حذف صفر پول برای کسب اعتبار بین المللی ریال
به گزارش مخاطب ۲۴: مدتی است که بحث حذف ۴ صفر از ریال، به عنوان یکی از موضوعات اساسی در سیاست‌های پولی و مالی کشور مطرح است. اما در میان اقتصاددانان عموما نگاهی صفر و یکی به این موضوع وجود دارد. تجارب دیگر کشور‌ها نشان می‌دهد حذف صفر از پول ملی تحت شرایطی می‌تواند برای اقتصاد اقدامی مثبت باشد و در مواردی بر رفاه اثر منفی داشته است. تجربه حذف صفر از پول ملی درایران، جزو کدامیک از تجارب جهانی مشابه خواهد بود؟ و اثر این اقدام بر شرایط فعلی اقتصاد چیست؟
یوسف کاووسی، اقتصاددان و استاد ارشد حوزه پولی و مالی پاسخ می‌دهد:
آیا حذف صفر پول نقش مثبتی در اقتصاد دارد؟ اگر اینچنین است چرا تاکنون مردد بودیم و نمی‌توانیم در این رابطه تصمیم بگیریم؟
لایحه حذف چهار صفر پول در سال ۹۸ به مجلس ارائه شد ولی بعد مسکوت گذاشته شد و امروز به نظر می‌رسد باید بیش از چهارصفر را حذف کرد! دولت باید مجددا این لایحه را به جریان بیاندازد و از مجلس بخواهد برای این موضوع فکری بکند.
در این موضوع تجربیاتی جهانی وجود دارد، به نفع یا به ضرر اقتصاد بودن این تصمیم و یا اینکه هیچ خاصیتی ندارد به کنار ولی در مورد تورم و نسبتی که این اقدام با معیشت مردم دارد باید مورد بررسی قرار بگیرد و من هم از این زاویه که آیا این اقدام بر اقتصاد کلان تاثیری خواهد داشت یا نه به آن نگاه می‌کنم.
این اقدام در بیش از ۵۰ کشور آسیایی، آفریقایی و یا آمریکای لاتین انجام شده است. این اقدام بیش از دو بار در آرژانتین و برزیل انجام شده است. در کشور آفریقایی زیمبابوه نیز چندین بار تجربه شده است و هر بار اسکناس‌های جدید چاپ شده است. چون زیر ساخت اقتصاد تغییری نکرده بود بعد از حذف صفر باز به همان ارقام بالا بر می‌گشتند.
هدف سیاست گذار ما آنطور که اعلام شده این بود که در داخل اعتماد و اعتبار را به پول ملی و ریال برگردانند. بحث دیگر اعتبار بین المللی است، چون در حوزه برابری ارز‌ها مقایسه با دلار وجود دارد و گفته می‌شود یک دلار چند ریال است؟ امروز یک دلار در کانال ۸۰ هزارتومان است و این برای اعتبار بین المللی ما خوب نیست.
شاید از نظر ظاهری و در گفتار تاثیر مثبتی مشاهده شود، اما از نظر قدرت خرید مردم یا مساله رفاه در زندگی چه تاثیری مشاهده خواهد شد؟ آیا قدرتمند شدن پول ملی نباید با تغییرات اقتصادی معناداری همراه باشد؟
برای موثر بودن این اتفاق باید هم زمان با حذف صفر پول ملی اصلاحاتی بنیادی در اقتصاد رخ بدهد وگرنه این کار صورت ظاهر خواهد بود و حتی شاید در جا‌هایی برای ما معایبی داشته باشد.
اگر همراه با تغییرات ساختاری باشد مفید خواهد بود. تغییرات ساختاری معنا و مفهومی گسترده دارد هم منظور اصلاح ساختار حکمرانی است و هم منظور ارتباطات بین المللی است و هم باید قواعد و اصولی که در بین الملل رواج دارد رعایت شود. این موارد برای پول ملی ارزش به دنبال خواهد داشت نه اصلاحاتی که صرفا در صورت ظاهر انجام می‌شود.
آیا شرایط اقتصادی فعلی کشور برای اجرای این طرح مناسب است؟
امروز شرایط برای حذف صفر پول ملی مناسبت نیست و زمانی وضعیت برای چنین اقدامی مساعد خواهد بود که زیر ساخت‌ها درست شود. اگر روابط خارجی مستحکم باشد، ارتباطات بین المللی برقرارباشد و سرمایه گذاری خارجی در پروژه‌های داخلی دیده شود؛ این یعنی ارزش پول ملی ایران بالا می‌آید.
وقتی وضعیت ارزش پول ملی با یک خبر سیاسی و حتی با تغییر زمان برگزاری جلسه مذاکرات ایران و آمریکا بالا و پایین می‌شود، امنیتی برای سرمایه، سرمایه گذاران خارجی وجود ندارد.
منبع: مخاطب ۲۴
