کد خبر: ۶۴۰۰۹
تاریخ انتشار: ۱۷ تير ۱۴۰۴ - ۰۸:۱۷

منشا گرد و غبار در تهران مشخص شد

ریزگرد یا گرد و غبار (Dust Storm)، ذرات جامد معلق در هوا هستند که قطرشان معمولاً کمتر از ۱۰ میکرون است. این ذرات می‌توانند منشأ طبیعی یا انسانی داشته باشند و از بیابان‌ها، زمین‌های خشک، خشک‌شدن تالاب‌ها یا فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی ناشی شوند.
منشا گرد و غبار در تهران مشخص شد

مخاطب۲۴- در حالی که آسمان تهران برای چندمین روز متوالی در مه گرد و غبار فرو رفته، معاون زمین‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، از تالاب خشک شده صالحیه در جنوب غربی تهران به عنوان مهمترین کانون فعال گرد و غبار در پایتخت نام برد و اعلام کرد: تشدید خشکسالی، وزش باد‌های منطقه‌ای و فعال شدن کانون‌های داخلی شرایط پایدار آلودگی هوا را رقم زده است.

بیشتر بخوانید

ریزگرد یا گرد و غبار (Dust Storm)، ذرات جامد معلق در هوا هستند که قطرشان معمولاً کمتر از ۱۰ میکرون است. این ذرات می‌توانند منشأ طبیعی یا انسانی داشته باشند و از بیابان‌ها، زمین‌های خشک، خشک‌شدن تالاب‌ها یا فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی ناشی شوند.

طوفان‌های گرد و غبار پدیده‌ای جدید در ایران نیستند، اما شدت، وسعت و تکرار آنها در دو دهه اخیر افزایش چشمگیری داشته است. نخستین گزارش‌های نگران کننده از افزایش گرد و غبار، به اوایل دهه ۱۳۸۰ بازمی‌گردد؛ اما بحران واقعی از سال ۱۳۸۴ به بعد به‌ویژه در خوزستان، ایلام، کرمانشاه و سیستان و بلوچستان محسوس شد.

خشکسالی‌های مداوم و کاهش بارندگی، خشک‌شدن تالاب‌های مرزی و داخلی مانند هورالعظیم، بختگان، جازموریان، هامون، کاهش منابع آبی ورودی از کشور‌های همسایه مانند ترکیه، افغانستان و عراق، تغییر کاربری اراضی و بی‌توجهی به مدیریت منابع طبیعی و ساخت سد‌های مرزی در کشور‌های همسایه و جنگ و بی‌ثباتی سیاسی در منطقه از دلایل تداوم و تکرار این پدیده اعلام شده است.

این پدیده در کشور دارای دو منشأ داخلی و خارجی است؛ کانون خارجی گرد و غبار عراق، سوریه، عربستان، شمال آفریقا و کانون‌های داخلی آن شامل سیستان و بلوچستان، خوزستان، کرمان، یزد، خراسان جنوبی و جنوب سمنان بوده است.

حالا پای این مهمان ناخوانده به تهران باز شده و برای چندمین روز پیاپی هوای پایتخت‌نشینان را غبار آلوده کرده است. گفته می‌شود منشأ این طوفان بزرگ در میانه ماه مه ۲۰۲۵ (۱۵ مه) از بیابان‌های عربستان و عراق برخاسته و ابتدا استان‌های غربی ایران را درنوردیده؛ سپس به تهران رسیده و آسمان پایتخت را در ظهر همان روز پوشانده است و به گفته معاون سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی افزایش بازه زمانی گرد و غبار ناشی از خشکسالی‌های پیاپی است که ایران در سال‌های اخیر با آن دست به گیریبان بوده است و مقصر اصلی گرد و غبار تهران را «تالاب صالحیه» می‌داند.

تالاب صالحیه در مرز استان‌های تهران، البرز و قزوین واقع شده است و از نظر زمین‌شناسی، بخشی از دشت قزوین و دامنه‌های جنوبی البرز به‌شمار می‌رود. در گذشته این منطقه یکی از مناطق فصلی و طبیعی مهم در مسیر پرندگان مهاجر و حیات‌وحش محلی بوده است و در فصول بارندگی، از زه‌آب‌های کشاورزی، بارش‌ها و روان‌آب‌ها تغذیه می‌شد، اما به دلیل کاهش بارندگی، برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی، سدسازی، توسعه کشاورزی و خشکسالی مستمر، این تالاب در سال‌های اخیر کاملاً خشک شده است. زمین‌های خشک، شور و بدون پوشش گیاهی تالاب اکنون به کانون فعال ریزگرد‌ها تبدیل شده‌اند، به‌ویژه هنگام وزش باد‌های جنوبی و جنوب‌غربی.

تداوم هوای آلوده همراه با گرد و غبار در تهران

دکتر رضا شهبازی با اشاره به شدت و گستره بی‌سابقه پدیده گرد و غبار در سال جاری با تاکید بر اینکه وضعیت کنونی هوای تهران پدیده تازه‌ای نیست، گفت: این پدیده از سال‌های قبل اتفاق افتاده و در سال‌های اخیر شدت و گستره آن افزایش یافته ضمن آنکه بازه زمانی دوام آن در حال طولانی‌تر شدن است.

وی افزود: این پدیده دو منشأ داخلی و خارجی دارد و از خارج تحت تاثیر به‌ویژه کشور‌های همسایه غربی است. این کشور‌ها منشأ اغلب پدیده گرد و غباری است که مناطق وسیعی از کشور را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. لیکن به دلیل کم‌آبی شدیدی که در سال‌های اخیر با آن مواجه بودیم، بخش قابل ملاحظه‌ای از کانون‌های گرد و غبار داخلی نیز فعال شده‌اند.

شهبازی با اشاره به تأثیر شرایط اقلیمی و جغرافیایی مناطق اطراف تهران، اظهار کرد: در حال حاضر کانون‌های داخلی گرد و غبار نیز به‌شدت فعال شده‌اند. کافی است بادی از جنوب غرب، جنوب یا جنوب شرق در منطقه‌ای مانند تهران بوزد تا بخش‌های جنوبی، جنوب غربی و جنوب شرقی تهران -که عمدتاً بیابانی هستند- گرد و غبار قابل توجهی را وارد فضای شهری کنند.

معاون زمین‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور خاطرنشان کرد: پایداری و پیوستگی وزش باد در این مناطق باعث شده است اکنون شاهد ماندگاری گرد و غبار در هوای تهران باشیم.

وی درباره کانون‌های اصلی غبارخیز در اطراف تهران، تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین مناطق مشکل‌ساز، تالاب صالحیه در جنوب غربی تهران و جنوب البرز؛ محدوده‌ای بین تهران، کرج و قزوین است. این پهنه گسترده در سال‌های اخیر به مهمترین کانون گرد و غبار در غرب و جنوب غرب تهران تبدیل شده است. همچنین لکه‌هایی از کانون‌های گرد و غبار در جنوب تهران، جنوب شرق و جنوب ورامین نیز به عنوان کانون‌های فعال گرد و غبار به شمار می‌روند.

معاون سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، مهمترین کانون گردوغبار تهران را تالاب صالحیه عنوان کرد و با اشاره به تداوم خشکسالی در کشور، تأکید کرد: شرایط خشکی در این مناطق بسیار بالاست و اراضی به‌شدت خشک شده‌اند. زمانی که این خشکی با باد مناسب ترکیب می‌شود، خروجی آن چیزی است که اکنون در تهران شاهد هستیم.

وی در پاسخ به این‌که آیا منشأ بخشی از گرد و غبار تهران می‌تواند خارجی باشد، گفت: برای تشخیص منشأ دقیق نیاز به اطلاعات مدل‌سازی هواشناسی است؛ اما وقتی پایداری ذرات ریز در فضا زیاد باشد، احتمال تأثیر گرد و غبار خارجی نیز وجود دارد.

برچسب ها: گرد و غبار
آخرین اخبار
پربازدید ها
اخبار داغ
ورود غیرمنتظره اسب‌های پونیک به استودیوی «صبحانه ایرانی» در رسانه ملی+ فیلم ورود غیرمنتظره اسب‌های پونیک به استودیوی «صبحانه ایرانی» در رسانه ملی+ فیلم
در اقدامی غیرمنتظره و متفاوت، گروه تولید برنامه «صبحانه ایرانی» در رسانه ملی با دعوت از چند سوارکار اسب پونیک، فضای استودیو را به صحنه‌ای زنده و متفاوت از برنامه‌های صبحگاهی کشور تبدیل کردند.
نشست اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس با فرمانده کل ارتش نشست اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس با فرمانده کل ارتش
اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در نشستی با فرمانده کل ارتش، مهم‌ترین مسائل دفاعی، امنیتی و تحولات منطقه‌ای را بررسی کردند.
پرونده کرسنت به کجا رسید؟+ فیلم پرونده کرسنت به کجا رسید؟+ فیلم
سخنگوی قوه قضائیه از ارائه جزئیات جدید درباره پرونده فروش ۲۵ ساله گاز ایران به شرکت اماراتی «کرسنت» خبر داد؛ قراردادی که در سال ۱۳۸۰ منعقد شد و از همان ابتدا با ابهامات و تخلفات گسترده همراه بود.
مچ انداختن ترامپ و مکرون + فیلم مچ انداختن ترامپ و مکرون + فیلم
ترامپ و ماکرون هنگام دیدار در مصر هنگام دست دادن با هم مچ انداختند به طوری که توجه همه رسانه ها را جلب کرد.
ترامپ در کنست: ایران اسرائیل را به رسمیت بشناسد+ فیلم ترامپ در کنست: ایران اسرائیل را به رسمیت بشناسد+ فیلم
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در سخنرانی خود در پارلمان اسرائیل (کنست) خطاب به ایران گفت: تهران باید دست از تهدید همسایگان، حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی و انکار موجودیت اسرائیل بردارد و مسیر صلح را انتخاب کند.
صدور کارت بازی سرژ اوریه؛ ستاره ساحل عاجی پرسپولیس صدور کارت بازی سرژ اوریه؛ ستاره ساحل عاجی پرسپولیس
با صدور مجوز و کارت بازی سرژ اوریه، مدافع ساحل عاجی پرسپولیس رسماً مجاز به حضور در رقابت‌های لیگ برتر خلیج فارس شد و پس از بهبودی کامل، آماده همراهی سرخ‌پوشان است.
ترامپ رسماً پایان جنگ غزه را اعلام کرد+ فیلم ترامپ رسماً پایان جنگ غزه را اعلام کرد+ فیلم
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در واکنش به پرسش خبرنگاران، پایان رسمی جنگ غزه را تأیید کرد و گفت: «بله، جنگ اکنون رسماً به پایان رسیده است.»
برگزیده
یک زن رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران شد یک زن رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران شد
با انتخاب شیرین احمدنیا برای نخستین بار یک زن رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران شد. با برگزاری مجمع عمومی و انتخابات دوره دوازدهم انجمن جامعه‌شناسی ایران، اعضای جدید هیأت مدیره و بازرسان این انجمن انتخاب شدند. همچنین در نخستین جلسه رسمی هیأت مدیره، شیرین احمدنیا به عنوان رئیس انجمن انتخاب شد.
ببینید| تکنولوژی جدید برای توانبخشی به افراد، پس از سکته مغزی ببینید| تکنولوژی جدید برای توانبخشی به افراد، پس از سکته مغزی
ربات اسکلت‌ بیرونی واندرکرفت Atalante ساختهٔ شرکت فرانسوی Wandercraft یک سامانهٔ پیشرفته برای کمک به افراد دارای اختلالات حرکتی مانند سکته مغزی، آسیب نخاعی یا بیماری‌های نورولوژیک است. این ربات با حدود قیمت ۱۷۶ هزار دلار در آمریکا و اروپا عرضه شده است
سالمندی در عصر دیجیتال: از خرد کهن تا مبارزه با تنهایی سالمندی در عصر دیجیتال: از خرد کهن تا مبارزه با تنهایی
به مناسبت روز جهانی سالمندان، بررسی می شود: خرد کهن سالمندان در عصر دیجیتال چگونه با تنهایی مبارزه می‌کند؟ بررسی نیازهای عاطفی، نقش دولت‌ها، فناوری و راه‌حل‌های جهانی برای جامعه دوستدار سالمند
صفحه خبر بالای تصاویر