نگه داشتن یاد و خاطره عزیزانشان، فرصت این دورهم بودن را قدر میدانند.
اما در برخی از روستاهای البرز مرکزی از جمله جنوب بابل و سوادکوه همزمان با برپایی این مراسم در سطح روستاها و اطراف منزل خود آتشهای را روشن میکنند که این روشنایی و آتش ریشه در تاریخ ایران باستان دارد و هر چند در سالهای اخیر این روش کم رنگ شد، اما تعدادی از سالمندان این دیار همزمان با شب ۲۶ عیدماه تعدادی از چوبهای نیم متری را آماده و پارچههای را به این چوبها میبندند و با آتش زدن آن در چند نقطه از محدوه منزل خود آن را روشن میکنند.
۲۶ عیدماه فقط مراسمی برای حضور بر سر مزار مردگان نیست بلکه تعداد قابل توجهی از روستاهای مازندران در دهه آخر تیرماه غذایی را در منزل خود تهیه و در روستا توزیع میکنند که بعد از انجام این نذری دهی که به نوبت در یک دهه آخر تیرماه انجام میشود دوباره بر سر مزار درگذشتگان خود حضور یافته و با قرائت فاتحه یاد آنها را گرامی میدارند.
پژوهشگران فرهنگ عامه مازندران بر این باورند مازندران همچون زمانهایی که به مراسم شادی و خوشی میروند برای رفتن به جشن مردگان از قبل برنامه ریزی میکنند تا اقدامات لازم را انجام بدهند.
انها بر این باورند مردم مازندران در جشن مردگان با چیدن سفرههایی از انواع غذا و میوهها به نوعی به مهمانی بزرگی میروند و بانوان برخی از روستاها با پختن و آماده کردن انواع غذا و گذاشتن آنها در مَجمَع (سینی بزرگ) به مساجد میروند و آنها را میان اهالی توزیع میکنند.
برگزاری کشتی لوچو آنهم به شکل رقص کشتی به عنوان دیگر اسباب شادی و خوشی در روز برگزاری جشن مردگان در مازندران است و این نوع کشتی به عنوان نماد شادی در عروسیها برگزار میشود، این جشن و هنگام دورهمی مردم در آرامگاه و در جشن مردگان نیز برگزار میشود.
